Βιοχημική διερεύνηση δεικτών φλεγμονώδους αποπτωτικής διαδικασίας στη συστηματική κυκλοφορία γυναικών με ενδοπυελική ενδομητρίωση

Abstract

SUMMARYIntroduction: Endometriosis affects younger women, while atherosclerosis is a disease that occurs in elder women. These two diseases, with no apparent connection between them, represent situations where activated macrophages and lipoproteins come together. Both have tissue macrophages that expressing specific receptors and these receptors are exposed to lipoproteins. In both diseases, the common features include: chemotaxis, conservation of monocyte/macrophage differentiation, development of monocytes and smooth muscle cells (or endometrial cells), activation of the inflammatory process, and cytotoxicity.Endothelial nitric oxide synthase (eNOS) plays an important role in the regulation of cardiovascular function. There are some studies that relating the impact of T786C polymorphism of eNOS gene in the development of premature myocardial infraction (MI) in individuals whose coronary arteries are characterized by atheromatic burden. In particular, homozygosity for T786C has been shown to lead to elevated eNOS production.Objective: In our study we examine if there is an increased expression of CD40L in women with endometriosis, which establishes the inflammatory-autoimmune nature of endometriosis and converges the development of early atherosclerosis or the instability and disruption of the atherosclerotic plaque in advanced atherosclerotic disease. Also, in our study we examined whether patients with endometriosis express the T786C polymorphism of eNOS gene and so if there is a strong correlation between endometriosis and the development of atherosclerosis in the same patients.Methods: We recruited 47 patients with laparoscopically confirmed endopelvic endometriosis and we compared them with 29 controls for the expression of CD40L, with 103 controls for the gene polymorphism T786C of eNOS and 139 controls for the gene polymorphism NADOx (C242T - His72Tyr).Results: In our study, we found no differences in serum levels of CD40L between patients and controls. Furthermore, we found that 18% of patients with endopelvic endometriosis have homozygosity for the T786C allele of the eNOS gene (thus CC genotype) compared to 6% of the controls. Also, we showed that there is a significant high T786C allele frequency of 44% in patients with endometriosis, while in the control group the frequency is 19%. Conclusions: Our data show that there are no differences in serum levels of CD40L between patients with laparoscopically confirmed endopelvic endometriosis and controls, in order to associate endometriosis with atherosclerotic disease. However, the lack of bibliographic data did not allow to us the comparison of our results with those of other similar studies, and so further research is needed to clarify the role of the inflammatory process’ factors in the pathogenesis of endometriosis. Though, our data suggest that there is a significant higher frequency of homozygosity for the T786C allele of the eNOS gene (CC genotype) in patients with endopelvic endometriosis compared to the control group. So it seems that patients with endopelvic endometriosis have a significant risk of developing atherosclerosis sometime in their life.

