Μελέτη εξωεντερικών εκδηλώσεων των ασθενών με ιδιοπαθή φλεγμονώδη πάθηση των εντέρων στη Βορειοδυτική Ελλάδα

Abstract

Background: Patients with Inflammatory Bowel Disease (IBD) may show often various intraintestinaland extraintestinal disorders. Patients treated with methotrexate experience quite often oculardisorders that need a special attention. Anti-TNFa medications represent the first effective biologictherapy for IBD that has largely revolutionized treatment.Aim: The aim of the current study was the recording of the ocular disorders in patients with IBD treatedwith methotrexate. Also this study tried to quantify the risk of MM and other skin cancers amongpatients from Northern Greece area with IBD who take immunosuppressive or biologic anti-TNFmedications.Methodology: The current study was conducted during a 3-year period (2014-2016). Clinical historyand metabolic data of all patients were extracted from the IBD database that is kept since 1980. 101patients with IBD from Northwestern Greece, were studied. In the study 29 patients(by methotrexatetherapy) were enrolled that fulfilled the inclusion criteria and were followed in various departments ofNorthwestern Greece.Results: Subjects participating in the study (n=29), 11 were women and 18 were men. UC was evidentin 14 patients and CD in 15 patients. Visual acuity examination revealed no difference in visual acuitybetween right and left eyes in our sample. In funduscopic evaluation, maculopathy was evident in onepatient and pigmental disorders also in one patient. Anterior eye examination showed that 10.4% (n=3)of patients suffered from cataract and 20,6% ( n=6) had a Posterior Chamber Intraocular Lens (IOL)implanted in at least one eye. The mean age of enrolled patients was 44.2±15.9 years old ranging from17 years to 77 years old. No sun burn was reported from the 44.6% of the patients, 53.5% presentedmild reticular veins in the face, and lack of any elastosis was noticed in 60.4%. The occurrence of twocases with squamous and basal cell carcinoma is an important finding. The absence of any case withMM should not quiet down but should strengthen our efforts for further implementation of preventivemeasures.Conclusion: Patients with IBD in general but also those treated with methotrexate may suffer fromsignificant ocular disorders, a finding that renders their systematic follow-up from an ophthalmologist ofutmost importance for the prevention of these complications. Furthermore, education of patients toavoid deleterious sun exposure may help decrease MM incidence.

