Περιβαλλοντικοί, βιοχημικοί και γενετικοί παράγοντες κινδύνου στην ανάπτυξη καρκίνου του θυρεοειδούς και άλλων ενδοκρινών όγκων

Abstract

Introduction: Many chemicals may be harmless or even beneficial to human health. However, a few of them pose threats to public health and the environment. In tandem with the increase in the production of chemical substances the probability of humans being exposed to chemicals is also on the increase. Surface water interacts with humans across a variety of routes. Surface water may be utilized directly but also, after being mixed with the water supply network of wells, it may end up as water for domestic use, personal hygiene and as potable water. Surface water contamination poses a direct threat to humans as they experience its toxic effects when contaminated water is consumed, inhaled and comes into contact with the skin.Purpose: The purpose of this study was to investigate the impact of water contaminated with hexavalent chromium (Cr[VI]) on human health by comparing mortality rates amongst polluted places, namely, the districts of Oinophyta, Dilesi and Schimatari, and non-polluted districts such as Tanagra initially and then the whole territory of Greece. The first four municipal units belong to the same municipality, are adjacent, have similar demographic and socio-economic characteristics while the first district, serving as criterion, the municipal unit of Tanagra, is characterized by intense industrial activity but its water-bearing strata has not been affected by hexavalent chromium. In respect with the whole territory of Greece, according to measurements by the Institute of Geology and Mineral Exploration (I.G.M.E.), every locally increased occurrence of hexavalent chromium appears insignificant due to the vastness of the territory of the whole country. This study focused on the examination of the role of hexavalent chromium as a contributing factor to cancer mortality rates initially and to thyroid cancer and other endocrine tumours subsequently. The impact of inhabiting areas marked by high levels of hexavalent chromium on their water-bearing strata was investigated in relation to total cancer mortality and mortality rates classified by type of cancer.Materials and methods: A study of mortality rates was conducted including the citizens of the municipal units and the totality of the population of Greece during the years 2013-2016. Thus, the indices of mortality by type of neoplasm and by all types of neoplasm were formulated. By employing the method of direct standardization, the standardized rates of mortality were constructed (ASRs) and the standardized quotients of mortality (SRRs) weighted according to gender, age and calendar year for the municipal units of Tanagra. In addition, the entire weighted (aged-standardized) greek rates of neoplasm mortality were utilized. The wider estimated population of Greece at the midpoint of each year (2013-2016) was used as standard population. In parallel, all the existing estimates of physicochemical parametres of water by the Institute of Geology and Mineral Exploration (I.G.M.E.), the Geological University of Athens, the technical reports by Dr. Dermatas of the National Polytechnic in the context of the European programme “life-charm Asopos” and of by the ex-municipality of Oenophyta on potable water were investigated and juxtaposed against the indices of rough and weighted yearly mortality rates. Results: A total of 76 deaths due to neoplasm out of the aggregate of the 13,736 citizens and a total of 6 deaths due to neoplasm diseases out of the aggregate of the 3,827 citizens of the municipal unit of Tanagra were observed in these two areas respectively. In the area with high concentrations of chromium in comparison with the municipal unit of Tanagra, the indices of mortality rates due to all neoplasm causes were found to be significantly higher statistically. These indices of mortality rates are higher in the municipal units of Inophyta, Schimatari and Dilessi separately in comparison with the municipal unit of Tanagra just as much as in their totality in relation to the mortality rates in Greece. Furthermore, increased indices of mortality, statistically significant, were found from all neoplasm diseases, such as neoplasm of the lungs, the liver, the breasts and neoplasm of unspecified location in comparison with the Greek indices of mortality rates due to neoplasm diseases.Conclusions: The increased indices of mortality in the areas being characterized by high levels of hexavalent chromium (Cr[VI]) in potable water, groundwater and surface water in relation to the wider Greek indices, suggest that the hexavalent chromium (Cr[VI]) is as risk factor for the development of cancer in general while the statistically significant differences in mortality rates due to cancer in women and breast cancer for both genders in relation to the wider Greek indices of mortality, imply a possible involvement of hexavalent chromium (Cr[VI]) in estrogen receptors. It is imperative, therefore, that safe permissible limits of hexavalent chromium (Cr[VI]) in potable water are implemented, through regulations in the health sector, founded on the results of ecological and epidemiological research.

