Ο πολιτικός ρόλος των μαντείων και η επιρροή των πόλεων σε αυτά στην ηπειρωτική Ελλάδα και τη Μικρά Ασία από τον 7ο αιώνα π.Χ. έως τα Μηδικά

Abstract

The political role of the oracles and the influence of the city – states over them at the continental Greece and the Asia Minor by the 7th century B.C. until the Persian Wars is a controversial matter. The references of the ancient authors about the prophecies of the oracles which concerned political issues, and as a result they influenced or they were supposed to influence political situations, is extremely doubtful if they correspond to oracles which had been delivered or if they reflect the actual content of oracles which had been delivered. Furthermore, it is extremely doubtful if the context in which they are placed is real or it is not clearly stated the role which the city – states of the period played, via their political leadership, in the formation of the prophecies’ content, providing the impression that they were initiative verdicts of the oracles. The political issues of the Greek city - states which are associated with the oracles involve two general categories, the domestic and foreign issues. The domestic issues are divided in three sub – categories, kingship, tyranny and legislation and the external in two, war and colonisation, about which there is no reference in the present study. The oracle which is exclusively referred in the sources is that of Delphi, with only exception one instance which concerns the oracle of Didyma. As a result, the oracle of Delphi gained distinction as a panhellenic point of reference for political issues, which could not be arranged in any other way.

Ο πολιτικός ρόλος των μαντείων και η επιρροή των πόλεων - κρατών σε αυτά στην ηπειρωτική Ελλάδα και τη Μικρά Ασία από τον 7ο αιώνα π.Χ. έως τους Περσικούς πολέμους αποτελεί ένα ζήτημα αμφιλεγόμενο. Οι αναφορές των αρχαίων συγγραφέων στους χρησμούς των μαντείων που αφορούσαν πολιτικά ζητήματα, και ως εκ τούτου επηρέαζαν ή θεωρείτο ότι επηρέαζαν πολιτικές καταστάσεις, είναι ιδιαίτερα αμφίβολο αν ανταποκρίνονται σε χρησμούς που αποδόθηκαν ή αν αντανακλούν το πραγματικό περιεχόμενο χρησμών που αποδόθηκαν. Επιπλέον αποτελεί ιδιαίτερα αμφίβολο αν το πλαίσιο στο οποίο αυτοί τοποθετούνται είναι αληθές ή δεν υποδηλώνεται εμφανώς ο ρόλος που διαδραμάτισαν οι πόλεις – κράτη της εποχής μέσω της πολιτικής ηγεσίας τους στη διαμόρφωση του περιεχομένου των χρησμών, αποδίδοντας την εντύπωση πως αυτοί αποτελούσαν αυτόβουλες κρίσεις των μαντείων. Τα πολιτικά ζητήματα των ελληνικών πόλεων - κρατών με τα οποία τα μαντεία συνδέονται αφορούν δύο γενικές κατηγορίες, τα εσωτερικά και τα εξωτερικά. Τα εσωτερικά ζητήματα διαχωρίζονται σε τρεις υποκατηγορίες, τη βασιλεία, την τυραννίδα και τη νομοθεσία, ενώ τα εξωτερικά σε δύο, τον πόλεμο και τον αποικισμό, για τον οποίο δε γίνεται αναφορά στην παρούσα μελέτη. Το μαντείο που αποκλειστικά αναφέρεται στις πηγές να αποδίδει χρησμούς πολιτικού περιεχομένου τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο είναι αυτό των Δελφών, με μοναδική εξαίρεση μία περίπτωση που αφορά το μαντείο των Διδύμων. Ως εκ τούτου το μαντείο των Δελφών αναδεικνύεται πανελλήνιο σημείο αναφοράς για πολιτικά ζητήματα, τα οποία δεν υφίστατο η δυνατότητα να διευθετηθούν με κανέναν άλλον τρόπο.