Η επίδραση της αντιυπερτασικής αγωγής στην ποιότητα ζωής και στην ψυχική υγεία

Abstract

Background: Patients with chronic conditions like hypertension may experience many negative emotions which increase their risk for poor quality of life as well as the development of anxiety and depression symptomatology. However our knowledge about the potential effects of factors such as psychological characteristics, clinical characteristics and medication that associated with this phenomenon is still elusive and debatable.Aims: This study aims to investigate the possible link among dimensions of depressive symptoms, psychopathology and quality of life in essential hypertension. We examine also whether anti-hypertensive medication impacts on depressive symptoms, psychopathology and quality of life in a sample of hypertensive patients.Methods: A hybrid of both cross-sectional and prospective design was performed. A sample of 197 patients (89 men - 108 women, mean age 53 years, SD = 12 ranged 25-78) with a newly diagnosis of essential hypertension was recruited from an outpatient hypertension clinic of a university hospital in Greece. The questionnaires included at baseline (T1): a) question for the recording of social-demographic characteristics and clinical features, b) The Short Form 36 (SF-36) General Health Survey questionnaire, c) the Beck Depression Inventory –II (BDI-II), d) The Symptom Checklist-90-Revised (SCL-90-R) e) The Eyesenck Personality Questionnaire (EPQ) andf) The Cardiac Anxiety Questionnaire (CAQ-10GR). Οne hundred twenty four participants completed the SF-36, BDI-II, SCL-90-R and EPQ again one year later (T2).Results: Lower levels of quality of life and higher levels of depression, psychopathology and cardiac anxiety (cardiophobia) were observed. Linear regression models found that for psychical health component cardiophobia (Beta=-.36), dyslipidaemia (Beta=.32), somatization (Beta=.3), paranoid ideation (Beta=.3), duration of disease (Beta=-.25), avoidance activities (Beta=-.16), CRP (Beta=.14) and depression(Beta=.13) were associated on levels of quality of life in hypertensive patients after controlling for age and other socio-demographic variables and clinical characteristics For mental component summary cardiophobia (Beta=-.56), somatization (Beta=.54), depression (Beta=-.44), dyslipidaemia (Beta=-.38), duration of disease (Beta=-.37), obsessive-compulsive (Beta=-.32), paranoid ideation (Beta=.29), introversion (Beta=.21), and CRP (Beta=.16) had also impact on mental health in hypertensive patients. Paired t tests showed that there were not significant differences on the psychological measures from baseline to one-year follow-up with exception on phobic anxiety (p=.05).Conclusions: Quality of life is associated with depression and anxiety symptoms in the case of hypertension. Heart focused anxiety symptoms - as avoidance activities and/or attention and monitoring cardiac activity, as well as dyslipidaemia and CRP may be mechanisms linking hypertensive patients’ present deteriorated depressive symptoms and levels of quality of life. The biological effect of clinical features is outlined. Finally, our findings do not support that anti-hypertensive medication has any impact on depression, general psychopathology and quality of life scores. The adoption of the perception of illness may contribute to higher levels of phobic anxiety after one year follow up.