Εισαγωγή: Πολλά χημικά μπορεί να είναι αβλαβή ή ακόμα και ωφέλιμα για τον άνθρωπο. Μερικά ωστόσο αποτελούν απειλή για τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον. Ταυτόχρονα με την αύξηση της παραγωγής χημικών ουσιών αυξάνει και η πιθανότητα έκθεσης του ανθρώπου σε αυτά. Τα επιφανειακά ύδατα συναντούν τον άνθρωπο μέσω διαφόρων οδών. Μπορεί να χρησιμοποιηθούν απευθείας, αλλά και κατόπιν της συνένωσής τους με το υδατικό δίκτυο των πηγαδιών να καταλήξουν προς οικιακή χρήση, ατομική υγιεινή και πόση. Η ρύπανσή τους αποτελεί άμεσο κίνδυνο για τον άνθρωπο καθώς υφίσταται τις τοξικές επιδράσεις τους μέσω της κατανάλωσης τους, της εισπνοής και της δερματικής του επαφής με αυτά. Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν η διερεύνηση των επιδράσεων των μολυσμένων με εξασθενές χρώμιο υδάτων στην υγεία των κατοίκων πραγματοποιώντας συγκρίσεις θνησιμότητας μεταξύ ρυπασμένων περιοχών, δηλ., των Οινοφύτων, του Δηλεσίου και του Σχηματαρίου και των μη ρυπασμένων περιοχών όπως η δημοτική ενότητα Τανάγρας αρχικά και έπειτα ολόκληρη η ελληνική επικράτεια. Οι τέσσερις πρώτες δημοτικές ενότητες ανήκουν στον ίδιο δήμο, γειτνιάζουν, έχουν παρόμοια δημογραφικά και κοινωνικό-οικονομικά χαρακτηριστικά ενώ η πρώτη περιοχή μάρτυρας, η δημοτική ενότητα Τανάγρας, χαρακτηρίζεται από έντονη βιομηχανική δραστηριότητα αλλά μη επιβαρυμένο από εξασθενές χρώμιο υδροφόρο ορίζοντα. Για την ελληνική επικράτεια σύμφωνα με μετρήσεις του ΙΓΜΕ σε όλη την Ελλάδα, κάθε τοπικά αυξημένη συγκέντρωση εξασθενούς χρωμίου απαλείφεται λόγω της τεράστιας έκτασης της όλης επικράτειας. Η μελέτη επικεντρώθηκε στη διερεύνηση του ρόλου του εξασθενούς χρωμίου ως παράγοντα κινδύνου για τη θνησιμότητα από καρκίνο αρχικά, και από καρκίνο του θυρεοειδούς και άλλων ενδοκρινών όγκων έπειτα. Διερευνήθηκε η επίδραση της διαμονής σε περιοχή που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα εξασθενούς χρωμίου στον υδροφόρο ορίζοντα στην ολική και κατά τύπο θνησιμότητα από καρκίνο. Υλικό και Μέθοδος: Πραγματοποιήθηκε μελέτη θνησιμότητας στην οποία ελήφθησαν υπόψιν οι καταγεγραμμένοι πολίτες των δημοτικών ενοτήτων, και ο ελληνικός πληθυσμός στο σύνολό του για το διάστημα 2013-2016. Κατά αυτόν τον τρόπο διαμορφώθηκαν οι κατά νεοπλασματικού τύπου και νεοπλασματικά συνολικοί δείκτες θνησιμότητας. Με τη μέθοδο της άμεσης προτύπωσης, κατασκευάστηκαν οι προτυπωμένοι δείκτες θνησιμότητας (ASRs) και τα προτυπωμένα πηλίκα θνησιμότητας (SRRs) σταθμισμένα ως προς το φύλο, την ηλικία και το ημερολογιακό