Επικύρωση της χρησιμότητας των νεότερων παραμέτρων του PSA ορού για την ανίχνευση του καρκίνου του προστάτη: συσχέτιση με ιστολογικές διαγνώσεις

Abstract

Aim To evaluate the potential of prostate cancer detection on the basis of PSA-levels based on theoutcome of prostate needle biopsyDesign A retrospective study conducted in the University Hospital of Ioannina.Methodology The clinical and histopathological data of 1053 patients that underwent prostate biopsyin the Urologic Clinic from January 2014 to August 2017 was obtained from the medical record. PSAand %fPSA were compared to biopsy outcome.Results The mean PSA values and %fPSA of the cancer versus noncancer (prostatitis, LGPIN andHGPIN) groups were significantly different (p<0.05). However there was an overlap in individual values.The mean PSA levels were significantly correlated with the prostate cancer grade group (p<0.05). Thepositive predictive value (PPV) of PSA in patients with PSA levels between 4 and 10 ng/ml was 28%while the negative predictive value (NPV) in patients with PSA levels < 4 ng/ml was 81%. On the otherhand PPV and NPV of %fPSA in patients with PSA levels between 4 and 10 ng/ml was 23% and 86%,respectively. Receiver operating characteristic (ROC) curve analysis was performed in the total sampleof the 980 patients with and without prostate cancer for the complete PSA range (0.90-450 ng/ml) aswell as for the patients with PSA levels between 4 and 10 ng/ml (n=647). The area under the curve(AUC) for PSA values from 0.9-450 ng/ml and 4-10 ng/ml was calculated at 0.619 (95% CI, 0.580-0.657) and 0.482 (95% CI, 0.374-0.590). ROC analysis for %fPSA and for the same PSA groups was0.403 (95% CI, 0.315-0.492) and 0.349 (95% CI, 0.246-0.451), respectively.Discussion These results indicated that PSA and %fPSA were weekly correlated with prostatemalignancy and lack of ability to define the progression potential of the disease. PSA and %fPSA,though informative and suggestive, are not definitive for cancer or noncancer. The development ofnew, more accurate (specific and sensitive) and cost-efficient biomarkers is imperative. Future studiesshould also examine the benefits of the multivariable models implementation for prostate cancerscreening.

Σκοπός: Η αξιολόγηση της διαγνωστικής ικανότητας του ειδικού προστατικού αντιγόνου (PSA) ορού στη διάγνωση του καρκίνου του προστάτη (ΚτΠ) σε συσχέτιση με τις ιστολογικές διαγνώσεις.Μεθοδολογία: Αναδρομική μελέτη των ιατρικών φακέλων 1053 ασθενών οι οποίοι υπεβλήθησαν σε βιοψία του προστάτη στην Ουρολογική Κλινική του Γενικού Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων από τον Ιανουάριο του 2014 ως τον Αύγουστο του 2017. Η ολική συγκέντρωση του PSA και της αναλογίας ελεύθερο:ολικό PSA (%fPSA) συσχετίστηκε με το αποτέλεσμα της βιοψίας. Αποτελέσματα: Η συγκέντρωση του ολικού PSA ορού και της %fPSA στους ασθενείς που διαγνώστηκαν με ΚτΠ ήταν σημαντικά υψηλότερη από ότι στους ασθενείς με φλεγμονή, LGPIN καιHGPIN (p<0.05). Ωστόσο, παρατηρήθηκε αλληλοεπικάλυψη μεταξύ των ομάδων ασθενών (αρνητική βιοψία, LGPIN, HGPIN, ΚτΠ). Η συγκέντρωση του ολικού PSA ορού των ασθενών με ΚτΠ συσχετίστηκε θετικά με τη βαθμό κακοήθειας (p<0.05). Η θετική προγνωστική αξία (PPV, positivepredictive value) του PSA ορού σε ασθενείς με συγκέντρωση PSA μεταξύ 4 και 10 ng/ml (γκρίζα ζώνη)ήταν 28% ενώ η αρνητική προγνωστική αξία (NPV, negative predictive value) για ασθενείς με συγκέντρωση PSA μικρότερη από 4 ng/ml ήταν 81%. Για τη %fPSA η PPV και η NPV ήταν 23% και 86%, αντίστοιχα. Η ανάλυση των καμπύλων λειτουργικού χαρακτήρα δέκτη (ROC, Receiver OperatingCharacteristic curves) για το σύνολο των 980 ασθενών για τους οποίους υπήρχαν διαθέσιμες τιμέςPSA (εύρος 0.90-450 ng/ml) υπολόγισε το εμβαδό της περιοχής κάτω από την καμπύλη (AUC, areaunder the curve) ίσο με 0.619 (95% CI, 0.580-0.657). Για τους ασθενείς με PSA ορού μεταξύ 4 και 10ng/ml (n=647) το εμβαδό υπολογίστηκε σε 0.482 (95% CI, 0.374-0.590). Για την %fPSA η AUC στο σύνολο των ασθενών και στους ασθενείς στη γκρίζα ζώνη του PSA ήταν 0.403 (95% CI, 0.315-0.492)και 0.349 (95% CI, 0.246-0.451), αντίστοιχα. Συζήτηση: Τόσο το PSA όσο και η %fPSA δεν συσχετίζονται σε μεγάλο βαθμό με την διάγνωση και εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη. Αν και μπορούν να αποτελέσουν ενημερωτικούς και ενδεικτικούς δείκτες, δεν αποτελούν δείκτες διάκρισης μεταξύ της ύπαρξης ή μη καρκίνου. Η ανάπτυξη νέων,εξειδικευμένων για τον καρκίνο του προστάτη (με αυξημένη ειδικότητα και ευαισθησία) και οικονομικά αποδοτικών δεικτών, είναι επιτακτική. Μελλοντικές έρευνες θα πρέπει να εξετάσουν επίσης τα οφέλη από την εφαρμογή πολυπαραγοντικών μοντέλων για τον προ-διαγνωστικό έλεγχο του καρκίνου του προστάτη.