Η διερεύνηση της λανθάνουσας φυματίωσης μεταξύ των εργαζομένων υγειονομικής περίθαλψης του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων με συνδυασμό δερματικής αντίδρασης (TST) και INF-γ (IGRA): ο ρόλος της κοινοτικής νοσηλευτικής

Abstract

Background: Until recently tuberculin skin test (TST) was the only method for diagnosis of LTBI. However , the low specificity and sensitivity of the TST led to the discovery of new in vitro methods with the general name IGRA. Aims and objectives: The purpose of the study was to determine the prevalence of latent tuberculosis in health care workers of a University Hospital and the study of additional diagnostic value of the method QFT-GIT in detecting workers with latent tuberculosis in an area with high rates (68.1%) vaccination coverage with BCG.Methods: Between September 2010 and September 2012, 789 HCW’s of the University Hospital of Ioannina were tested for tuberculosis, initially with TST. If TST was positive (≥10mm) the evaluation continued with IGRA (QFT-GIT) and chest X-ray (to exclude active TB) in accordance to the instructions of the ECDC and CDC.Results: Of the total sample, TST was positive (≥10mm) in 286 employees (36.4%), 209 of them were tested with QFT-GIT. Positive QFT-GIT was found in 30 workers (14.4%). From the radiological and clinical evaluation of these HCW none was found to have active tuberculosis.The general agreement between the results of the two methods was low (kappa=0.019). The rate agreement between the two methods was higher among non-vaccinated (k=0.219, 95%=-0.01-0.45, p=0.126), than that among those who had been vaccinated with BCG (k=0.008, 95%=- 0.02-0.04, p=0.662). There was a positive co-relationship between the diameter of the TST and positive QFT-GIT (p<0.001). We also found a statistically significant correlation (p=0.008) between high rates of TST induration and high absolute values of interferon-gamma. Regarding gender, women were less likely to have a positive TST (OR=0.64, p=0.008), while the chances a woman has a positive IGRA was 1.3 more than in a male worker (OR=1.3, p=0.52). The chances for a positive TST was greater for workers with 15-20 years of work (OR=1.75, p=0.04) and for over 20 years (OR=1.76, p=0.01). Also the chances for a positive QFT-GIT was increased for workers with at least 20 years of work (OR=3.75, p=0.08). The age was a contributing factor for positive IGRA since 81.8 % (27/33) of positive QFT-GIT were found in workers >40 years. Nurses (OR =1.54, p=0.01) were more likely to have positive TST in relation to medical staff. Conclusion: The rate of latent tuberculosis found in workers of the study was low. The discrepancy between the results of two diagnostic methods (QFT-GIT, TST) was due to high vaccination coverage of the study population. Use of IGRAs after a positive TST in control programs for latent tuberculosis is more specific than the TST and in addition it results in substantial savings for the health system of the country.

Εισαγωγή: Μέχρι πρόσφατα δερματική δοκιμασία φυματίνης (TST) ήταν η μόνη μέθοδος για τη διάγνωση της λανθάνουσας φυματίωσης (LTBI). Ωστόσο, η χαμηλή ειδικότητα και ευαισθησία της TST οδήγησε στην ανεύρεση νέων μεθόδων in vitro με τη γενική ονομασία IGRA. Σκοπός: Ο σκοπός της μελέτης ήταν να προσδιορίσει την επικράτηση της LTBI σε εργαζομένους της υγειονομικής περίθαλψης ενός Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου και η μελέτη της πρόσθετης διαγνωστικής αξίας της μεθόδου QFT-GIT στην ανίχνευση των εργαζομένων με LTBI σε μια περιοχή με υψηλά ποσοστά (68,1%) εμβολιαστικής κάλυψης με BCG.Μέθοδος: Από το Σεπτέμβριο του 2010 έως το Σεπτέμβριο του 2012, 789 HCW του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Ιωαννίνων ελέγχθηκαν για φυματίωση, αρχικά με TST. Αν TST ήταν θετική (≥10mm) ο έλεγχος συνεχίστηκε με IGRA (QFT-GIT) και ακτινογραφία θώρακα, για αποκλεισμό ενεργό φυματίωσης, σύμφωνα με τις οδηγίες του ECDC και του CDC.Αποτελέσματα: Από το σύνολο του δείγματος, TST ήταν θετική (≥ 10mm) σε 286 εργαζόμενους (36,4%), 209 από αυτούς ελέγχθηκαν με QFT-GIT. Θετική QFT-GIT βρέθηκε σε 30 εργαζόμενους (14,4%). Από την ακτινολογική και κλινική αξιολόγηση αυτών κανένας δεν βρέθηκε να έχει ενεργό φυματίωση. Η γενική συμφωνία μεταξύ των αποτελεσμάτων των δύο μεθόδων ήταν χαμηλή (kappa= 0,019). Η συμφωνία μεταξύ των δύο μεθόδων ήταν υψηλότερη μεταξύ των μη εμβολιασμένων (k= 0,219, 95%= -0,01-0,45, p= 0,126), από ότι μεταξύ εμβολιασμένων με BCG (k= 0,008, 95% = - 0.02-0.04, p= 0,662).Υπήρχε μία θετική συσχέτιση μεταξύ της διαμέτρου της TST και θετικού QFT-GIT (p< 0,001). Βρέθηκε επίσης στατιστικά σημαντική συσχέτιση (p= 0,008) μεταξύ των υψηλών ποσοστών σκλήρυνσης της TST και των υψηλών απόλυτων τιμών της ιντερφερόνης-γ. Όσον αφορά το φύλο, οι γυναίκες ήταν λιγότερο πιθανό να έχουν θετική TST (OR= 0,64, p= 0,008), ενώ οι πιθανότητες μια γυναίκα να έχει θετική QFT-GIT ήταν περισσότερες από ότι σε έναν άνδρα εργαζόμενο (OR= 1,3, p= 0,52). Οι πιθανότητες για θετική TST ήταν μεγαλύτερη για εργαζόμενους με 15-20 χρόνια εργασίας (OR= 1,75, p= 0,04) και για πάνω από 20 έτη εργασίας (OR= 1,76, p= 0,01). Επίσης, οι πιθανότητες για ένα θετικό QFT-GIT ήταν αυξημένες για τους εργαζομένους με τουλάχιστον 20 χρόνια εργασίας (OR= 3,75, p= 0,08). Η ηλικία ήταν ένας επιβαρυντικός παράγοντας για θετική QFT-GIT αφού το 81,8% (27/33) των θετικών QFT-GIT βρέθηκαν σε εργαζομένους >40 ετών. Οι Νοσηλευτές (OR= 1,54, p= 0,01) ήταν πιο πιθανό να έχουν θετική TST σε σχέση με το ιατρικό προσωπικό.Συμπεράσματα: Το ποσοστό της LTBI που βρέθηκε στους εργαζόμενους της μελέτης ήταν χαμηλό. Η διαφορά μεταξύ των αποτελεσμάτων των δύο διαγνωστικών μεθόδων (QFT-GIT, TST) οφειλόταν στην υψηλή εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού μελέτης. Η χρήση QFT-GIT επί θετικής TST στα προγράμματα ελέγχου για LTBI οδηγεί σε σημαντική εξοικονόμηση οικονομικών πόρων για το σύστημα υγείας της χώρας, μέσω της μείωσης των ατόμων που θα λάβουν θεραπεία για λανθάνουσα φυματίωση.