Ο ρόλος της εκπαίδευσης στις κλινικές δεξιότητες στην ασφαλή φροντίδα των ασθενών: έρευνα πεδίου σε φοιτητές ιατρικής

Abstract

Medical education has to overcome a great challenge in order to ensure future doctors’ skills and patient safety; the optimal combination of simulated-based education, supervised clinical teaching and workplace-based assessment. This study aims to contribute to the design of a clinical skills training method, which ensures patient safety. During our educational programme, we trained medical students in a simulated enviroment in blood pressure measurement and blood sampling. Afterwards, students performed both clinical skills in real patients under supervision; while their tutors assessed them using Direct Observation of Clinical Skills (DOPS) and an error list. Subsequently, tutors trained students in both skills one-to-one with real patients. After the completion of training, students were reassessed using the same tools. Our results indicate students, although recently trained in simulation, have not performed adequately with real patients. Skills were not sufficiently transferred between simulated and real environment, but there some aspects, such as professionalism, that were transferred satisfactory. Evaluation of training with real patients showed that there was statistically significant improvement in students’ performance in both skills. The use of DOPS in the assessment of both skills seemed to have a significant effect on students’ performance. There was also a statistically significant improvement in students’ adjustment to unexpected problems and in seeking help when needed in both skills. This coupled with the significant reduction of students’ performance errors after training, indicates that the method we used adds to patient safety. The results of our study can contribute to shaping a new clinical skills teaching strategy. The ideal method of clinical skills education, as demonstrated, should initiate in a simulated-based environment and continue under supervision in real clinical settings, combined with workplace-based assessment and direct observation using tools such as DOPS.

Ο βέλτιστος συνδυασμός εκπαίδευσης σε συνθήκες προσομοίωσης, κλινικής άσκησης υπό επίβλεψη σε πραγματικό περιβάλλον και αξιολόγησης στο χώρο εργασίας με κατάλληλα εργαλεία, αποτελεί την πρόκληση που πρέπει να ξεπεράσει η εκπαίδευση για να διασφαλίσει την ποιότητα των μελλοντικών επαγγελματιών υγείας και την ασφάλεια των ασθενών. Η μελέτη αυτή προσδοκά να συμβάλλει στο σχεδιασμό μιας δομημένης μεθόδου εκπαίδευσης κλινικών δεξιοτήτων που να συμβάλλει στην ασφάλεια των ασθενών. Πραγματοποιήθηκε εκπαιδευτικό πρόγραμμα κατά το οποίοι οι φοιτητές εφάρμοσαν τις δεξιότητες της μέτρησης αρτηριακής πίεσης και της αιμοληψίας, αμέσως μετά την εκπαίδευσή τους σε συνθήκες προσομοίωσης, σε πραγματικούς ασθενείς υπό την άμεση επίβλεψη των εκπαιδευτών τους. Οι φοιτητές αξιολογήθηκαν με τη χρήση της Άμεσης Παρατήρησης Κλινικών Δεξιοτήτων (DOPS) και λίστας σφαλμάτων αμέσως μετά την εκπαίδευσή τους σε προσομοίωση. Μετά την πρώτη εφαρμογή των κλινικών δεξιοτήτων ακολούθησε εκπαίδευση ένας-προς-έναν σε πραγματικούς ασθενείς και στις δυο δεξιότητες. Ύστερα από την ολοκλήρωση της εκπαίδευσης και σε επόμενη ημέρα οι φοιτητές αξιολογήθηκαν και πάλι στις δυο δεξιότητες με τη χρήση των ίδιων εργαλείων. Τα αποτελέσματα της αξιολόγησης της εκπαίδευσης σε συνθήκες προσομοίωσης και για τις δυο δεξιότητες έδειξαν ότι οι φοιτητές, παρόλο που είχαν πρόσφατα εκπαιδευτεί στις συνθήκες αυτές, δεν απέδωσαν ικανοποιητικά με πραγματικούς ασθενείς. Η μεταφορά των δεξιοτήτων από την προσομοίωση στο πραγματικό κλινικό περιβάλλον δεν ήταν πλήρης, αλλά υπήρχαν δεξιότητες, όπως αυτές που αφορούσαν τον επαγγελματισμό, που μεταφέρθηκαν σε ικανοποιητικό επίπεδο. Η αξιολόγηση της εκπαίδευσης με πραγματικούς ασθενείς έδειξε, ότι υπήρχε στατιστικά σημαντική βελτίωση της απόδοσης των φοιτητών και στις δυο δεξιότητες. Η εκπαίδευση των φοιτητών στη μέτρηση αρτηριακής πίεσης και στην αιμοληψία με τη χρήση της DOPS φάνηκε να έχει ευεργετική επίδραση στην απόδοση τους. Ταυτόχρονα, υπήρξε στατιστικά σημαντική βελτίωση στην κατάλληλη προσαρμογή των φοιτητών στα απροσδόκητα προβλήματα που προέκυψαν και στην αναζήτηση βοήθειας όταν χρειάστηκε και στις δυο δεξιότητες. Αυτό σε συνδυασμό με τη σημαντική μείωση των λαθών που έκαναν οι φοιτητές και στις δυο δεξιότητες μετά την εκπαίδευσή τους, υποδεικνύει ότι αυτός ο τρόπος εκπαίδευσης συμβάλλει στην ασφάλεια των ασθενών. Τα αποτελέσματα αυτά μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στη διαμόρφωση μίας στρατηγικής εκπαίδευσης στις κλινικές δεξιότητες. Η ιδανική μέθοδος, λοιπόν, εκπαίδευσης στις κλινικές δεξιότητες, όπως φάνηκε και από την παρούσα μελέτη, πρέπει να ξεκινάει από την καθολική εκπαίδευση των φοιτητών σε συνθήκες προσομοίωσης και να συνεχίζεται με εκπαίδευση υπό επίβλεψη στο κλινικό περιβάλλον και αξιολόγηση με τη χρήση εργαλείων άμεσης παρατήρησης.