έτος για τις δημοτικές ενότητες Τανάγρας. Επίσης χρησιμοποιήθηκαν αυτούσιοι οι σταθμισμένοι (age-standardized) ελληνικοί νεοπλασματικοί δείκτες θνησιμότητας. Ο ευρύτερος υπολογιζόμενος πληθυσμός της Ελλάδας στο μέσο κάθε έτους (2013- 2016) χρησιμοποιήθηκε ως πρότυπος πληθυσμός. Παράλληλα εξετάστηκαν όλες οι υπάρχουσες μετρήσεις φυσικοχημικών παραμέτρων των υδάτων από το Ινστιτούτο Γεωλογικών Μεταλλευμάτων Ελλάδος (ΙΓΜΕ), το Γεωλογικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, τις τεχνικές εκθέσεις του δρ. Δερματά του ΕΜΠ για το ευρωπαϊκό πρόγραμμα “life-charm Asopos”, και του πρώην δήμου Οινοφύτων για το πόσιμο νερό και αντιστοιχήθηκαν στους δείκτες αδρής και σταθμισμένης ετήσιας θνησιμότητας.Αποτελέσματα: Ένα σύνολο 76 θανάτων από νεοπλασματικές αιτίες από το σύνολο 13736 κατοίκων και ένα σύνολο 6 θανάτων από νεοπλασματικές ασθένειες για το σύνολο των 3827 κατοίκων της δημοτικής ενότητας Τανάγρας παρατηρήθηκαν στις δύο αυτές περιοχές αντίστοιχα. Στατιστικά σημαντικά υψηλότεροι δείκτες θνησιμότητας από όλες τις νεοπλασματικές αιτίες βρέθηκαν στην περιοχή με υψηλές συγκεντρώσεις χρωμίου σε σύγκριση με τη δημοτική ενότητα Τανάγρας. Οι δείκτες αυτοί θνησιμότητας είναι υψηλότεροι τόσο για τις δημοτικές ενότητες Οινοφύτων, Σχηματαρίου και Δηλεσίου ξεχωριστά σε σύγκριση με τη δημοτική ενότητα Τανάγρας όσο και στο σύνολο τους σε σχέση με τους ελληνικούς δείκτες θνησιμότητας. Επιπλέον, αυξημένοι δείκτες θνησιμότητας, στατιστικά σημαντικοί, προέκυψαν από όλες τις νεοπλασματικές ασθένειες, τα νεοπλάσματα των πνευμόνων, του ήπατος, του μαστού, καθώς και τα νεοπλάσματα ακαθόριστης εντόπισης σε σύγκριση με τους αντίστοιχους δείκτες θνησιμότητας του ολικού πληθυσμού της Ελλάδας. Συμπεράσματα: Οι αυξημένοι δείκτες θνησιμότητας για τις περιοχές που χαρακτηρίζονται από υψηλά επίπεδα Cr(VI) στο πόσιμο νερό, τα υπόγεια και επιφανειακά ύδατα σε σχέση με τον ευρύτερους ελληνικούς δείκτες υποδεικνύουν το εξασθενές χρώμιο ως παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη καρκίνου γενικότερα ενώ η στατιστικά σημαντικές διαφορές στη θνησιμότητα από καρκίνο στις γυναίκες και τον καρκίνο του μαστού για τα δύο φύλα σε σχέση με τους ευρύτερους ελληνικούς δείκτες θνησιμότητας, υποδεικνύουν μια πιθανή συμμετοχή του εξασθενούς χρωμίου σε οιστρογονικούς υποδοχείς. Απαραίτητη συνεπώς κρίνεται η θέσπιση ασφαλών ορίων εξασθενούς χρωμίου στο πόσιμο νερό, μέσω διατάξεων στο χώρο της υγείας που να στοιχειοθετούνται από αποτελέσματα οικολογικών και επιδημιολογικών ερευνών.