Ενέργεια και πράσινη ανάπτυξη: το ενεργειακό πρόβλημα στην Ελλάδα και οι πολιτικές για τη μετάβαση στην πράσινη οικονομία

Abstract

This PhD Thesis aims to present the data, assumptions and constraints that will determine the national development strategy of energy system. International trends and configurable framework for the European energy market affected by multiple factors, directly and indirectly related to the energy sector. An important part of this Thesis is the determination of different development options the key areas of the economy, the examination of which may provide directions for the formulation of a strategic framework for the energy sector. This Thesis examines the likely course of the Greek energy system by 2050, through the presentation of alternative scenarios, while considering that by 2020 we will have achieved national energy targets already set for the 20-20-20 Package to 2020. The areas analyzed in the Ph.D. Thesis are:A. World and European framework for the energy – Terms - Mapping and presentation of the problem over timeEnergy and Green Development •Sustainable Development (Brundtland Report)•Climate Change (Stern Report «The Economics of Climate Change")•New Technologies - Innovations and RES (SREEN IPCC Report)•Diachronic reflections for World-European energy policy making•Overview for World Energy indicators and dataB. The energy problem in Greece•Past and current state (structure of energy consumption, demand and characteristics of the Greek energy system)• Structure of energy production (fuel source, type and percentage of participation)•Energy and environmental impact. Greenhouse Gases, Temperature Increase, Problem reducing CO2 emission•Estimated difficulties of coverage energy demandC. Energy demand and policy options transition to a Green Economy•Evolution of energy demand in Greece (Evolution of demand in TWh)•Transition options to a Green Economy•Strategic choices transition to a Green Economy. Locating national and international Reports, energy scenarios (IPTO, YPEKA, NTUA, PPC, Bank of Greece) to a low carbon emissions•Future development of energy fuels (fossil fuels- storage, Renewable Energy, Eco Friendly Technology and InnovationD. Analysis - Possible ways to address the problem. Modeling and Development of Energy Scenarios - ReviewTest parameters as input dataGDP and growth rate. GDP and the Structure of Evolutionary (e.g. Manufacturing, Transportation, Household, etc.)Urbanization and population growthConventional fuels and their useRenewable Energy - Development - Problems and VulnerabilitiesEnergy Demand and consumption structureElectricity Demand and consumption structureRenewable Energy Sources (RES) and new-innovative technologies of GHG reductionsLegal Framework, agreements, Implementing Protocols and commitment for energyOutput (Analysis and Assessment of Energy Scenarios)Development of Energy scenarios from Existing Reports and ResearchCreate Development for new energy scenario in the field of Electricity Assessment developed scenarios through statistical and fuzzy logicAssessment developed scenarios through Capacity Quality IndexE. Implementation Policies proposed Scenarios•Constraints, Problems, Technical and non- barriers and weaknesses for energy policy scenarios F. Conclusions

