Εφαρμογή και διενέργεια πρότυπου μοντέλου ενδοομιλικών συναλλαγών στην ελληνική επικράτεια: διαχείριση της φορολογητέας ύλης των συνδεδεμένων επιχειρήσεων μέσω των ενδοομιλικών συναλλαγών τους

Abstract

The present thesis examines the tax incentives related to pricing decisions between MNC affiliated companies that are tax residents in Greece and focuses on the intragroup transfer pricing between related parties. In the empirical part of the thesis, it is assessed whether the affiliated companies, through intragroup transactions, shape their taxable income according to the tax rate applied in each case.The sample of this empirical study was retrieved from the Amadeus (Analyze MAjor Databases from EUropean Sources) Tp-Catalyst (TP 96, March 2018 edition) database and consists of 2,131 companies from almost all sectors of the Greek economy, of which 971 are independent, and 1,160 are affiliated with multinationals. The total sample consists of 17,048 observations, of which 7,768 refer to independent and 9280 to affiliated companies and covers the years from 2010 to 2017.For the empirical analysis, descriptive statistics, hypothesis testing and regression analysis were performed for panel data, with an autoregressive vector error correction model (VECM) with two lags.The results of the study are generally in compliance with the international literature. According to the study, affiliated companies appear to have lower profit margins, lower tax burden and a lower Berry ratio than independent companies.Regarding corporate taxation, it is proven that the increase in tax rates led to greater manipulation of intra-group transaction prices in order to reduce the tax burden. However, the tightening of the tax legislation, the transfer of responsibility for the control of intra-group transactions to the Ministry of Finance (now AADE), resulted in a reduction in manipulation, which was reflected in the gradual increase of the BR index.The VAR regression models showed that there are short-term and long-term causal relationships between the variables analyzed, which provide significant indications that the values of the variables are directly or indirectly influenced by the practices of business managers in order to achieve the goal of the tax burden.The empirical research of the present paper is unprecedented in Greece. The size of the sample in terms of number of companies, number of available ratios and time depth, allowed the analysis through a VECM model to examine the possible use of transfer pricing by affiliated companies to decrease their tax burden. The results provide the authorities a benchmark for future audits, since indicate that the manipulation is significant both in short, as well as in a long-term time frame. The use of a VECM model with two lags revealed that the manipulation is not limited within one financial year and the authorities should inspect data from a wider time range when conducting their audits.

Η παρούσα μελέτη εξετάζει τα φορολογικά κίνητρα σχετικά με τις αποφάσεις τιμολόγησης μεταξύ συνδεδεμένων επιχειρήσεων των εταιριών που είναι φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας και επικεντρώνεται στη συμπεριφορά τιμολόγησης των ενδοομιλικών συναλλαγών μεταξύ συνδεδεμένων μερών. Στο εμπειρικό μέρος της διατριβής, ερευνάται κατά πόσο οι συνδεδεμένες εταιρείες, μέσω των ενδοομιλικών συναλλαγών, διαμορφώνουν τα φορολογητέα αποτελέσματα τους ανάλογα με το εκάστοτε φορολογικό περιβάλλον και την εφαρμοζόμενη φορολογική πολιτική.Το δείγμα της ανά χείρας εμπειρικής έρευνας, αντλήθηκε από τη βάση δεδομένων Amadeus (Analyze MAjor Databases from EUropean Sources) Tp-Catalyst (TP 96, March 2018 edition) και αποτελείται από 2.131 επιχειρήσεις από όλους σχεδόν τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας, εκ των οποίων οι 971 είναι ανεξάρτητες και οι 1.160 συνδεδεμένες με άλλες επιχειρήσεις (μη ανεξάρτητες). Το σύνολο του δείγματος αποτελείται από 17.048 παρατηρήσεις, εκ των οποίων οι 7.768 αναφέρονται σε ανεξάρτητες και οι 9.280 σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις. Τα εξεταζόμενα έτη της έρευνας είναι από το 2010 έως και το 2017.Για την εμπειρική ανάλυση πραγματοποιήθηκε περιγραφική στατιστική, έλεγχος υποθέσεων και ανάλυση παλινδρόμησης για δεδομένα panel, με αυτοπαλίνδρομο υπόδειγμα διόρθωσης σφάλματος (VECM) με δύο χρονικές υστερήσεις. Τα αποτελέσματα της έρευνας, επιβεβαιώνουν τα συμπεράσματα της διεθνούς βιβλιογραφίας. Διαπιστώνεται ότι οι συνδεδεμένες επιχειρήσεις δηλώνουν μικρότερο περιθώριο κέρδους, έχουν μικρότερη φορολογική επιβάρυνση και μικρότερο δείκτη BR από τις ανεξάρτητες επιχειρήσεις. Επίσης αποδεικνύεται ότι η αύξηση των φορολογικών συντελεστών επέφερε μεγαλύτερη χειραγώγηση των τιμών των ενδοομιλικών συναλλαγών, με σκοπό τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης, των επιχειρήσεων. Η αυστηροποίηση όμως του ΚΦΕ και η μεταφορά της αποκλειστικής ευθύνης του ελέγχου των ενδοομιλικών συναλλαγών στο Υπουργείο Οικονομικών (νυν ΑΑΔΕ), είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση της χειραγώγησης, η οποία απεικονίστηκε με τη σταδιακή αύξηση του δείκτη BR. Τα υποδείγματα παλινδρόμησης VAR, απέδειξαν ότι υπάρχουν βραχυχρόνιες και μακροχρόνιες σχέσεις αιτιότητας μεταξύ των μεταβλητών που αναλύονται, οι οποίες παρέχουν σημαντικές ενδείξεις ότι οι τιμές των μεταβλητών επηρεάζονται άμεσα ή έμμεσα από τις πρακτικές των διοικήσεων των επιχειρήσεων, ούτως ώστε να επιτυγχάνεται ο στόχος της μείωσης της φορολογικής επιβάρυνσης. Η εμπειρική έρευνα της παρούσας εργασίας είναι καινοφανής στην Ελλάδα. Το μέγεθος του δείγματος ως προς τον αριθμό των εταιρειών, τον αριθμό των διαθέσιμων δεικτών και το βάθος χρόνου, επέτρεψε την ανάλυση μέσω ενός υποδείγματος VECM, ώστε να εξετασθεί η πιθανή χρήση των ενδοομιλικών συναλλαγών από συνδεδεμένες εταιρείες για τη μείωση της φορολογικής τους επιβάρυνσης. Τα αποτελέσματα παρέχουν στις εποπτικές αρχές ένα πλαίσιο αναφοράς για μελλοντικούς ελέγχους, καθώς δείχνουν ότι η χειραγώγηση είναι σημαντική τόσο βραχυπρόθεσμα, όσο και μακροπρόθεσμα. Η χρήση ενός υποδείγματος VECM με δύο χρονικές υστερήσεις, αποκάλυψε ότι η χειραγώγηση δεν περιορίζεται εντός ενός οικονομικού έτους και οι εποπτικές αρχές πρέπει να εξετάζουν δεδομένα από ένα ευρύτερο χρονικό διάστημα κατά τη διενέργεια των ελέγχων τους.