Ποιότητα ζωής ατόμων με ουσιοεξάρτηση: συγκριτική εκτίμηση από ασθενείς, συγγενείς και επαγγελματίες ψυχικής υγείας

Abstract

Background: The current study measures the quality of life of alcohol dependent patients. The first part undertakes the qualitative exploration of the quality of life. The second part of the study is a proxy assessment quantitative research of alcohol users, relatives and mental health workers.Methods: 21 diagnosed individuals were assigned into 4 groups of semi-structured interviews (focus groups). A questionnaire that would measure their various psychosocial needs of alcohol users was developed. A sample of 170 participants from inpatient and outpatient detoxification units being recruited from different regions of Greece completed the new instrument, the AlQoL-9 questionnaire and the World Health Organization Quality of Life Assessment - short version (WHOQOL-BREF). They also completed the GHQ-28 scale, the MINI and HADS scale. A sample of 153 relatives and 67 mental health workers were asked about their patient quality of life and about their owns quality of life and their health status.Results: The questions revealed the themes that determine how alcohol users perceive the concept of Quality of Life. Τhe psychometric properties of the new questionnaire were developed CFA supported a single factor for an instrument with 18 questions. Cronbach’s alpha was 0,892. The score was significantly correlated with all scores of the WHOQOL-BREF and AlQoL-9 scale. Appraisal of AlQoL-9 was also developed. Cronbach’s alpha of the Greek version of the AlQoL- 9 scale was 0,837. The AlQoL-9 score was significantly correlated with all scores of the WHOQOL-BREF. The self report and report from others quality of life showed that patient’s evaluation was higher than the estimation obtained by his/her therapist and his/her relative-informal caregiver. The relative estimated lower than the others.Conclusions: A). The Quality of Life (QL) of alcohol-dependent patients is experienced as particularly degraded due to alcohol abuse and is negatively affected, primarily, by the poor physical and mental health of the alcohol-dependent individual. B. The new questionnaire constitutes a valid and reliable research instrument for evaluating psychosocial needs of alcohol dependent users, useful for presymptomatic screening in order to prevent relapses and improve quality of life.C. The Greek version of the AlQoL-9 constitutes a valid and reliable research instrument for evaluating quality of life among alcohol-dependent individuals. D. The proxy assessment methodology was useful to understand that there are differences in the estimation of quality of life of alcohol users, who mention their quality of life higher than others do. There is a need to develop therapeutic programs for the relatives and patient - centered programs for alcohol usersE. Public health requires preventive programs at the age of 7-14, just before the initiation of the substances use

ΕΙΣΑΓΩΓΗ: Η παρούσα μελέτη αφορά την διερεύνηση της ποιότητας ζωής των ατόμων με αλκοολική εξάρτηση. Διενεργείται για πρώτη φορά στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς. Αποτελείται από μία ποιοτική έρευνα και μία ποσοτική έρευνα η οποία είναι έρευνα δι’ αντιπροσώπου (έρευνα proxy).ΜΕΘΟΔΟΣ-ΥΛΙΚΟ: Για την ποιοτική έρευνα συμμετείχαν 21 διαγνωσμένα άτομα σε 4 ομάδες εστιασμένης συζήτησης. Η συχνότητα εμφάνισης των απαντήσεων καθόρισε τους τομείς γύρω από τους οποίους επικεντρώνονται οι ανάγκες των ατόμων με αλκοολική εξάρτηση και κατασκευάστηκε μία κλίμακα καταγραφής της μέτρησης των αναγκών για την ειδική αυτή ομάδα του πληθυσμού. Για την ποσοτική έρευνα το ειδικά κατασκευασμένο ερωτηματολόγιο χορηγήθηκε σε 170 άτομα με αλκοολική εξάρτηση μαζί με άλλες κλίμακες ποιότητας ζωής και κατάστασης υγείας. Χορηγήθηκαν ταυτόχρονα ερωτηματολόγια σε 153 συγγενείς των χρηστών και σε 67 επαγγελματίες ψυχικής υγείας προκειμένου να αξιολογήσουν και εκείνοι την ποιότητα ζωής του χρήστηΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ: Από τις 5 ερωτήσεις της ποιοτικής έρευνας, αναδύθηκαν θέματα που βελτιώνουν ή και υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής των χρηστών. Κατασκευάστηκε ένα ερωτηματολόγιο 21 ερωτήσεων σε πεντάβαθμη κλίμακα, το Ερωτηματολόγιο Ψυχοκοινωνικών Αναγκών και συνχορηγήθηκε με άλλες κλίμακες γενικής κατάστασης υγείας αλλά και ποιότητας ζωής σε 170 χρήστες αλκοόλ από ενδονοσοκομειακά και εξωνοσοκομειακά θεραπευτικά προγράμματα από όλη την Ελλάδα, στους συγγενείς αυτών όπως και στους θεραπευτές τους (Έρευνα Proxy). Η συνολική τιμή του alpha-Cronbach για το Ερωτηματολόγιο Ψυχοκοινωνικών Αναγκών ήταν 0,892. Για ότι αφορά το AlQoL-9, το Cronbach’s alpha της ελληνικής εκδοχής ήταν 0,837. Από την έρευνα proxy προέκυψαν συμπεράσματα τα οποία μπορούν να γενικευθούν. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ: Από την ποιοτική μελέτη, προέκυψε ένα αξιόπιστο εργαλείο εκτίμησης των ψυχοκοινωνικών αναγκών ατόμων με αλκοολική κατάχρηση-εξάρτηση, το οποίο κρίνεται χρήσιμο - τόσο στην κοινότητα όσο και στην κλινική πρακτική- για την πρόληψη των υποτροπών και την βελτίωση της ποιότητας ζωής των χρηστών. Η συγκριτική εκτίμηση της Ποιότητας Ζωής των Χρηστών από Συγγενείς και Επαγγελματίες Ψυχικής Υγείας, προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες για την αξιολόγηση των θεραπευτικών προγραμμάτων. Η υγεία των συγγενών είναι βεβαρυμένη, απαιτούνται προγράμματα στήριξης της οικογένειας σε εθνικό και τοπικό επίπεδο. Απαραίτητη η ανάπτυξη προγραμμάτων πρόληψης σε παιδιά ηλικίας 7-14 ετών.