Νοηματοδότηση της αυτοκτονικής πράξης: μια ιδιογραφική προσέγγιση μέσω της ερμηνευτικής φαινομενολογικής ανάλυσης

Abstract

Suicidal behaviors are a puzzling phenomenon that over time concerns the scientific community.Their multifactorial nature makes their study complex and often the interpretations interfere with each other. Suicide attempts, as a manifestation of suicidal behaviors, appear to differ greatly from other suicidal behaviors. Studies so far have focused mainly on quantitative characteristics, which, looking for causes and predisposing factors, disregarded the dynamics of the uniqueness of each individual attempting self-destruction.The aim of the current study is to investigate, through semi-structured interviews, the understanding of recent suicide attempts by the participants. Through the interpretative phenomenological analysis approach, participants attempted to share their experience by highlighting the data they considered important.The results highlighted three core themes that appeared to have been consistent with the stories told by the participants: there were key gaps in their interaction with their environment, inability to self-sustain, and the above gradually created the desire for death, which was spontaneous and sometimes deliberate. The three themes were divided intosub-themes, which facilitated a holistic study of the interviews. The dominant factor that seems to have been decisive for each participant’s action was the temporary lack of understanding of his life.Intervention at the level of prevention seems to be a hindrance to suicidal behaviors, as early recognition of precursors leading to suicide may reduce impulsive self-destructive actions.

Οι αυτοκτονικές συμπεριφορές αποτελούν ένα αινιγματικό φαινόμενο το οποίο διαχρονικά απασχολεί την επιστημονική κοινότητα. Η πολυπαραγοντική φύση τους καθιστά σύνθετη τη μελέτη τους και συχνά οι εκάστοτε ερμηνείες αλληλοσυγκρούονται. Οι απόπειρες αυτοκτονίας, ως μια έκφανση των αυτοκτονικών συμπεριφορών φαίνεται να διαφέρουν σε σημαντικό βαθμό σε σχέση με τις υπόλοιπες αυτοκτονικές συμπεριφορές. Οι έως τώρα μελέτες έδιναν έμφαση κυρίως σε ποσοτικά χαρακτηριστικά, τα οποία, αναζητώντας αιτίες και προδιαθεσικούς παράγοντες, παραγνώριζαν τη δυναμική της μοναδικότητας του κάθε ατόμου που προβαίνει σε απόπειρα αυτοκαταστροφής. Στόχος της παρούσας μελέτης είναι η διερεύνηση, μέσα από ημιδομημένες συνεντεύξεις, της νοηματοδότησης των πρόσφατων αποπειρών αυτοκτονίας στις οποίες προέβησαν οι συμμετέχοντες. Μέσα από την ιδιογραφική φαινομενολογική προσέγγιση, επιχειρήθηκε να μοιραστούν οι συμμετέχοντες την εμπειρία τους αναδεικνύοντας οι ίδιοι τα στοιχεία που έκριναν ως σημαντικά. Τα αποτελέσματα ανέδειξαν τρεις βασικούς τομείς οι οποίοι φαίνεται να είχαν συνοχή στις ιστορίες που αφηγούνταν οι συμμετέχοντες: υπήρχαν βασικά κενά στην αλληλεπίδραση με το περιβάλλον τους, αδυναμία αυτοσυντήρησης και τα παραπάνω δημιουργούσαν σταδιακά την επιθυμία του θανάτου, η οποία εκδηλωνόταν άλλοτε αυθόρμητα και άλλοτε προμελετημένα. Οι τρεις τομείς διαιρέθηκαν σε υποθέματα, τα οποία διευκόλυναν μια ολιστική μελέτη των συνεντεύξεων. Ο κυρίαρχος παράγοντας που φαίνεται να υπήρξε καθοριστικός σε κάθε συμμετέχοντα ήταν η πρόσκαιρη έλλειψη νοηματοδότησης της ζωής του. Η παρέμβαση σε επίπεδο πρόληψης φαίνεται ότι μπορεί να αποτελέσει τροχοπέδη για τις αυτοκτονικές συμπεριφορές, καθώς η έγκαιρη αναγνώριση των πρόδρομων σημείων που οδηγούν στην αυτοκτονικότητα ενδεχομένως θα μειώσει τις παρορμητικές αυτοκαταστροφικές πράξεις.