Συμπράξεις δημοσίου και ιδιωτικού τομέα και η εφαρμογή τους στον τομέα της υγείας: η κοινωνική διάσταση

Abstract

The aim of this dissertation is to investigate the possibilities of PPP implementation in health sector in Greece. The historical route of health infrastructures, its funding, the current state of the health system and corresponding infrastructures are presented, especially in Northern Greece. A brief description of the philosophy of PPPs, the experience of implementing similar projects, abroad and in Greece, is given. Reference is made to general characteristics, expected benefits, disadvantages, critical success factors of PPPs. Current institutional framework is described and the specificity of the Health sector is highlighted. Despite the reservations, important projects were auctioned in the Health sector pursuant to Law 3389/2005, without finally concluding contracts. The administrative and financial capacity of public and private sectors is the next issue. Of particular importance in the Health Sector is the maintenance of the provision of equal health services to all, in accordance with the Constitutional requirement. The evaluation of any changes takes into account the specifics of the Health sector, but also their impact on clinical practice. An analysis of the methods, used to approach the issue, is given. A very important parameter for successful implementation of PPPs is their social acceptance. The results of three surveys are presented for the attitude of hospital executives - private sector & health service users, towards the PPP application for renewal of health infrastructure in Greece. The PROMETHEE II method is applied for prioritization of necessary interventions for the upgrading of hospital infrastructure in Thessaloniki. Finally, a method is proposed, using artificial neural networks, for a quick assessment of the attitude of health service users towards the question of extensive use of PPPs for the renewal of health infrastructure. Investigation of these issues leads to the following conclusions: Positive attitude of public health executives, with reservations. Disagreement over extensive use of PPPs. Agreement of private sector executives, with reservations for extensive use of the method. Social reactions are summed up in a negative light on the implementation of PPPs in health, noting that the critical success factors of such an endeavor are not met, with an emphasis on public sector unpreparedness and funding difficulties, while concerns are raised about potential health care costs. PPP projects in Health show significant difficulties, they are considered high risk. The risks of failure increase with extensive use of the model. PPPs should therefore only cover part of the system. Adequate safeguards are required for the duration of private sector involvement, effective safeguards for infrastructure availability, a strong public sector, a culture of cooperation & a stable policy. Pilot implementation of PPPs is necessary to draw useful conclusions. Finally, a list of conditions for shaping the environment for a successful implementation of PPPs in health and the actions to be taken in this direction is set out.

Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση των δυνατοτήτων εφαρμογής των ΣΔΙΤ στον τομέα της Υγείας στην Ελλάδα. Παρουσιάζεται η ιστορική διαδρομή των υποδομών υγείας, των τρόπων χρηματοδότησής τους και η σημερινή κατάσταση συστήματος υγείας και αντίστοιχων υποδομών, ιδιαίτερα στη Βόρεια Ελλάδα. Παρατίθεται συνοπτική περιγραφή της φιλοσοφίας των ΣΔΙΤ, της εμπειρίας υλοποίησης αντίστοιχων έργων σε Εξωτερικό και Ελλάδα. Γίνεται αναφορά σε γενικά χαρακτηριστικά, προσδοκώμενα οφέλη, μειονεκτήματα και αρνητικές πλευρές, κρίσιμους παράγοντες επιτυχίας των ΣΔΙΤ. Περιγράφεται το ισχύον θεσμικό πλαίσιο και επισημαίνεται η ιδιαιτερότητα του τομέα της Υγείας. Παρά τις επιφυλάξεις, σημαντικά έργα δημοπρατήθηκαν στον Υγειονομικό τομέα σε εφαρμογή του Ν. 3389/2005, χωρίς τελικά να προχωρήσουν σε σύναψη συμβάσεων. Οι διοικητικές και οικονομικές ικανότητες δημόσιου και ιδιωτικού τομέα είναι το επόμενο θέμα. Ιδιαίτερη σημασία στον Υγειονομικό Τομέα έχει η διατήρηση της παροχής ισότιμων υπηρεσιών υγείας προς όλους, σύμφωνα με τη Συνταγματική επιταγή. Η αξιολόγηση οποιωνδήποτε αλλαγών λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες του τομέα Υγείας, αλλά και την επίδρασή τους στην κλινική πρακτική. Παρατίθεται ανάλυση των μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν για την προσέγγιση του θέματος. Πολύ σημαντική παράμετρος για επιτυχή εφαρμογή των ΣΔΙΤ είναι η κοινωνική αποδοχή τους. Παρουσιάζονται αποτελέσματα τριών ερευνών για τη στάση στελεχών νοσοκομείων - ιδιωτικού τομέα & χρηστών υπηρεσιών υγείας, απέναντι στην εφαρμογή ΣΔΙΤ για ανανέωση υποδομών υγείας στην Ελλάδα. Γίνεται εφαρμογή της μεθόδου PROMETHEE II για ιεράρχηση αναγκαίων επεμβάσεων αναβάθμισης υποδομών νοσηλείας στη Θεσσαλονίκη. Τέλος προτείνεται μια μέθοδος, με χρήση τεχνητών νευρωνικών δικτύων, για γρήγορη εκτίμηση της στάσης των χρηστών υπηρεσιών υγείας απέναντι στο ερώτημα για εκτεταμένη χρήση ΣΔΙΤ για ανανέωση υποδομών υγείας. Η διερεύνηση του θέματος καταλήγει στα εξής συμπεράσματα: Θετική στάση στελεχών δημόσιου τομέα υγείας με επιφυλάξεις. Διαφωνία για εκτεταμένη χρήση ΣΔΙΤ. Συμφωνία στελεχών ιδιωτικού τομέα, με επιφυλάξεις για εκτεταμένη χρήση της μεθόδου. Οι κοινωνικές αντιδράσεις συνοψίζονται σε αρνητική άποψη για την εφαρμογή ΣΔΙΤ στην υγεία, επισημαίνοντας ότι δεν πληρούνται οι κρίσιμοι παράγοντες επιτυχίας μιας παρόμοιας προσπάθειας, με έμφαση σε ανετοιμότητα του Δημόσιου τομέα και δυσκολίες χρηματοδότησης, ενώ εκφράζεται ανησυχία για ενδεχόμενη αύξηση δαπανών περίθαλψης για τους χρήστες υπηρεσιών υγείας. Τα έργα ΣΔΙΤ στην Υγεία εμφανίζουν σημαντικές δυσκολίες, θεωρούνται υψηλού ρίσκου. Οι κίνδυνοι αποτυχίας αυξάνονται σε εκτεταμένη χρήση του μοντέλου. Οι ΣΔΙΤ επομένως πρέπει να αφορούν μόνο τμήμα του συστήματος. Απαιτούνται επαρκείς διασφαλίσεις για τη διάρκεια εμπλοκής του ιδιωτικού τομέα, ουσιαστικές δικλείδες διασφάλισης διαθεσιμότητας των υποδομών, ισχυρός δημόσιος τομέας, ανάπτυξη κουλτούρας συνεργασίας & σταθερή πολιτική. Η πιλοτική εφαρμογή των ΣΔΙΤ είναι απαραίτητη για την εξαγωγή χρήσιμων συμπερασμάτων. Τέλος παρατίθεται κατάλογος προϋποθέσεων για τη διαμόρφωση των συνθηκών για μια επιτυχή εφαρμογή των ΣΔΙΤ στην υγεία και οι ενέργειες που πρέπει να γίνουν προς την κατεύθυνση αυτή.