Συνδυασμένες επεμβάσεις στην αντιμετώπιση σοβαρών παθήσεων του οπισθίου ημιμορίου του οφθαλμού

Abstract

Introduction: The Thesis concerns combined surgery in severe pathologies of posterior segment of the eye and especially epiretinal membranes (ERMs). We studied the efficacy of applied surgical procedures for the treatment of patients with ERM.Purpose: To evaluate the anatomical and functional results of the procedures and their duration after a period of time. Material and methods: We studied 51 eyes of 47 patients with idiopathic epiretinal membrane. We assessed the anatomical restoration of the macula and the improvement of visual acuity after the operation. We assessed the vitreoretinal interface of the fellow eye of 67 patients with epiretinal membrane. EDI-OCT was performed in both eyes of 32 patients with idiopathic epiretinal membrane and in a control group. Optical coherence tomography angiography was performed in 22 eyes. We performed histopathologic examination of epiretinal membrane and internal limiting membrane. The specimens were compared to secondary membranes using immunochemistry. We conducted a meta-analysis of 16 published studies as well as our series comparing the results of surgical removal of epiretinal membrane, with or without ILM peel, in terms of visual acuity and anatomical restoration of the macula Results: Mean pre-operative best corrected visual acuity (BCVA) was 0.55+/-0.30 in LogMAR and mean central foveal thickness (CFT) was 422.29 μm +/-109.62. Final BCVA was 0.34 +/- Introduction: The Thesis concerns combined surgery in severe pathologies of posterior segment of the eye and especially epiretinal membranes (ERMs). We studied the efficacy of applied surgical procedures for the treatment of patients with ERM.Purpose: To evaluate the anatomical and functional results of the procedures and their duration after a period of time. Material and methods: We studied 51 eyes of 47 patients with idiopathic epiretinal membrane. We assessed the anatomical restoration of the macula and the improvement of visual acuity after the operation. We assessed the vitreoretinal interface of the fellow eye of 67 patients with epiretinal membrane. EDI-OCT was performed in both eyes of 32 patients with idiopathic epiretinal membrane and in a control group. Optical coherence tomography angiography was performed in 22 eyes. We performed histopathologic examination of epiretinal membrane and internal limiting membrane. The specimens were compared to secondary membranes using immunochemistry. We conducted a meta-analysis of 16 published studies as well as our series comparing the results of surgical removal of epiretinal membrane, with or without ILM peel, in terms of visual acuity and anatomical restoration of the macula Results: Mean pre-operative best corrected visual acuity (BCVA) was 0.55+/-0.30 in LogMAR and mean central foveal thickness (CFT) was 422.29 μm +/-109.62. Final BCVA was 0.34 +/- 0.28 and final CFT was 365.75 +/- 72.16 μm. The differences were statistically significant. Postoperative cystoid macular edema was observed in three patients. Twenty two patients had similar pathology in the fellow eye as well. Central foveal choroidal thickness (CFCT) was found to be 266 +/- 33 μm in eyes with epiretinal membrane, 300 +/- 29 in normal fellow eyes and 302 +/- 40 μm in healthy controls. More severe cases had a higher level of vessel distortion and tortuosity and both plexuses were affected. Also the level of distortion was related to worse BCVA. Idiopathic ERMs are simple cellular membranes that consist of glial cells, fibrocytes and few vessels whereas secondary membranes are more cellular with inflammatory cells and profound vessels. There was a consistency in results for after/baseline BCVA and CFT levels in both groups of patients (with or without ILM peel). In all cases, we found a statistically significant increase (p<0.05) in after BCVA and decrease (p<0.05) in after CFT levels versus baseline levels.Conclusions: Best corrected visual acuity improvement and central foveal thickness decrease are statistically significant. Epiretinal membrane is very often is a bilateral pathology. Choroidal thickness was measured to be decreased in patients with ERM. Tractional forces result in retinal vessel distortion which can be measured by OCT-A. Vitrectomy for the removal of ERM combined with ILM peeling is an effective method for the treatment of patients with idiopathic ERM.