Εισαγωγή: Ασθενείς με χρόνιες καταστάσεις όπως η ιδιοπαθής υπέρταση βιώνουν αρνητικά συναισθήματα τα οποία τελικά επιβαρύνουν την συνολική ποιότητα ζωής αυτών των ασθενών και επιπλέον ενισχύουν την ανάπτυξη άγχους και καταθλιπτικής συμπτωματολογίας. Παρόλα αυτά η υπάρχουσα γνώση για το ρόλο των ψυχολογικών παραγόντων και της φαρμακευτικής αγωγής σε συνδυασμό με τα κλινικά χαρακτηριστικά της νόσου, είναι ακόμα ελλιπής και υπό συζήτηση.Σκοπός: Η παρούσα μελέτη αποσκοπεί στη διερεύνηση της πιθανής διασύνδεσης ανάμεσα στα καταθλιπτικά συμπτώματα, την ψυχοπαθολογία και την ποιότητα ζωής στην ιδιοπαθή υπέρταση. Επιπλέον εξετάζει εάν η αντιυπερτασική αγωγή επιδρά στην στους παραπάνω ψυχο-κοινωνικούς παράγοντες στο δείγμα των ασθενών της μελέτης, Methods: Χρησιμοποιήθηκε ένα υβριδικό συγχρονικό-προοπτικό ερευνητικό μοντέλο. Το δείγμα της μελέτης αποτέλεσαν 197 ασθενείς (89 άνδρες - 108 γυναίκες, μέση ηλικία 53 χρόνια, τυπική απόκλιση = 12 με εύρος 25-78) με νεοδιαγνωσμένη ιδιοπαθή υπέρταση, που συγκεντρώθηκαν από το εξωτερικό ανιτυπερτασικό ιατρείο ενός πανεπιστημιακού νοσοκομείου των Αθηνών. Τα παρακάτω ερωτηματολόγια χρησιμοποιήθηκαν για την αρχική μέτρηση (T1): α) ερωτηματολόγιο κοινωνικο-δημογραφικών κα κλινικών χαρακτηριστικών, β) η Επισκόπηση Υγείας SF-36, γ) η Κλίμακα Κατάθλιψης του Beck (BDI-II), δ) η Κλίμακα Ψυχοπαθολογίας SCL-90-R ε) Ερωτηματολόγιο Προσωπικότητας Ενηλίκων (EPQ) και στ) την Κλίμακα Μέτρησης Άγχους για την Καρδιακή Λειτουργία (CAQ-10GR). Εκατόν είκοσι τέσσερις συμμετέχοντες συμπλήρωσαν τα ερωτηματολόγια SF-36, BDI-II, SCL-90-R και EPQ μετά από ένα χρόνο θεραπείας. (T2).Αποτελέσματα: Παρατηρήθηκαν χαμηλά επίπεδα στην ποιότητα ζωής και υψηλά επίπεδα στην ψυχοπαθολογία μεταξύ των υπερτασικών ασθενών. Τα μοντέλα της ανάλυσης παλινδρόμησης έδειξαν πως για την φυσική διάσταση της ποιότητας ζωής η καρδιοφοβία (Beta=-0,36), η δυσλιπιδαιμία (Beta=0,32), η σωματοποίηση (Beta=0,3), ο παρανοειδής ιδεασμός (Beta=0,3), η διάρκεια νόσου (Beta=-0, 25), η αποφυγή δραστηριοτήτων (Beta=-0,16), ο δείκτης φλεγμονής CRP (Beta=0,14) και η κατάθλιψη (Beta=0,13) συσχετίστηκαν στατιστικά σημαντικά με αυτή τη διάσταση της ποιότητας ζωής μετά από τον έλεγχο για την ηλικία και άλλους κοινωνικό-δημογραφικούς παράγοντες. Αναφορικά με την ψυχική διάσταση της ποιότητας ζωής τα αποτελέσματα έδειξαν πως η καρδιοφοβία (Beta=-0,56), η σωματοποίηση (Beta=0,54), η κατάθλιψη (Beta=-0,44), η δυσλιπιδαιμία (Beta=-0,38), η διάρκεια της νόσου (Beta= -0,37), ο ιδεοψυχαναγκασμός (Beta=-0,32), ο παρανοειδής ιδεασμός (Beta=0,29), η εσωστρέφεια (Beta=0,21), και ο δείκτης φλεγμονής CRP (Beta=0,16) έχουν στατιστικά σημαντική επίδραση στην ψυχική υγεία στους υπερτασικούς ασθενείς. Δεν ανιχνεύτηκαν στατιστικά σημαντικές διαφορές στις διαστάσεις της ποιότητας ζωής και της ψυχικής υγείας μεταξύ της αρχικής μέτρησης και ένα χρόνο μετά τη ρύθμιση της φαρμακευτικής αγωγής, πλην του φοβικού άγχους (p=0,05).Συμπεράσματα: Η ποιότητα ζωής συνδέεται με την κατάθλιψη και νευρωτική συμπτωματολογία στην περίπτωση των ασθενών με υπέρταση. Το άγχος με επικέντρωση στη λειτουργία της καρδιάς, η αποφυγή δραστηριοτήτων καθώς και βιολογικοί δείκτες όπως η δυσλιπιδαιμία και ο δείκτης φλεγμονής ίσως αποτελούν ένα μηχανισμό που συνδέεται με την επιβαρυμένη ποιότητα ζωής των ασθενών με υψηλή αρτηριακή πίεση.Το βιολογικό φορτίο της νόσου αναλύεται. Τέλος, τα αποτελέσματα μας δεν στηρίζουν την υπόθεση ότι η αντιυπερτασική αγωγή επηρεάζει την ποιότητα ζωής και την ψυχική υγεία των ασθενών αυτών. Προφανώς η υιοθέτηση του ρόλου του ασθενούς συμβάλει στα υψηλά επίπεδα φοβικού άγχους ένα χρόνο μετά τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.