Γεωχημική έρευνα της κατανομής μεταλλικών και άλλων στοιχείων στα υπόγεια ψυχρά και θερμά νερά, το έδαφος και τα φυτά των περιοχών του Ν. Φθιώτιδας και της Β. Εύβοιας: περιβαλλοντικές επιπτώσεις

Abstract

This thesis examines the areas of two Greek Prefectures, Fthiotida and Evia. More specifically, in the Prefecture of Fthiotida the including areas are Atalanti, Kolaka, Arkitsa, Kamena Vourla, Molos, Thermopylae, Damasta, Iti. In the Prefecture of Evia (Northwest Section) the including areas are Ilia, Aedipsos, Gialtra, St. George, Lihada, Kavos, Polylofo, Barbara Agios, Agiokampos, Nisiotissas, Neos Pyrgos. This study consists of two main subjects. The first is purely environmental and examines every part of the soil – ground water – plants cycle, to determine its degree of interdependence, but also the influence on them by other factors such as the sea-water, hydrothermal system, processes of weathering and erosion of various geological formations, human activities e.t.c. Simultaneously through this study the definition of background values on those media (soil, underground water-cooled plants) is achieved. The second main subject of this thesis is the examination of hot springs (Gialtra Aedipsos, Ilia, Kamena Vourla and Thermopylae) and their deposits (travertine). The aims are: a) the determination of the chemical composition of water at a large number of major and trace elements with very low detection limits, b) the comparison of hot springs found on both sides of the Evian Gulf, and in order to find a possible affinity of fluids, c) the discovery of the dynamic of forming mineral phases (metallic and non-metallic) through the analysis of the fluids and their deposits. […]

Τα κύρια αντικείμενα με τα οποία ασχολείται η παρούσα μελέτη είναι δύο. Το πρώτο αφορά τη μελέτη του περιβάλλοντος, καθώς εξετάστηκε κάθε τμήμα του κύκλου έδαφος – υπόγειο νερό – φυτά, με σκοπό την διαπίστωση του βαθμούαλληλεξάρτηση τους, αλλά και τον επηρεασμό τους από άλλους παράγοντες, όπως τη θάλασσα, το υδροθερμικό σύστημα που υπάρχει στην περιοχή, τις διαδικασίες διάβρωσης-απόπλυσης διάφορων γεωλογικών σχηματισμών, τις ανθρωπογενείςδραστηριότητες κ.α. Το δεύτερο κύριο αντικείμενο, το οποίο πραγματεύεται η παρούσα διδακτορική διατριβή είναι η εξέταση των εκδηλώσεων θερμών πηγών στη υπό μελέτη περιοχή και οι αποθέσεις τους. Με στόχους: α) την διαπίστωση της χημικής σύστασης των νερών, αναλύοντας εκτός από τα ανιόντα και μια μεγάλη σειρά κύριων στοιχείων και ιχνοστοιχείων, με πολύ χαμηλά όρια ανίχνευσης, β) σύγκριση των θερμών πηγών που εντοπίζονται εκατέρωθεν του Ευβοϊκού Κόλπου και διαπίστωση πιθανής χημικής συγγένειας των ρευστών και γ) μέσω της ανάλυση των θερμών ρευστών, αλλά και των αποθέσεων που δημιουργούν, την διαπίστωση της δυναμικής σχηματισμού ορυκτών φάσεων (μεταλλικών και μη-μεταλλικών). Η παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε σε 3 ιδρύματα, στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο τμήμα Γεωλογίας και Γεωπεριβάλλοντος, στο University of Sussex, στα εργαστήρια του τμήματος Βιολογίας και Περιβάλλοντος και στο Natural History Museum of London.Βάσει των αποτελεσμάτων της παρούσας έρευνας και την επεξεργασία τους, διαπιστώθηκε η γεωχημική κατανομή σε μια μεγάλη σειρά στοιχείων (κύρια στοιχεία και ιχνοστοιχεία) στο έδαφος στο υπόγειο νερό και στη βλάστηση. Τα αποτελέσματα της γεωχημικής κατανομής, χρησιμεύσουν σαν τιμές υποβάθρου για τις μελλοντικές μελέτες, καθώς είναι η πρώτη φορά που πραγματοποιείτε ολοκληρωμένη μελέτη στις συγκεκριμένες περιοχές. Επίσης διαπιστώθηκε η επίδραση των ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και των φυσικών διεργασιών (π.χ. εξαλλοίωση γεωλογικών σχηματισμών, λειτουργία υδροθερμικού συστήματος κ.α.) στο σύστημα έδαφος-υπόγειο νερό-βλάστηση. Ελέγχθηκε η ποιότητα των εδαφών, υπογείων νερών ως προς την καταλληλότητα τους για διάφορες χρήσεις (π.χ. νερό, για ανθρώπινη κατανάλωση, αρδευτική χρήση κ.α.). Όσον αφορά το υδροθερμικό σύστημα, συνδέθηκε η ύπαρξη και η λειτουργία του με την γεωλογία της περιοχής. Αποδείχθηκε ότι οι θερμές πηγές που εξετάσθηκαν εκατέρωθεν του Ευβοϊκού Κόλπου, εντάσσονται σε ένα ενιαίο ενεργό υδροθερμικό σύστημα, το οποίο παρουσιάζει ενεργές διεργασίες μεταλλογένεσης. Ταυτόχρονο από την μελέτη των τραβερτινών που αποτίθενται, διαπιστώθηκε πλούσια ορυκτολογία που παρουσιάζουν σε μεταλλικές και μη ορυκτές φάσεις.