ΠΕΡΙΛΗΨΗΕισαγωγή: Η ενδομητρίωση επηρεάζει τις νεότερες γυναίκες, ενώ η αθηροσκλήρωση είναι μια ασθένεια που εμφανίζεται σε ηλικιωμένες γυναίκες. Αυτές οι δύο ασθένειες, χωρίς προφανή σύνδεση μεταξύ τους, αντιπροσωπεύουν καταστάσεις όπου ενεργοποιημένα μακροφάγα και λιποπρωτεΐνες έρχονται μαζί. Και οι δύο έχουν τα μακροφάγα των ιστών που εκφράζουν ειδικούς υποδοχείς και οι υποδοχείς αυτοί εκτίθενται σε λιποπρωτεΐνες. Σε αμφότερες τις νόσους, τα κοινά χαρακτηριστικά γνωρίσματα περιλαμβάνουν: χημειοταξία, τη διατήρηση της διαφοροποίησης των μονοκυττάρων / μακροφάγων, ανάπτυξη των μονοκυττάρων και των λείων μυϊκών κυττάρων (ή του ενδομητρίου κύτταρα), ενεργοποίηση της φλεγμονώδους διαδικασίας και κυτταροτοξικότητα.Η ενδοθηλιακή συνθάση νιτρικού οξειδίου (eNOS) διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση της καρδιαγγειακής λειτουργίας. Υπάρχουν μερικές μελέτες που αφορούν την επίδραση του πολυμορφισμού T786C του eNOS γονιδίου στην ανάπτυξη της πρόωρης εμφράγματος του μυοκαρδίου (ΜΙ) σε άτομα των οποίων οι στεφανιαίες αρτηρίες χαρακτηρίζονται από αθηρωματικό βάρος. Ειδικότερα, η ομοζυγωτία για τον πολυμορφισμό T786C έχει δειχθεί ότι οδηγεί σε αυξημένη παραγωγή eNOS.Στόχος μελέτης: Στη μελέτη μας εξετάσαμε αν υπάρχει αυξημένη έκφραση του CD40L σε γυναίκες με ενδομητρίωση, που να αποδεικνύει το φλεγμονώδη-αυτοάνοσο χαρακτήρα της ενδομητρίωσης και να συγκλίνει στην ανάπτυξη και προώθηση πρώιμης αθηροσκλήρυνσης ή στην αστάθεια και στη διάσπαση της αθηρωματικής πλάκας στην προχωρημένη αθηρωματική νόσο. Επιπλέον, εξετάσαμε εάν οι ασθενείς με ενδομητρίωση εκφράζουν τον πολυμορφισμό T786C του eNOS γονιδίου και έτσι εάν υπάρχει ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της ενδομητρίωσης και της ανάπτυξης της αθηροσκλήρωσης στους ίδιους ασθενείς.Μέθοδοι: Ελέγθησαν 47 ασθενείς με λαπαροσκοπικά επιβεβαιωμένη ενδοπυελική ενδομητρίωση και τους συγκρίναμε με 29 μάρτυρες για την έκφραση του CD40L, με 103 μάρτυρες για το γονιδιακό πολυμορφισμό T786C του eNOS και με 139 μάρτυρες για το γονιδιακό πολυμορφισμό NADOx (C242T - His72Tyr). Αποτελέσματα: Στη μελέτη μας, δεν διαπιστώθηκαν διαφορές στα επίπεδα του ορού για τον CD40L μεταξύ ασθενών και μαρτύρων. Βρήκαμε ότι 18% των ασθενών με ενδοπυελική ενδομητρίωση έχουν ομοζυγωτία για το αλληλόμορφο T786C του eNOS γονιδίου (άρα CC γονότυπο) σε σύγκριση με 6% των ατόμων ελέγχου. Επίσης, δείξαμε ότι υπάρχει μια σημαντικά υψηλή συχνότητα του T786C αλληλίου με 44% σε ασθενείς με ενδομητρίωση, ενώ στην ομάδα ελέγχου η συχνότητα είναι 19%. Αντιθέτως, δε βρέθηκαν συγκεκριμένες διαφορές μεταξύ των δύο ομάδων, όσο αφορά στο γονιδιακό πολυμορφισμό NADOx (C242T - His72Tyr). Συμπεράσματα: Τα στοιχεία μας δείχνουν ότι δεν υπάρχουν διαφορές στα επίπεδα του ορού για τον CD40L μεταξύ ασθενών και μαρτύρων που να συσχετίζουν την ενδομητρίωση με την αθηρωματική νόσο. Ωστόσο, η έλλειψη βιβλιογραφικών δεδομένων δεν επέτρεπε τη σύγκριση των αποτελεσμάτων μας με αυτά άλλων παρόμοιων μελετών και έτσι χρειάζονται περαιτέρω έρευνες για να διαλευκανθεί ο ρόλος των παραγόντων φλεγμονώδους διεργασίας στην παθογένεια της ενδομητρίωσης. Πέρα από τα παραπάνω, τα στοιχεία μας δείχνουν ότι υπάρχει μια σημαντική υψηλότερη συχνότητα της ομοζυγωτίας για το αλληλόμορφο T786C του γονιδίου eNOS (CC γονότυπο) σε ασθενείς με ενδοπυελική ενδομητρίωση σε σύγκριση με άτομα χωρίς ενδοπυελική ενδομητρίωση. Έτσι φαίνεται ότι οι ασθενείς με ενδοπυελική ενδομητρίωση έχουν σημαντικό κίνδυνο ανάπτυξης αθηροσκλήρωσης κάποια στιγμή στη ζωή τους.