Το δίλημμα ελευθερία ή ασφάλεια στην ανάπτυξη της κοινωνικής ζωής και η περιστολή δικαιωμάτων και ελευθεριών

Abstract

The purpose of this research is to examine whether the dilemma between freedom and security/safety is real or not, as well as how and whether this is linked with the restriction of rights. Furthermore, it is to be examined whether one of these two fundamental senses prevails against the other, where the continuous reproduction of this dilemma is aiming at, especially in the modern era, as well as where the curtailment of rights and freedoms is eventually founded. The method of the research under examination is via bibliographic literature both in terms of the globalized international developments as well as in the case of Greece. The research conducted is historical, philosophical, sociological and legal.The investigation revealed that freedom, security and rights are vague concepts with hardly verifiable background. Generally, there is no dilemma between the concepts of freedom and security, because the concept of freedom, apart from its external strictly legal side, encapsulates an internal, philosophical and spiritual dimension, which goes back for centuries from the ancient Greek and Roman literature until the establishment of Christianity by the 4th century AD and yet until the 18th century and cannot be bypassed despite the civil legal constitutionalism and the undeniable influence of the Enlightenment.On the other hand, however, if we examine the relationship between freedom and security only as to their legal side, we can agree on saying that there is a dilemma indeed. In this dilemma it is security that prevails a) mainly due to the exceptional law of the emergency status and b) because of the increased power of international treaties such as the Convention ECHR (see art. 15), the ICCPR (see art. 4) and ACHR (see art. 27) where specific protective terms clearly in favor of safety have been issued. That is, the legal concept of freedom and security is antithetical.In the above reasoning, the crucial point is the evaluation of the concept of sovereignty. The primacy of security is visible from the fact that there is a legal enforceability of exceptional legal security measures, which is a point of view associated with the treatment of freedom as non-domination, in other words, as absence of risk of introducing such measures.The dilemma is played on continuously in the scientific fora because actually from the mid 80s it is globally observed a decline in the sense of personal security as well as an increase in general uncertainty, which is a condition examined either by means of the risk society or by the emergence of a state of prevention or through the construction of a fundamental right to security.Unfortunately, human rights are constantly being cut off in the same way as criminal procedural guarantees do. The so-called western state of law is found to be on a defensive layout and contraction, because governments do no put the burden on examining the causes of problems but, instead, on their external management, what is done with the doctrine of absence of tolerance, with the new dangerous classes and the prevalence of terrorism.

Ο σκοπός της έρευνας είναι να εξεταστεί κατά πόσο είναι υπαρκτό το δίλημμα μεταξύ της ελευθερίας και της ασφάλειας και πώς και αν συνδέεται αυτό με την περιστολή των δικαιωμάτων. Επιπλέον, αν κάποια θεμελιώδης έννοια επικρατεί έναντι της άλλης, πού αποσκοπεί η συνεχής αναπαραγωγή του εν λόγω διλήμματος, ιδίως τη σύγχρονη εποχή, καθώς και πού τελικά εδράζεται η περιστολή των δικαιωμάτων και ελευθεριών. Η μέθοδος της υπό εξέταση έρευνας είναι μέσω βιβλιογραφικής διερεύνησης τόσο όσον αφορά τις παγκοσμιοποιημένες διεθνείς εξελίξεις όσο και στην περίπτωση της Ελλάδος. Η έρευνα που διενεργείται είναι ιστορική, φιλοσοφική, κοινωνιολογική και νομική. Από την έρευνα προέκυψε ότι η ελευθερία, η ασφάλεια και τα δικαιώματα αποτελούν αόριστες έννοιες με δύσκολα εξακριβώσιμο υπόβαθρο. Γενικά, ανάμεσα στην ελευθερία και την ασφάλεια δεν υπάρχει δίλημμα διότι η ελευθερία πέραν της αυστηρώς νομικής εξωτερικής πλευράς εγκολπώνει και την εσωτερική, φιλοσοφική, πνευματική διάσταση η οποία διατρέχει τους αιώνες αδιαλείπτως από την αρχαία ελληνική και ρωμαϊκή γραμματεία μέχρι και την καθιέρωση του χριστιανισμού στην Ευρώπη και τη γενικότερα τη Δύση. Η επικράτηση του χριστιανισμού από τον 4ο αιώνα μ.Χ. μέχρι και τον 18ο δεν μπορεί να παρακαμφθεί παρά τον αστικό νομικό συνταγματισμό και την αναμφισβήτητη επιρροή του Διαφωτισμού. Από την άλλη, όμως, αν εξετάσουμε τη σχέση της ελευθερίας με την ασφάλεια μόνο ως προς τη νομική τους πλευρά μπορούμε να πούμε ότι ναι, υπάρχει δίλημμα. Στο δίλημμα αυτό επικρατεί η ασφάλεια α) κυρίως λόγω του εξαιρετικού δικαίου της κατάστασης ανάγκης καθώς και β) λόγω της αυξημένης ισχύος διεθνών συνθηκών όπως η ΕΣΔΑ (βλ. αρ. 15), το ΔΣΑΠΔ (βλ. αρ. 4) και η ΑΣΔΑ (βλ. αρ. 27) όπου έχουν θεσπιστεί ειδικές προστατευτικές ρήτρες ξεκάθαρα υπέρ της ασφάλειας. Δηλαδή, νομικώς, η έννοια της ελευθερίας και της ασφάλειας είναι αντιθετικές.Στην ανωτέρω συλλογιστική το κρίσιμο σημείο είναι η αξιολόγηση της έννοιας της κυριαρχίας. Η υπεροχή της ασφάλειας γίνεται ορατή από το γεγονός της νομικής δυνατότητας επιβολής των εξαιρετικών νομοθετικών μέτρων ασφάλειας, άποψη που σχετίζεται με τη βίωση της ελευθερίας ως μη κυριαρχίας, δηλαδή ως απουσίας, κινδύνου επιβολής τέτοιων νόμων.Το δίλημμα αναπαράγεται συνεχώς στα επιστημονικά φόρα διότι όντως από τα μέσα της δεκαετίας του ‘80 παγκοσμίως παρατηρείται τόσο μια υποχώρηση του αισθήματος προσωπικής ασφάλειας όσο και μια αύξηση γενικευμένης αβεβαιότητας, κατάσταση που εξετάστηκε είτε μέσω της κοινωνίας της διακινδύνευσης είτε μέσω της ανάδυσης του κράτους πρόληψης είτε μέσω της κατασκευής ενός θεμελιώδους δικαιώματος στην ασφάλεια.Δυστυχώς, τα ανθρώπινα δικαιώματα συνεχώς περικόπτονται όπως και οι δικονομικές ποινικές εγγυήσεις. Το λεγόμενο δυτικό κράτος δικαίου βρίσκεται σε αμυντική διάταξη και συστολή διότι το βάρος από τις κυβερνήσεις δεν δίνεται στην εξέταση των αιτίων των προβλημάτων όσο στην εξωτερική διαχείρισή τους, όπως με το δόγμα της μηδενικής ανοχής, με τις νέες επικίνδυνες τάξεις και την κατίσχυση της τρομοκρατίας