Εισαγωγή: Οι ασθενείς με ΙΦΝΕ, εμφανίζουν ενδοεντερικές και εξωεντερικές εκδηλώσεις.Όσοι λαμβάνουν μεθοτρεξάτη εμφανίζουν οφθαλμικές εκδηλώσεις που χρήζουν ιδιαίτερης παρακολούθησης. Σκοπός: Σκοπός της μελέτης ήταν η καταγραφή των οφθαλμικών εκδηλώσεων σε ασθενείς με ΙΦΝΕ, υπό αγωγή μεθοτρεξάτης, καθώς επίσης η μελέτη δερματικών βλαβών στους ασθενείς υπό ΑΝΤΙ-ΤΝF θεραπευτική προσέγγιση. Μεθοδολογία: Στη μελέτη συμμετείχαν 29 ασθενείς υπό μεθοτρεξάτη, που παρακολουθούνταν στη Γαστρεντερολογική κλινική ΠΠΝΙ και σε Ιατρεία της Βορειοδυτικής Ελλάδας. Mελετήθηκαν επίσης 101 ασθενείς με ελκώδη κολίτιδα (n=53) και νόσο του Crohn(n=48), που ελάμβαναν θεραπεία με αζαθειοπρινη ή/και μεσαλαζίνη (n=42, μέση διάρκεια χορήγησης τα 7 έτη [εύρος 3-19 έτη] είτε θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες Infliximab (Remicede) (n=49) Adalimumab (Humira) (n=10) [συνολικά n=59, μέση διάρκεια χορήγησης τα 6 έτη (εύρος 2-15 έτη]. Αποτελέσματα: Από τους συμμετέχοντες (n=29), οι 11 ήταν γυναίκες και οι 18 ήταν άνδρες. ΕΚ εμφάνισαν τα 14 άτομα και ΝΚ τα 15 άτομα. Από την εξέταση του βυθού φάνηκε Ωχροπάθεια σε n=1 ασθενή και διαταραχές χρωστικής επίσης σε n=1 ασθενή. Από την εξέταση των προσθίων μορίων των οφθαλμών, το 10,4% (n=3) εμφάνισε καταρράκτη, το20,6% ( n=6) είχε ενδοφακό οπισθίου θαλάμου σε έναν τουλάχιστον οφθαλμό. Η εμφάνιση καταρράκτη σε ποσοστό 10,4% συγκρίνεται με ποσοστά που δίνει η βιβλιογραφία σε άλλες μελέτες. Η Ενδοφθάλμια Πίεση βρέθηκε εντός φυσιολογικών ορίων (Φ.Τ. 10-20mmHg). Σε ότι αφορά στη διερεύνηση των ασθενών για δερματολογικές βλάβες, η πλειοψηφία του δείγματος (48,5%) λάμβανε ως θεραπεία το REMICADE, ενώ χαμηλό ποσοστό λάμβανεHUMIRA (9,9%). Το 61,4% των ασθενών είχαν χρώμα δέρματος μεσαίο, η πλειοψηφία του δείγματος είχε σκούρο χρώμα ματιών (68,3%), και το 42,6% είχε φωτότυπο σύμφωνα μα την κλίμακα Fitzpatrick 3-4, δηλαδή μεσαίου τύπου. Επίσης η πλειοψηφία των ασθενών δεν ανέφερε κανένα ηλιακό έγκαυμα (44,6%), το 53,5% παρουσίασε ελαφριές ευρυαγγείες στο πρόσωπο, ενώ καμία ελάστωση δεν παρουσίασε η πλειοψηφία του δείγματος (60,4%). Το53,5% είχε ακτινικές εφελκίδες, ενώ ως προς τον αριθμό των σπίλων, το 30,7% είχε περισσότερους από 10 σπίλους. Το (83,2%) των συμμετεχόντων δεν είχε ακτινικές υπερκερατώσεις, ενώ το 89,1% των ασθενών δεν εμφάνισε καμία ακτινική υπερκεράτωση,ενώ μόνο 2 ασθενείς είχαν εμφανίσει καρκίνο δέρματος και συγκεκριμένα ένας είχε ακανθοκυτταρικό νεόπλασμα δέρματος και ο άλλος Βασικό κυτταρικό νεόπλασμα δέρματος. Σε ότι αφορά στη συσχέτιση των μεταβλητών φαίνεται ότι οι άνδρες που εμφανίζουν ΝΚ(64,6% vs 35,4%) και ΕΚ (54,7% vs 45,3%) είναι περισσότεροι από τις γυναίκες. Σε σχέση με την ηλικία η ΝΚ εμφανίζεται σε μεγαλύτερο ποσοστό σε σχέση με την ΕΚ(Mean:45,0 vs43,7; ST:17,0 vs 15). Συμπεράσματα: Ασθενείς με ΙΦΝΕ που λαμβάνουν θεραπεία με μεθοτρεξάτη, μπορεί να παρουσιάσουν οφθαλμικές βλάβες, γι΄αυτό επιβάλλεται η συστηματική παρακολούθηση για πρόληψη επιπλοκών. Η μελέτη μας έδειξε ότι ασθενείς με ΙΦΝΕ, που λαμβάναν Anti-TNFπαράγοντες, εμφάνισαν διάφορους τύπους δερματικών ευρημάτων και βλαβών που θα μπορούσαν ή όχι να σχετίζονται με την ανοσοκατασταλτική θεραπεία.