Από τον Εύδημο τον Ρόδιο στον Διόδωρο τον Τύριο: βιογραφίες εκπροσώπων της Περιπατητικής Σχολής: φιλοσοφία και επιστήμες στο λύκειον μετά τον Θεόφραστο

Abstract

This thesis is aiming at tailing after the course of the Peripatetic School after Aristotle’s death. During the Hellenistic period, with the expansion of the limits of the world and consequently the limits of knowledge induced by Alexander's campaign in Asia, the philosophical discourse extended to various sub-disciplines. The school tried to redefine the position of humans in this changing world, indicating the path to eudaimonia, to which people would be led to by proper management of knowledge, in conjunction with right actions. One of our aims was the systematic presentation of the existing material and the utilization of previous researches in order to offer a brief account of the history of Peripatetic philosophy after Aristotle and Theophrastus. At the same time, exploring and promoting the relations of the faculty to the other movements of the Hellenistic era, we attempted to figure the location of the Lyceum on the philosophical map of this era. After collecting the necessary data, a draft was prepared, in which the biographies and philosophical perceptions of each representative of the school were recorded and the relationship of these views with the ones of Aristotle was cited. This draft was the core of the first part of the work, while the rest of the material was used to compile the second part, enriching it with information regarding theperceptions of other philosophical schools. Essentially, the Peripatetics sought to serve Aristotle's vision, which stretched further from the mere creation of a philosophical school, since his ambition was to establish a scientific and research institution firmly focused on the quest for knowledge. The Lyceum was therefore such an institution, some of whose members were loosely linked to it. The school managed to portray Aristotle's work and defend its heritage, contributing to the recognition of its grandeur, but at the same time its representatives contributed personally to the progress of various scientific fields. Ultimately, Aristotle's program of continuous recording of knowledge led the faculty to create structures that made it a remarkable and well-organized educational institution. Its methodology had been the driving force behind the founding of the library in Alexandria, thus making the founder's goal of continuous exploration of knowledge more feasible. Aristotle understood that the limits of knowledge transcended human life, but the school had the potential to go beyond individual human limits, thus the Lyceum evolved into an organization that was intended to be dedicated to its goal, the search for and lasting expansion of knowledge, which would help people in their undertaking to improve their life and eventually conquer eudaimonia.

Με αυτή τη διατριβή επιδιώχθηκε, να σκιαγραφηθεί η διαδρομή της Περιπατητικής σχολής μετά τον θάνατο του Αριστοτέλη. Κατά τη διάρκεια της Ελληνιστικής περιόδου, με την επέκταση των ορίων του κόσμου και συνακόλουθα της γνώσης, που επέφερε η πορεία του Αλεξάνδρου στην Ασία, ο φιλοσοφικός λόγος διαστέλλεται σε διάφορες επιμέρους επιστήμες. Η σχολή επιδίωξε να επανακαθορίσει τη θέση του ανθρώπου σε αυτόν τον μεταβαλλόμενο κόσμο, υποδεικνύοντας τον δρόμο προς την ευδαιμονία, στην οποία θα οδηγούσε η ορθή διαχείριση αυτής της γνώσης, σεσυνδυασμό με την ορθοπραξία. Ένας από τους στόχους της διατριβής ήταν η συστηματική παρουσίαση του υπάρχοντος υλικού και η αξιοποίηση προηγούμενων ερευνών, προκειμένου να παρατεθεί μια συνοπτική αφήγηση της ιστορίας της περιπατητικής φιλοσοφίας μετά τον Αριστοτέλη και τον Θεόφραστο. Συγχρόνως, εξερευνώντας και προβάλλοντας τις σχέσεις της σχολής με την πνευματική κίνηση της Ελληνιστικής εποχής επιχειρήθηκε να προσδιοριστεί η θέση του Λυκείου στον φιλοσοφικό χάρτη αυτής της εποχής. Μετά την συλλογή των απαραίτητων δεδομένων, δημιουργήθηκε ένα προσχέδιο, στο οποίο καταγράφηκαν οι βίοι και οι φιλοσοφικές αντιλήψεις κάθε εκπροσώπου της σχολής και παρατέθηκε η σχέση αυτών των απόψεων με τις αντίστοιχες του Αριστοτέλη. Αυτό το προσχέδιο αποτέλεσε τον πυρήνα του πρώτου μέρους της εργασίας, αφού διατηρήθηκαν σε αυτό κυρίως πληροφορίες βιογραφικού χαρακτήρα, ενώ το υπόλοιπο υλικό αξιοποιήθηκε για την σύνταξη του δεύτερου μέρους εμπλουτίζοντάς το με στοιχεία σχετικά με τις αντιλήψεις άλλων φιλοσοφικών σχολών. Ουσιαστικά, οι Περιπατητικοί επιδίωξαν να υπηρετήσουν το όραμα του Αριστοτέλη, το οποίο εκτεινόταν πού πιο μακριά από τον ορίζοντα μιας φιλοσοφικής σχολής, αφού φιλοδοξία του αποτελούσε η θεμελίωση ενός επιστημονικού και ερευνητικού ιδρύματος στραμμένου σταθερά στην αναζήτηση της γνώσης. Το Λύκειον αποτελούσε επομένως ένα τέτοιο ίδρυμα, ορισμένα μέλη του οποίου συνδέονταν με χαλαρούς δεσμούς με αυτό. Η σχολή, κατόρθωσε να προβάλει το έργο του Αριστοτέλη και να υπερασπιστεί την κληρονομιά του, συμβάλλοντας στην αναγνώριση του μεγαλείου του, αλλά ταυτόχρονα, οι εκπρόσωποί της συνεισέφεραν προσωπικά στην πρόοδο διαφόρων επιστημονικών πεδίων. Τελικά, το πρόγραμμα του Αριστοτέλη για διαρκή καταγραφή γνώσεων, οδήγησε την σχολή στην δημιουργία δομών, οι οποίες την κατέστησαν ένα αξιόλογο και πολύ καλά οργανωμένο εκπαιδευτικό ίδρυμα. Η μεθοδολογία της, υπήρξε η κινητήριος δύναμη πίσω από την ίδρυση της βιβλιοθήκης στην Αλεξάνδρεια, καθιστώντας έτσι περισσότερο εφικτό τον στόχο του ιδρυτή για συνεχή αναζήτηση της γνώσης. Ο Αριστοτέλης γνώριζε ότι τα όρια της γνώσης υπερβαίνουν τον ανθρώπινο βίο, αλλά η σχολή είχε τη δυναμική να υπερβεί τα ατομικά ανθρώπινα όρια και έτσι, το Λύκειον αποτέλεσε έναν οργανισμό, ο οποίος προορίζονταν να αφιερωθεί απερίσπαστος στον στόχο του, την αναζήτηση και διαρκή επέκτασητης γνώσης, η οποία θα συνέδραμε τον άνθρωπο στο εγχείρημά του να βελτιώσει την ζωή του και τελικά να καταστεί ευδαίμων.