Η σημασία της διάρθρωσης των τραπεζικών συστημάτων στην οικονομική ανάπτυξη

Abstract

The motive for this study is to investigate the role of the Banking System in shaping the crisis as well as the way in which the specific characteristics of the Banks change the functioning of the loan supply and consequently influence the growth of the economy. An analysis is made of how the financial system through control and money supply affects the real economy, as well as the role it played in the recent financial crisis both in Greece with credit expansion and in the United States, mainly through investment banks and investment products.The predominant view is that the Banking System has led to its own crisis as a "victim" of a wider financial and monetary situation. The usual approaches to the role of the Banks in the Greek economic crisis are related to the global financial crisis and the weakness of the Greek economy to cope with its debt obligations. The country's liquidity constraint led to a debt crisis, resulting in the collapse of the Greek bonds that swept away the Greek banks, that were gradually isolated from the international interbank market. The financial crisis was transmitted to the real economy and then affected the Banking System.In the current study we are reviewing a different perspective on the role of the Banks in the Greek economic crisis. The oligopolistic structure of the Greek banking system, the excess liquidity during the 2000s, the high interest rates, the liquidity reappropriation mechanisms (Repo) with the risks they entail for the balance sheets of the Banks, the credit expansion, the inadequate provisions for non performing loans, the Public Sector financing, are points of this study that demonstrate that the Banks have played a leading role in the crisis.We look at how the bank lending channel is affected by the characteristics of the Banks, which in turn affects the credit supply and the real costs of the economy. In the following study, financial data were collected for the period from January 2003 to December 2015, quarterly, from published balance sheets and presentations to institutional investors of the four systemic Banks such as Equity, Capitalization, Total Assets, Loans, Deposits, Liquidity, Interest rate margin, and we examine how these affect the ability of Banks to provide loans to the real economy.

Κίνητρο για την παρούσα μελέτη είναι η διερεύνηση του ρόλου του χρηματο- πιστωτικού συστήματος στη διαμόρφωση της κρίσης καθώς και του τρόπου που τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των τραπεζών αλλάζουν την λειτουργία της προσφοράς δανείων και κατά συνέπεια επιδρούν στην ανάπτυξη της οικονομίας. Γίνεται ανάλυση του τρόπου που το χρηματοπιστωτικό σύστημα με τον έλεγχο και την προσφορά χρήματος επιδρά στην πραγματική οικονομία, καθώς και ο ρόλος που αυτό διαδραμάτισε στην πρόσφατη οικονομική κρίση τόσο στην Ελλάδα με την πιστωτική επέκταση, όσο και στις ΗΠΑ κυρίως μέσω των επενδυτικών τραπεζών και των επενδυτικών προϊόντων.Η κυρίαρχη άποψη παρουσιάζει το τραπεζικό σύστημα να έχει οδηγηθεί στη δική του κρίση ως “θύμα” μιας ευρύτερης δημοσιονομικής και νομισματικής κατάστασης. Οι συνήθεις προσεγγίσεις για τον ρόλο των τραπεζών στην ελληνική οικονομική κρίση σχετίζονται με την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση και την αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να ανταπεξέλθει στις δανειακές της υποχρεώσεις. Ο περιορισμός ρευστότητας της χώρας οδήγησε σε κρίση χρέους με συνεπακόλουθο την απαξία των ελληνικών ομολόγων που παρέσυρε και τις ελληνικές τράπεζες που σταδιακά απομονώθηκαν από την διεθνή διατραπεζική αγορά. Η δημοσιονομική κρίση μεταδόθηκε στην πραγματική οικονομία και στην συνέχεια επηρέασε και το τραπεζικό σύστημα. Στην παρούσα έρευνα επιχειρούμε μια διαφορετική οπτική για τον ρόλο των τραπεζών στην ελληνική οικονομική κρίση. Η ολιγοπωλιακή δομή του ελληνικού τραπεζικού συστήματος, η υπερβάλλουσα ρευστότητα κατά την διάρκεια της δεκαετίας του 2000, τα υψηλά επιτόκια, οι πολλαπλασιαστικοί μηχανισμοί (Repo) εύρεσης ρευστότητας με τους κινδύνους που αυτοί συνεπάγονται για τους ισολογισμούς των τραπεζών, η πιστωτική επέκταση, οι μη επαρκείς προβλέψεις επισφαλειών, η χρηματοδότηση του Δημόσιου Τομέα, αποτελούν σημεία της παρούσας μελέτης που καταδεικνύουν ότι οι τράπεζες διαδραμάτισαν πρωταγωνιστικό ρόλο στην κρίση. Εξετάζουμε πως το κανάλι τραπεζικού δανεισμού επηρεάζεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των τραπεζών που με την σειρά του επηρεάζει την προσφορά της πίστωσης και τις πραγματικές δαπάνες της οικονομίας. Στην έρευνα που ακολουθεί έχουν συλλεχθεί οικονομικά στοιχεία για το χρονικό διάστημα Ιανουαρίου 2003 έως Δεκέμβριο 2015 ανά τρίμηνο, από δημοσιευμένους ισολογισμούς και παρουσιάσεις σε θεσμικούς επενδυτές των τεσσάρων συστημικών τραπεζών όπως ίδια κεφάλαια, κεφαλαιοποίηση, σύνολο ενεργητικού, δάνεια, καταθέσεις, ρευστότητα, περιθώριο επιτοκίου δανείων και εξετάζουμε πως αυτά επηρεάζουν την δυνατότητα παροχής δανείων των τραπεζών προς την πραγματική οικονομία.