Η Διατριβή έχει ως στόχο να παρουσιάσει τα δεδομένα, τις υποθέσεις και τους περιορισμούς που θα καθορίσουν την εθνική στρατηγική ανάπτυξης του ενεργειακού συστήματος. Οι διεθνείς τάσεις και το διαμορφούμενο ευρωπαϊκό πλαίσιο για την αγορά ενέργειας επηρεάζονται από πληθώρα παραγόντων, άμεσα και έμμεσα σχετιζόμενων με τον ενεργειακό τομέα. Σημαντικό μέρος της παρούσας Διατριβής αποτελεί ο καθορισμός διαφορετικών επιλογών εξέλιξης των βασικών τομέων της οικονομίας, η εξέταση των οποίων μπορεί να δώσει κατευθύνσεις για τη διαμόρφωση ενός στρατηγικού πλαισίου για τον τομέα της ενέργειας. Στην παρούσα Διατριβή εξετάζεται η πιθανή πορεία του ελληνικού ενεργειακού συστήματος μέχρι το 2050, μέσω της παρουσίασης εναλλακτικών σεναρίων, θεωρώντας παράλληλα ότι έως το 2020 θα έχουν επιτευχθεί οι εθνικοί ενεργειακοί στόχοι που έχουν ήδη τεθεί στο πλαίσιο του λεγόμενου Πακέτου 20-20-20 έως το 2020. Οι τομείς που αναλύονται στη Διδακτορική Διατριβή είναι: Α. Παγκόσμιο και Ευρωπαϊκό πλαίσιο για την ενέργεια – Έννοιες - Αποτύπωση και παρουσίαση του προβλήματος διαχρονικά Ενέργεια και Πράσινη Ανάπτυξη•Βιώσιμη Ανάπτυξη (Έκθεση Brundtland) •Κλιματική Αλλαγή (Έκθεση Stern «Τα οικονομικά της Κλιματικής Αλλαγής»)•Νέες Τεχνολογίες – Καινοτομίες και ΑΠΕ (Έκθεση SREEN IPCC)•Διαχρονικός προβληματισμός για την Παγκόσμια-Ευρωπαϊκή χάραξη ενεργειακής πολιτικής•Παγκόσμια επισκόπηση Ενεργειακών δεικτών και δεδομένων B. Το ενεργειακό πρόβλημα στην Ελλάδα•Παρελθόν και σημερινή κατάσταση (δομή ενεργειακής κατανάλωσης, ζήτησης και χαρακτηριστικά του ελληνικού ενεργειακού συστήματος)•Δομή παραγωγής ενέργειας (προέλευση καυσίμων, τύπος και ποσοστό συμμετοχής)•Ενέργεια και επιπτώσεις στο περιβάλλον. Αέρια του Θερμοκηπίου, Aύξηση θερμοκρασίας, Πρόβλημα μείωσης ενεργειακών ρύπων προέλευσης από CO2• Πιθανά προβλήματα κάλυψης ενεργειακής ζήτησης Γ. Ενεργειακή ζήτηση και στρατηγικές επιλογές μετάβασης στην Πράσινη Οικονομία •Εξέλιξης της ενεργειακής ζήτησης στον Ελλαδικό χώρο (Εξέλιξη ζήτησης σε TWh)•Επιλογές μετάβασης στην Πράσινη Οικονομία •Στρατηγικές επιλογές μετάβασης στην Πράσινη Οικονομία. Εντοπισμός διεθνών και εθνικών Εκθέσεων, παρουσίαση ενεργειακών σεναρίων (ΑΔΜΗΕ, ΥΠΕΚΑ, ΕΜΠ, ΔΕΗ, Τράπεζα της Ελλάδας) προς μια οικονομία χαμηλών σε εκπομπές άνθρακα. •Μελλοντική εξέλιξη των ενεργειακών καυσίμων (Συμβατικά καύσιμα - αποθέματα, Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, καινοτόμες φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίεςΔ. Ανάλυση - Πιθανοί τρόποι αντιμετώπισης του προβλήματος. Μοντελοποίηση και Ανάπτυξη Ενεργειακών Σεναρίων - Αξιολόγηση Παράμετροι εξέτασης ως εισερχόμενα δεδομέναΑΕΠ και ρυθμός μεταβολής. ΑΕΠ και δομή εξελικτική (πχ Βιομηχανία, Μεταφορές, Οικιακή χρήση κ.λπ.)Αστικοποίηση και Πληθυσμιακή εξέλιξη Συμβατικά Καύσιμα και χρήση τους Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας- Ανάπτυξη – Προβλήματα και Αδυναμίες Ζήτηση Ενέργειας και δομή κατανάλωσης Ζήτηση Ηλεκτρικής Ενέργειας και δομή κατανάλωσης Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ) και νέες- καινοτόμες τεχνολογίες μείωσης αερίων του Θερμοκηπίου Νομικό πλαίσιο, συμφωνίες, Πρωτόκολλα εφαρμογής και δέσμευσης για την ενέργεια Εξερχόμενα (Ανάλυση και Αξιολόγηση Ενεργειακών Σεναρίων) Δημιουργία Ενεργειακών Σεναρίων από υπάρχουσες Εκθέσεις και Έρευνες Δημιουργία Ανάπτυξης νέων Ενεργειακών Σεναρίων στον τομέα της Η/ΠΑξιολόγηση Σεναρίων που αναπτύχθηκαν μέσω στατιστικής και ασαφούς λογικής Αξιολόγηση Σεναρίων που αναπτύχθηκαν μέσω Δείκτη Ικανότητας Ποιότητας Ε. Πολιτικές Υλοποίησης προτεινόμενων Σεναρίων •Περιορισμοί, Προβλήματα, Τεχνικά και μη εμπόδια και αδυναμίες στα σενάρια ενεργειακής πολιτικής που αναπτύχθηκαν ΣΤ. Συμπεράσματα