Οι κορινθιακές αποικίες περί τον Αμβρακικό κόλπο από την ίδρυσή τους έως και την εποχή του Φιλίππου Β΄

Abstract

The corinthian colonies around the Ambracian Gulf, Ambracia, Leucas, Anactorion, and Sollion are included in NW Greece. The Corinthians had been especially interested in this vast region, even before the era of colonization. Ambracia, modern Arta, was founded N of the Ambracian Gulf, next to the bed of river Arachthos. Leucas was built at the homonymous peninsula of Acarnania, S of the modern town, and Anactorion at the modern bay of St. Peter at NW Acarnania, including the shrine of Apollon Actius. Cypselus' intention to maintain the communication and secure the transportation of products towards the Illyrian north and west interprets the colonization. These poleis had no great population and their territory was constricted. During the archaic era they are politically and economically dependent on their mother city. Around the end of the 6th cent. B.C. Ambracia turns to be a regional power and imposes its hegemony on the northern epirotic and macedonian ethne. Leucas constructs ports and repairs the initial canal which parts the island from Acarnania, in order to facilitate navigation at the central Ionian Sea. At the begining of the 5th cent. B.C. the town mints coins in order to built triremes. Although pro-corcyrean parties are being developed within Leucas and Anactorion during the 1st half of 5th cent. B.C., the colonies cooperate firmly with their mother city. At the time of Peloponnesian War Ambracia loses enough of its power, Leucas is being recognises as a main geostrategical point for both opponent navies, meanwhile Anactorion and Sollion are incorporated in Acarnania. During the 4th cent. B.C., after a break of constiutional changes, the colonies, return to the sphere of corinthian influence and become again members of the Peloponnesian Alliance. The reactivation of transit commerce, especially that concerning the sicilian corn, leads to economic development. Timoleon's campaigns reassure the bonds of syngeneia with mother- city. Corinthian roots are emphasized through common cults, myths, customs and practices. Besides macedonian and molossian conquest, the colonies and their corinthian interconnections survive during the hellenistic era, exercising influence on neighbouring colonies and ethne.

Οι κορινθιακές αποικίες περί τον Αμβρακικό κόλπο, Αμβρακία, Λευκάς, Ανακτόριον και Σόλλιον εντάσσονται στον χώρο της ΒΔ Ελλάδος. Οι Κορίνθιοι είχαν επιδείξει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ευρύτερη περιοχή, ακόμα και πριν από την ίδρυση των αποικιών. Η Αμβρακία, η σημερινή Άρτα, ιδρύθηκε βόρεια του Αμβρακικού κόλπου, δίπλα στην κοίτη του ποταμού Αράχθου. Η Λευκάς χτίστηκε στην ομώνυμη τότε χερσόνησο της Ακαρνανίας, νότια της σημερινής πόλης και το Ανακτόριον στον σημερινό κόλπο του Αγίου Πέτρου στη ΒΔ Ακαρνανία, ελέγχοντας το ιερό του Ακτίου Απόλλωνος. Ο αποικισμός συνδέεται με την πρόθεση του Κυψέλου για τη διατήρηση της επικοινωνίας και των ασφαλών μετακινήσεων προς τον ιλλυρικό Βορρά και τη Δύση. Οι πόλεις αυτές δεν είχαν μεγάλο πληθυσμό και η επικράτειά τους περιορισμένη. Στην αρχαϊκή εποχή βρίσκονται υπό την πολιτική κηδεμονία της μητρόπολης, από την οποία εξαρτώνται οικονομικά σε μεγάλο βαθμό. Προς το τέλος του Στ΄ αι. π.Χ. η Αμβρακία εξελίσσεται σε μία περιφερειακή δύναμη και θέτει υπό την ηγεμονία της τα βορειότερα ηπειρωτικά και μακεδονικά έθνη. Η Λευκάς κατασκευάζει λιμένες και επισκευάζει τη διώρυγα που τη χωρίζει από την Ακαρνανία για τη διευκόλυνση των θαλάσσιων μετακινήσεων στο Κ Ιόνιο και στις αρχές του Ε΄αι. π.Χ. κόβει νόμισμα για την κατασκευή του στόλου της. Αν και στο α΄ μισό του Ε΄ αι. π.Χ. αναπτύσσονται στη Λευκάδα και στο Ανακτόριον φιλοκερκυραϊκές παρατάξεις, οι αποικίες γενικά συνεργάζονται στενά με την Κόρινθο. Στον Πελοποννησιακό Πόλεμο, η Αμβρακία χάνει αρκετή από τη δύναμή της, η Λευκάς εξελίσσεται σε κύριο γεωστρατηγικό σημείο για τους αντίπαλους στόλους, ενώ το Ανακτόριον και το Σόλλιον ενσωματώνονται στους Ακαρνάνες. Κατά τον Δ΄ αι. π.Χ. μετά από ένα μικρό διάστημα πολιτιειακών ζυμώσεων, οι αποικίες επανέρχονται στην κορινθιακή επιρροή και στην Πελοποννησιακή Συμμαχία. Η επαναδραστηριοποίηση στο διαμετακομιστικό εμπόριο και ιδιαίτερα σε αυτό των σικελικών σιτηρών, οδηγεί στην οικονομική ευημερία αλλά και μέσω της εκστρατείας του Τιμολέοντος στην επαναβεβαίωση των συγγενικών σχέσεων με τη μητρόπολη. Οι κορινθιακές καταβολές τονίζονται μέσα από την προβολή λατρειών, μύθων, εθίμων και πρακτικών. Παρά τη μακεδονική και μολοσσική κατάκτηση, στις αποικίες επιβιώνουν και στην ελληνιστική περίοδο οι κορινθιακές διασυνδέσεις, επηρεάζοντας και τις γειτονικές μη κορινθιακές αποικίες και έθνη.