Ψυχολογικά χαρακτηριστικά των αθλούμενων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και η σχέση τους με την παρεχόμενη ποιότητα υπηρεσιών

Abstract

The aims of the present study were: a) to examine the conditions of University sports and b) to explore particular psychological dimensions such as motivation, commitment and constraints that affect sport participation among sport intramural students and the relation of those properties to the University service quality.Data for the first part of the study was taken from all the directors of the University sport facilities in Greece. They responded to a questionnaire that was designed in order to record the facilities’ function and venue. Results of the descriptive statistics and chi-square tests revealed that facilities offer athletic programs of lower quality compared to other advanced countries. In addition only the 7.5% of the students participate in the offered University athletic programs.Sample of the second part of the study consisted of nine hundred and seventy two students (611 males and 361 females), all sport intramural participants who took part voluntarily. The students were from nine different Greek Universities randomly selected from the total number of 34. Their ages ranged from 18-25 years old. Students completed The Sport Motivation Scale (Pelletier et al., 1995. Doganis, 2000), The Sport Commitment Model (Scanlan et al., 1993a. Alexandris et al., 2002), The Leisure Constraint Questionnaire (Alexandris & Carroll, 1997a, 1997b), and The Service Quality Scale (Alexandris et al., 2004a).First descriptive statistics were used to show the most significant subscales of the questionnaires. Second, internal consistency of the subscales was assessed using Cronbach alphas. Third, correlations between the subscales were conducted to establish the construct validity of the questionnaires. Fourth, gender differences as well as differences between students that participate either in University gyms of big cities or in country were examined using multivariate analysis. Fifth, exploratory factor analysis was used to the Service Quality Scale. Finally, path analysis, using the EQS 6.1 (Bentler, 2006) was utilized in order to propose directional relations between all subscales, as based on the model tested. Additionally simple linear and multiple linear regressions were used for modelling the relationships among the variables.The results of the present study showed that the most significant motivations are the intrinsic ones, which are supported from the self-determination theory (Deci & Ryan, 1985). In addition, sport enjoyment was the most powerful predictor of commitment, followed by sport commitment. In contrast, findings showed that psychological constraints cannot contribute towards the prediction of students’ sport participation. Service quality was evaluated from the students as satisfactory. Multivariate analysis indicated significantly gender differences as well as differences between students that participate either in University gyms of big cities or in country.Results of the latent variable modeling indicated high relationship among all dimensions that were analyzed (motivation, commitment, constraints and service quality) according to their structures. These results have practical implications not only for the exploration of these theoretical structures, but for the understanding of the mechanisms that consist commitment to sport participation on the behalf of the Greek University students.