Εισαγωγή: Η παρούσα διατριβή αφορά στις συνδυασμένες επεμβάσεις για την αντιμετώπιση σοβαρών παθήσεων του οπισθίου ημιμορίου του οφθαλμού και ειδικά των επιαμφιβληστροειδικών μεμβρανών (ΕΜ). Σκοπός: Να μελετηθεί η αποτελεσματικότητα των εφαρμοζόμενων χειρουργικών τεχνικών στην αντιμετώπιση περιστατικών με επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη ως προς τα δομικά και λειτουργικά χαρακτηριστικά.Υλικό και μέθοδοι: Στην πρώτη ενότητα, μελετήθηκαν 51 οφθαλμοί από 47 ασθενείς με ιδιοπαθή επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη. Έγινε αξιολόγηση της ανατομικής αποκατάστασης της ωχράς κηλίδας αλλά και της βελτίωσης της οπτικής οξύτητας μετά την χειρουργική επέμβαση. Στη δεύτερη ενότητα έγινε αξιολόγηση της υαλοειδοαμφιβληστροειδικής επιφάνειας του έτερου οφθαλμού 67 ατόμων με ιδιοπαθή επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη. Επιπλέον έγινε αξιολόγηση του πάχους του χοριοειδούς 32 ασθενών με χρήση απεικόνισης αυξημένου βάθους (enhanced depth imaging-EDI), και συσχέτιση με τον έτερο οφθαλμό. Πραγματοποιήθηκε OCT-αγγειογραφία σε 22 οφθαλμούς με ιδιοπαθή επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη. Στην τρίτη ενότητα έγινε ιστολογική επιβεβαίωση των δειγμάτων επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης και της έσω αφοριστικής μεμβράνης και σύγκριση με υλικό δευτεροπαθών μεμβρανών. Στην τέταρτη ενότητα πραγματοποιήθηκε μετα-ανάλυση των ανατομικών και λειτουργικών αποτελεσμάτων μετά από υαλοειδεκτομή για ιδιοπαθή επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη με ή χωρίς αφαίρεση της έσω αφοριστικής μεμβράνης. Στη μελέτη συμπεριλήφθηκαν 16 δημοσιευμένες μελέτες καθώς και δική μας σειρά περιστατικών. Συνολικά μελετήθηκαν 794 οφθαλμοί με ιδιοπαθή ΕΜ. Αποτελέσματα: Τα τελικά μετεγχειρητικά αποτελέσματα ήταν 0.34 +/- 0.28 για την οπτική οξύτητα και 365.75 +/- 72.16 μm για το πάχος του ΚΒ. Η βελτίωση ήταν στατιστικά σημαντική. Μετεγχειρητικό οίδημα ωχράς εμφανίστηκε σε 3 περιστατικά. Η παθολογία της υαλοαμφιβληστροειδικής επιφάνειας ήταν αμφοτερόπλευρη σε 22 ασθενείς. Το πάχος του χοριοειδούς στους οφθαλμούς με ιδιοπαθή μεμβράνη ήταν 266 +/- 33 μm, στους φυσιολογικούς έτερους οφθαλμούς 300 +/- 29 και στους φυσιολογικούς οφθαλμούς της ομάδας ελέγχου 302 +/- 40. Περιπτώσεις με σοβαρότερη παθολογία είχαν μεγαλύτερη παραμόρφωση των αγγείων τόσο στο επιφανειακό όσο και στο εν τω βάθει δίκτυο. Το υψηλότερο επίπεδο παραμόρφωσης σχετιζόταν με χαμηλότερη οπτική οξύτητα. Οι επιαμφιβληστροειδικές μεμβράνες αναγνωρίζονται στο οπτικό μικροσκόπιο σαν απλές κυτταρικές μεμβράνες. Στις περιπτώσεις παραγωγικής νόσου παρατηρούνται διακριτά αγγειακά στοιχεία και πολυάριθμα κυτταρικά στοιχεία. Η αφαίρεση της έσω αφοριστικής μεμβράνης στη χειρουργική της ιδιοπαθούς επιαμφιβληστροειδικής μεμβράνης αποτελεί ασφαλή μέθοδο με πολύ καλά ανατομικά και λειτουργικά αποτελέσματα. Συμπεράσματα: Η βελτίωση της ΚΔΟΟ και η ελάττωση του πάχους της ωχράς είναι στατιστικά σημαντική. Η επιαμφιβληστροειδική μεμβράνη πολύ συχνά είναι αμφοτερόπλευρη νόσος. Οι ελκτικές δυνάμεις που ασκούνται από τη ΕΜ έχουν σαν αποτέλεσμα την παραμόρφωση των τριχοειδών η οποία απεικονίζεται και υπολογίζεται με την OCT-A. Η παραμόρφωση είναι σοβαρότερη ανάλογα με τη σοβαρότητα της κατάστασης .Η υαλοειδεκτομή με την αφαίρεση της ΕΑΜ είναι μια αποτελεσματική τεχνική για την αντιμετώπιση των ασθενών με ιδιοπαθή μεμβράνη και δεδομένου του μικρότερου κίνδυνου υποτροπής, αποτελεί τη μέθοδο εκλογής για τους περισσότερους χειρουργούς.