Περίληψη
Κύριος σκοπός της διδακτορικής διατριβής ήταν να ερευνηθεί το αν οι τυπικά αναπτυγμένοι ενήλικες, φυσικοί ομιλητές της ελληνικής χρησιμοποιούν την προσωδία τόσο στην παραγωγή, όσο και στην κατανόηση συντακτικά αμφίσημων προτάσεων. Επιπλέον στόχος της έρευνας ήταν η μελέτη της προσωδίας (παραγωγή και κατανόηση) σε ενήλικες με Άσπεργκερ και η σύγκριση της ικανότητάς τους να χρησιμοποιούν τα προσωδιακά στοιχεία κατά την κατανόηση αμφίσημων προτάσεων (συντακτική προσωδία) και κατά την κατανόηση προτάσεων με ουδέτερο περιεχόμενο αλλά ειπωμένων με προσωδία που δηλώνει διάφορα συναισθήματα όπως χαρά, λύπη, θυμό, έκπληξη, φόβο και ουδετερότητα (συναισθηματική προσωδία). Αφορμή για την τελευταία σύγκριση ήταν το γεγονός ότι στη διεθνή βιβλιογραφία τα άτομα με Άσπεργκερ συχνά παρουσιάζονται ως ανίκανα να κατανοήσουν τα συναισθήματα των υπολοίπων ανθρώπων από τον τόνο της φωνής τους. Επομένως, θέλαμε να ελέγξουμε αν η αδυναμία τους αυτή επεκτείνεται και στην κατανόηση της συντακτικής προσωδίας. Γ ...
Κύριος σκοπός της διδακτορικής διατριβής ήταν να ερευνηθεί το αν οι τυπικά αναπτυγμένοι ενήλικες, φυσικοί ομιλητές της ελληνικής χρησιμοποιούν την προσωδία τόσο στην παραγωγή, όσο και στην κατανόηση συντακτικά αμφίσημων προτάσεων. Επιπλέον στόχος της έρευνας ήταν η μελέτη της προσωδίας (παραγωγή και κατανόηση) σε ενήλικες με Άσπεργκερ και η σύγκριση της ικανότητάς τους να χρησιμοποιούν τα προσωδιακά στοιχεία κατά την κατανόηση αμφίσημων προτάσεων (συντακτική προσωδία) και κατά την κατανόηση προτάσεων με ουδέτερο περιεχόμενο αλλά ειπωμένων με προσωδία που δηλώνει διάφορα συναισθήματα όπως χαρά, λύπη, θυμό, έκπληξη, φόβο και ουδετερότητα (συναισθηματική προσωδία). Αφορμή για την τελευταία σύγκριση ήταν το γεγονός ότι στη διεθνή βιβλιογραφία τα άτομα με Άσπεργκερ συχνά παρουσιάζονται ως ανίκανα να κατανοήσουν τα συναισθήματα των υπολοίπων ανθρώπων από τον τόνο της φωνής τους. Επομένως, θέλαμε να ελέγξουμε αν η αδυναμία τους αυτή επεκτείνεται και στην κατανόηση της συντακτικής προσωδίας. Για τους παραπάνω λόγους, διεξήχθη ένα πείραμα παραγωγής και ένα χρονομετρικό πείραμα κατανόησης, πρώτα σε 30 τυπικά αναπτυγμένους ενήλικες και μετά σε 20 ενήλικες με Άσπεργεκρ και 20 νευροτυπικούς (ομάδα έλεγχου) με τα ίδια χαρακτηριστικά με τα άτομα με Άσπεργεκρ, όσον αφορά στο φύλο, την ηλικία και τα χρόνια εκπαίδευσης. Στα πειράματα αυτά χρησιμοποιήθηκαν αμφίσημες προτάσεις Υποκειμένου / Αντικειμένου (π.χ. «Καθώς έραβε το κουμπί έπεσε στο πάτωμα»), δηλαδή προτάσεις στις οποίες η Φράση Προσδιοριστή (ΦΠρ) («το κουμπί») μπορούσε να ερμηνευτεί είτε ως αντικείμενο της δευτερεύουσας, είτε ως υποκείμενο της κύριας πρότασης. Στη δεύτερη ομάδα (20 τυπικά αναπτυγμένοι – 20 ενήλικες με Άσπεργκερ) διεξήχθη και ένα πείραμα κατανόησης συναισθηματικής προσωδίας. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι οι τυπικά αναπτυγμένοι ενήλικες χρησιμοποιούν διαφοροποιητική προσωδία προκειμένου να δηλώσουν τις δύο ερμηνείες των προτάσεων, αλλά όχι με συνέπεια. Αντιθέτως, κατά την κατανόηση δομικά αμφίσημων προτάσεων βασίζονται με συνέπεια (≈ 80%) στις προσωδιακές πληροφορίες. Όσον αφορά στους ενήλικες με Άσπεργκερ, τα αποτελέσματα έδειξαν ότι χρησιμοποίησαν λιγότερες φορές τα σωστά προσωδιακά στοιχεία (στατιστικά σημαντική διαφορά), ενώ αντιμετώπισαν προβλήματα ακόμα και στη σωστή παραγωγή της προσωδίας κατά την προφορά μη αμφίσημων προτάσεων (διασπαστές προσοχής). Τα προβλήματα αυτά ήταν εστιασμένα στις προτάσεις υποκειμένου, δηλαδή στις προτάσεις στις οποίες η ΦΠρ ήταν υποκείμενο της κύριας πρότασης. Παρόμοια ήταν τα αποτελέσματα και από το πείραμα κατανόησης, αφού τα άτομα με Άσπεργκερ είχαν συνολικά στατιστικά χαμηλότερα ποσοστά επιτυχίας, τα οποία όμως επίσης οφείλονταν στις δομές υποκειμένου. Επίσης, η δοκιμασία κατανόησης της συναισθηματικής προσωδίας έδειξε ότι οι ενήλικες με Άσπεργκερ είχαν στατιστικά σημαντικά χαμηλά ποσοστά στην κατανόηση της έκπληξης. Τέλος, στα άτομα με Άσπεργκερ βρέθηκε συσχέτιση ανάμεσα στην επίδοση τους στην κατανόηση της συντακτικής και της συναισθηματικής προσωδίας.Οι δομές υποκειμένου θεωρούνται ως πιο σύνθετες για τον επεξεργαστή από ό,τι οι δομές αντικειμένου, ενώ η αποκωδικοποίηση του συναισθήματος της έκπληξης μπορεί να είναι δύσκολη λόγω του ότι μπορεί να συνοδευτεί από άλλα, εκ διαμέτρου αντίθετα συναισθήματα, όπως η χαρά ή η λύπη. Επομένως, τα συνολικά αποτελέσματα δείχνουν ότι τα άτομα με Άσπεργκερ δυσκολεύονται με τις πιο απαιτητικές μορφές της συντακτικής και της συναισθηματικής προσωδίας, δηλαδή με τις δομές υποκειμένου και με το συναίσθημα της έκπληξης αντίστοιχα.
