Το άγχος των γονέων για τη χειρουργική επέμβαση του παιδιού τους και η ενημέρωσή τους για την αναισθησία

Abstract

Background: A surgical operation in pediatric patients is a rather stressful experience for both children and their parents. Preoperative anxiety in children may lead to negative postoperative responses, that may even cause long-term behavioral problems. The aim of this study was to assess the effect of specific demographic characteristics in parent’s and children’s preoperative anxiety and to investigate the desirable ways in order to control it. Methods: The sample was composed of 128 Greek speaking children (1-14 years of age) who had to undergo minor surgery in a University General Hospital. Before surgical operation the Spielberger State-Trait Anxiety Inventory (STAI) questionnaire was completed by the parents. Children’s preoperative anxiety was evaluated using the Modified Yale Preoperative Anxiety Scale (m-YPAS). Results: The independent predictors of increased anxiety levels in parents were child’s age (p=0.024) and gender (girls p=0.008), living in rural areas (parents: p<0.001; children: p=0.009), being a mother (p=0.046), high or low education level (p=0.031), a no premedicated child (p=0.007) and high baseline parental anxiety (p=0.003). Previous hospitalization (p=0.019), high situational parental anxiety (p<0.001), no premedication (p=0.014) and being the only child in the family (p=0.045) are found to be the main determinants of preoperative anxiety control in children. A total percentage of 74.2% of parents would like to be present at induction in anesthesia of their child. Mothers, younger parents (≤ 35 years) with younger children (≤ 5 years) and higher anxiety level, as well as parents whom third or older child is going to be operated express a greater desire to be present at induction in anesthesia of their child. Other strategies that could help parents control their anxiety, according to their opinion, include a more detailed preoperative interview and informational program (69.5%), behavioral and psycho educational interventions such as development of coping skills, operating room tour, role playing, exposure to anesthetic equipment (35.2%), clowns, toys and distraction activities (32.8%) and alternative medicine strategies like hypnosis, acupuncture and music therapy (10.2%). Conclusions: This study identified possible risk factors of preoperative anxiety in parents and their children, which are high parental anxiety, child’s age, no premedication, being the only child in the family, living in rural areas, education level and previous hospitalization. Targeted policies of reducing preoperative anxiety should include parent’s presence during induction of anesthesia, a detailed preoperative interview and informational programs, behavioral and psycho educational interventions and various distraction activities.

Εισαγωγή: Μία χειρουργική επέμβαση σε παιδιατρικούς ασθενείς αποτελεί αναμφισβήτητα μία στρεσσογόνο εμπειρία τόσο για τους ίδιους όσο και για τους γονείς τους. Το προεγχειρητικό άγχος των παιδιών και των γονέων έχει βρεθεί ότι επηρεάζει ποικιλοτρόπως τη διεγχειρητική και μετεγχειρητική πορεία των παιδιών ενώ μπορεί να αποτελέσει αιτία μακροπρόθεσμων συμπεριφορικών προβλημάτων. Σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η εκτίμηση των παραγόντων και χαρακτηριστικών που επηρεάζουν το προεγχειρητικό άγχος των παιδιών και των γονέων τους καθώς και η διερεύνηση των επιθυμητών τρόπων μείωσής του στον ελληνικό πληθυσμό. Μέθοδος: Πληθυσμό της μελέτης αποτέλεσαν 128 παιδιά και οι γονείς τους (1-14 ετών) που επρόκειτο να υποβληθούν σε μικρής βαρύτητας χειρουργική επέμβαση στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης. Το προεγχειρητικό άγχος των παιδιών και των γονέων τους εκτιμήθηκε με τις κλίμακες Modified Yale Preoperative Anxiety Scale (m-YPAS) και Spielberger State-Trait Anxiety Inventory (STAI) αντίστοιχα. Αποτελέσματα: Οι ανεξάρτητοι παράγοντες του αυξημένου άγχους στους γονείς ήταν η ηλικία (<5 ετών) (p=0,024) και το φύλο του παιδιού (κορίτσια p=0,008), η διαμονή σε μη αστικό περιβάλλον (p<0,001), το φύλο του γονέα (μητέρες p=0,046), το υψηλό ή χαμηλό μορφωτικό επίπεδο (p=0,031), η μη χορήγηση προνάρκωσης (p=0,007) και το υψηλό άγχος των γονέων (p=0,003). Η προηγούμενη εμπειρία νοσηλείας (p=0,019), το υψηλό άγχος των γονέων λόγω της χειρουργικής επέμβασης (p<0,001), η μη χορήγηση προνάρκωσης (p=0,014) και το γεγονός να είναι το παιδί το μόνο στην οικογένεια (p=0,045) βρέθηκαν ως οι σημαντικοί παράγοντες αύξησης του προεγχειρητικού άγχους των παιδιών.Οι γονείς σε ποσοστό 65,6% θα ήθελαν να είναι παρόντες στην εισαγωγή στην αναισθησία του παιδιού τους με τις μητέρες, τους νεώτερους (≤ 35 έτη), εκείνους που έχουν μικρότερα παιδιά (≤ 5 ετών) και υψηλό επίπεδο άγχους και όσους να πρόκειται να χειρουργηθεί το τρίτο ή μεγαλύτερο παιδί τους να εκφράζουν τη μεγαλύτερη επιθυμία. Άλλοι τρόποι που θεωρούν οι γονείς ότι θα βοηθούσαν στη μείωση του προεγχειρητικού άγχους είναι η λεπτομερής προεγχειρητική συζήτηση (69,5%), συμπεριφορικά και ψυχοεκπαιδευτικά προγράμματα (35,2%), η χρήση τεχνικών απόσπασης προσοχής, όπως κλόουν και παιχνίδια (32,8%), η χρήση στρατηγικών «εναλλακτικής ιατρικής» όπως ύπνωση, βελονισμό και μουσικοθεραπεία (10,2%). Συμπεράσματα: Σύμφωνα με τα αποτελέσματα οι παράγοντες που σχετίζονται με υψηλό προεγχειρητικό άγχος στα παιδιά και τους γονείς τους, ήταν η ηλικία του παιδιού, το φύλο και η ηλικία του γονέα, η μη χορήγηση προνάρκωσης, οι προηγούμενες νοσηλείες, η διαμονή σε μη αστικό περιβάλλον, το μορφωτικό επίπεδο και η μη ύπαρξη άλλων παιδιών στην οικογένεια. Οι στοχευμένες παρεμβάσεις μείωσης του άγχους θα πρέπει να περιλαμβάνουν την παρουσία των γονέων κατά την εισαγωγή στην αναισθησία του παιδιού, την εκτενή ενημέρωση καθώς και άλλες συμπεριφορικές στρατηγικές.