Σκοποί της παρούσας μελέτης ήταν: α) να εξετάσει το γενικό πλαίσιο και τις συνθήκες που διέπουν τη λειτουργία του αθλητισμού που παρέχεται στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση και β) να διερευνήσει τα κίνητρα, τις δεσμεύσεις και τις αναστολές που είναι ψυχολογικά χαρακτηριστικά που επηρεάζουν τη συμμετοχή των φοιτητών-σπουδαστών στα προγράμματα άθλησης, καθώς και τη σχέση τους με τη παρεχόμενη ποιότητα υπηρεσιών. Το δείγμα που επιλέχθηκε για το πρώτο μέρος της έρευνας ήταν όλοι οι διευθυντές των γυμναστηρίων των Α.Ε.Ι. και Τ.Ε.Ι. της χώρας, οι οποίοι συμπλήρωσαν ένα ειδικά σχεδιασμένο ερωτηματολόγιο καταγραφής της υπάρχουσας υποδομής. Τα αποτελέσματα από τις μεθόδους περιγραφικής στατιστικής και επαγωγικής διαδικασίας έδειξαν ότι σε γενικές γραμμές η υποδομή και τα παρεχόμενα προγράμματα άθλησης στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση είναι χαμηλού επιπέδου, ιδιαιτέρως αν συγκριθούν με άλλων προηγμένων χωρών. Ανάλογα μικρή είναι και η συμμετοχή των φοιτητών-σπουδαστών στα προγράμματα άθλησης, αφού αγγίζει μόλις το 7.5% από το σύνολο των ενεργών φοιτητών. Στο δεύτερο μέρος της έρευνας έλαβαν μέρος 972 φοιτητές και σπουδαστές (611 άνδρες και 361γυναίκες) 18-25 ετών που αθλούνται σε εννέα από το σύνολο των 34 γυμναστηρίων της Γ/βάθμιας εκπαίδευσης, που επιλέχθηκαν τυχαία. Οι φοιτητές-σπουδαστές συμπλήρωσαν το ερωτηματολόγιο των Κινήτρων στον Αθλητισμό (Sport Motivation Scale των Pelletier, Tuson, Fortier, Vallerand, Briere, & Blais, 1995), το ερωτηματολόγιο των Δεσμεύσεων στον Αθλητισμό (Sport Commitment Model των Scanlan, Simons, Carpender, Schmidt, & Keeler, 1993), το Ερωτηματολόγιο των Ανασταλτικών Παραγόντων (Leisure Constraints Questionnaire των Alexandris & Carroll, 1997a; 1997b) και το ερωτηματολόγιο Παροχής Υπηρεσιών (Service Quality Scale των Alexandris, Zahariadis, Tsorbatzoudis, & Grouios, 2004). Οι στατιστικές αναλύσεις που χρησιμοποιήθηκαν ήταν: α) για την περιγραφή των εξεταζόμενων υποομάδων των ερωτηματολογίων μέθοδοι περιγραφικής στατιστικής, β) για τον έλεγχο της εσωτερικής συνέπειας των ερωτηματολογίων η μέθοδος α του Cronbach, γ) για τον έλεγχο της εγκυρότητας συγχρονικής συνάφειας και διακριτής συνάφειας των ερωτηματολογίων ο δείκτης συσχέτισης Pearson r, δ) για το ερωτηματολόγιο της ποιότητας υπηρεσιών διενεργήθηκε επιπλέον διερευνητική ανάλυση παραγόντων (exploratory factor analysis), ε) για τη διερεύνηση των διαφορών μεταξύ των διαφορετικών ομάδων (φύλο και τόπος γυμναστηρίου) οι μέθοδοι επαγωγικής στατιστικής, μονομεταβλητή ανάλυση διακύμανσης και πολυμεταβλητή ανάλυση διακύμανσης (ANOVA και MANOVA) και στ) για τη διερεύνηση των σχέσεων / πρόβλεψης μεταξύ των παραγόντων των ερωτηματολογίων το μοντέλο των λανθανουσών εννοιολογικών μεταβλητών (Latent Variable Modeling), καθώς και τα μοντέλα της απλής γραμμικής παλινδρόμησης (simple linear regression analysis) και της πολλαπλής γραμμικής παλινδρόμησης (multiple linear regression analysis).Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα κίνητρα συμμετοχής των αθλούμενων είναι κυρίως εσωτερικά, επιβεβαιώνοντας σε ένα βαθμό τη θεωρία του αυτοκαθορισμού των Deci και Ryan (1985). Επίσης έδειξαν ότι η διασκέδαση και η δέσμευση στον αθλητισμό αποτελούν τους σημαντικότερους παράγοντες που ενισχύουν την παραμονή των αθλούμενων στα προγράμματα άθλησης της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και ότι οι ανασταλτικοί παράγοντες δεν αποτελούν σοβαρό λόγο που να εμποδίσει ή να αποτρέψει τη συμμετοχή των φοιτητών-σπουδαστών που ήδη αθλούνται. Η παρεχόμενη ποιότητα υπηρεσιών αξιολογήθηκε από τους αθλούμενους ως ικανοποιητική. Οι πολυμεταβλητές αναλύσεις διακύμανσης (MANOVA) έδειξαν ότι υπάρχουν διαφοροποιήσεις στους παράγοντες των ερωτηματολογίων ανάμεσα στα δύο φύλα και στις κατηγοριοποιήσεις των γυμναστηρίων σε αστικά κέντρα και περιφέρεια.Τα αποτελέσματα από τo μοντέλο των λανθανουσών εννοιολογικών μεταβλητών (latent variable modeling) έδειξαν ότι η συνάφεια όλων των παραγόντων που διερευνήθηκαν (παρακίνηση, δεσμεύσεις, αναστολές και ποιότητα των υπηρεσιών) και που ήταν ως τώρα μόνο σε θεωρητικό επίπεδο, επιβεβαιώθηκαν σε πρακτικό και σε επίπεδο δομών. Το αποτέλεσμα αυτό έχει σημαντική πρακτική σημασία τόσο για τη διερεύνηση των δομών των θεωριών αυτών, όσο και για την κατανόηση των μηχανισμών εκείνων που συντελούν στην παραμονή στις δραστηριότητες που παρέχει ο ακαδημαϊκός αθλητισμός.