περισσότερα
Περίληψη σε άλλη γλώσσα
The goals of the present study were: (1) to investigate whether typically developed adults, native speakers of Greek, use prosody as an important informative cue, while producing and comprehending syntactically ambiguous sentences, (2) whether adults with Asperger syndrome (AS) produce and comprehend the prosodic cues in a way similar to the one used by the neurotypicals and lastly (3) whether there is a positive correlation between the comprehension of syntactic and affective prosody in participants with Asperger and their controls. The reason for the last comparison was the fact that cross-linguistically there are a lot of studies according to which individuals with Asperger face problems with the decoding of affective prosody. Therefore, we wanted to examine whether their inability of recognizing affective prosody extents to syntactic prosody as well. For the investigation of syntactic prosody a production and an on-line comprehension task were conducted firstly to 30 typically deve ...
The goals of the present study were: (1) to investigate whether typically developed adults, native speakers of Greek, use prosody as an important informative cue, while producing and comprehending syntactically ambiguous sentences, (2) whether adults with Asperger syndrome (AS) produce and comprehend the prosodic cues in a way similar to the one used by the neurotypicals and lastly (3) whether there is a positive correlation between the comprehension of syntactic and affective prosody in participants with Asperger and their controls. The reason for the last comparison was the fact that cross-linguistically there are a lot of studies according to which individuals with Asperger face problems with the decoding of affective prosody. Therefore, we wanted to examine whether their inability of recognizing affective prosody extents to syntactic prosody as well. For the investigation of syntactic prosody a production and an on-line comprehension task were conducted firstly to 30 typically developed adults (15 females) and then to 20 adults with Asperger and 20 controls matched to the AS individuals as for gender, age and years of education. In these tasks, subject / object ambiguous sentences were used in which the ambiguous DP could either be the object of the subordinate verb, or the subject of the main sentence. Moreover, participants’ ability in decoding the affective prosody was explored by means of the APT (Kosmidis & Vlahou, 2001) in which sentences with neutral meaning were verbally presented to participants (20 adults with Asperger - 20 controls) with prosody revealing happiness, sadness, anger, fear, surprise and neutrality. The overall results revealed that the typically developed adults used different prosodic cues while producing ambiguous sentences, but they did not do so consistently. On the other hand, they were sensitive to prosody while comprehending ambiguous sentences. As for the participants with Asperger, they produced the correct prosodic cues significantly less consistently than the controls, whereas they exhibited difficulties with the subject reading condition in both the unambiguous fillers and the experimental items. The results from the comprehension task showed that although the AS group was statistically less accurate and slower than the controls, it demonstrated sensitivity to the prosodic cues. However, again they revealed significantly worse performance on the subject condition. As for the affective prosody, participants with Asperger demonstrated significantly less sensitivity to the surprise emotion, compared to the controls. Moreover, a positive correlation was found between participants’ with Asperger performance on the perception of the syntactic and the affective prosody. The subject reading condition can be considered as more complex for the parser, with the most computational demands, since it requires the construction of a new syntactic phrase or a new θ-domain. On the other hand, the emotion of surprise can be considered as more challenging, since it can be accompanied by different feelings such as joy, anxiety or sadness. Therefore, we concluded that participants with Asperger face difficulties with the more challenging aspects of syntactic and affective prosody, which are the subject reading and the emotion of surprise respectively.
περισσότερα