Η ευρωπαϊκή οικονομική ολοκλήρωση υπό το πρίσμα της θεωρίας των άριστων νομισματικών περιοχών: θεωρητική επισκόπηση και εμπειρική διερεύνηση

Abstract

Nearly fifty years have passed since the appearance of the Optimum Currency Area’s theory (OCA) and undoubtedly, up today, it is considered to be a substantial component of the International Macroeconomic Analysis and of a wide discussion about the monetary integration. In particular, the integration is not only a multi functional concept and procedure but also an economic, social, political and institutional international phenomenon of the structures of the financial system and generally of the global economic establishment, which has been prevailed since the ancient years, and contributes - among others to the increase of the countries’ prosperity through the development of strong financial bonds and stable multilateral relations, in the frame of countries with similar socio-economic system. Undeniably, integration is a determined economic process of a group of countries which are struggling to increase their level of prosperity by developing strong and stable bonds towards the interest of the countries’ economies which were previously independent, through the configuration of a common strategy. The EU as a product of the unification process in the frame of the global economic system is a unique institutional construction which is based on a Monetary Union. The Optimum Currency Area’s theory has been considered for a long time not only an issue of significant academic research but also a controversial issue, as the EU could be transformed into OCA after the beginning of monetary union, even though it was not OCA before. Therefore, the properties of OCA can be fulfilled ex post, raising in that way greater expectations regarding the reinforcement of economic and trade integration.

Σχεδόν πενήντα χρόνια έχουν περάσει από την εμφάνιση της θεωρίας των Άριστων Νομισματικών Περιοχών (ΑΝΠ) και αδιαμφισβήτητα, μέχρι και σήμερα αποτελεί βασικό συστατικό της Διεθνούς Μακροοικονομικής Ανάλυσης και της ευρείας συζήτησης για τη νομισματική ολοκλήρωση. Ειδικότερα, η ολοκλήρωση αποτελεί μια πολυσύνθετη έννοια και διαδικασία, αλλά και ένα οικονομικό, κοινωνικό, πολιτικό και θεσμικό διεθνές φαινόμενο των δομών του οικονομικού συστήματος και γενικότερα του παγκόσμιου οικονομικού στερεώματος που έχει κάνει αισθητή την παρουσία του από αρχαιοτάτων χρόνων, και συμβάλλει - μεταξύ άλλων, στην αύξηση της ευημερίας των κρατών μέσω της ανάπτυξης ισχυρών οικονομικών δεσμών και σταθερών πολυμερών σχέσεων, στο πλαίσιο μιας ομάδας χωρών με όμοιο κοινωνικοοικονομικό σύστημα. Αναντίρρητα, η ολοκλήρωση αποτελεί μια καθορισμένη οικονομική διαδικασία μιας ομάδα χωρών αγωνίζεται να αυξήσει το επίπεδο ευημερίας της με την ανάπτυξη ισχυρών και σταθερών σχέσεων προς το συμφέρον των οικονομιών των χωρών που προηγουμένως ήταν ανεξάρτητες μεταξύ τους, μέσω της διαμόρφωσης μιας κοινής στρατηγικής. Η ΕΕ ως προϊόν της διαδικασίας ενοποίησης στο πλαίσιο του παγκόσμιου οικονομικού συστήματος αποτελεί ένα μοναδικό θεσμικό οικοδόμημα που στηρίζεται στις βάσεις μιας Νομισματικής Ένωσης. Η θεωρία των άριστων νομισματικών περιοχών αποτελεί από καιρό θέμα σημαντικής ακαδημαϊκής έρευνας, αλλά και βασικό αντικείμενο διαμάχης, καθώς η ΕΕ θα μπορούσε να μετατραπεί σε ΑΝΠ και μετά την έναρξη της νομισματικής ένωσης, ακόμη και αν πριν δεν ήταν ΑΝΠ. Συνεπώς, οι ιδιότητες των ΑΝΠ μπορούν να ικανοποιηθούν εκ των υστέρων, δημιουργώντας έτσι μεγαλύτερες προσδοκίες σχετικά με την ενίσχυση της οικονομικής και εμπορικής ολοκλήρωσης.