Μελέτη των δεικτών φλεγμονής σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο

Abstract

The inflammatory markers in patients with coronary artery disease have an active role in both the pathogenesis and the progression of atherosclerotic disease of the coronary vessels. Their production seems to be systemic, but also, possibly local from atherosclerotic plaques of coronary arteries. It remains still unclear in which cases there is local or/and systemic production of these indicator. We also do not know the exact mechanisms of their productionStudy Aim: The purpose of this study is to investigate the existence of an inflammatory process in patients with chronic asymptomatic coronary disease and if the inflammatory process is systematic only, or/and local phenomenon. In the latter case if it comes from the coronary arteries or the myocardium of the left ventricle . Material: 40 patients who underwent implantation of an automatic defibrillator for serious ventricular arrhythmias. Of them, 22, had coronary artery disease and of those 22, 12 had previously undergone CABG. Of all 40 patients, 22 had an ejection fraction ≤ 40%, while 6 patients had no coronary artery disease and an ejection fraction> 40%. These 6 patients constituted the control group for the other groups of patientsMethods: During implantation of the defibrillator there was simultaneous withdrawal of blood samples from the left subclavian vein, the root of the ascending aorta and the coronary sinus and measurement of the concentrations of the cytokines, IL-1b, IL-6, TNF-a, IFN-y and hs-CRP. Results: In patients with coronary artery disease there was no difference in the levels of all cytokines among all the three different positions of blood sampling. Patients with coronary artery disease without CABG had higher levels of IL-6 in the coronary sinus compared to patients with coronary artery bypass grafting. Patients were divided into three groups. Those with coronary artery disease and ejection fraction> 40%, those with coronary artery disease and ejection fraction ≤ 40%, those with no coronary disease and ejection fraction ≤ 40% and the control group. It was found out, that almost all of the studied cytokines in all studied groups, had higher values in the aortic position, compared with the control group. The hs-CRP in patients with coronary artery disease, and ejection fraction> 40%, was elevated in all positions relative to the control group. When a comparison was made between patients with an ejection fraction> 40% and those with ≤ 40%, the patients of the second group had higher levels of IL-6 and TNF-a in the aortic position. All the study patients had higher levels of TNF-a and IFN-c in the aortic positions and the coronary sinus in relation to the subclavian vein. Finally, when the control group was removed from the total sample of the patients, IL-6, TNF-a and IFN-c was also elevated in the aortic position and the coronary sinus in relation to the subclavian vein. Conclusion: In patients with chronic stable asymptomatic coronary artery disease no difference was detected in the concentrations of cytokines at different positions of the cardiovascular system, and therefore it does not appear to exist local production in the level of the coronary arteries, except perhaps for the IL-6 which is likely to be produced in very small quantities in this position. These patients also seem to have increased inflammatory activity compared to the control group. In patients with heart failure (ejection fraction ≤ 40%), of ischemic and non-ischemic etiology, levels of IL-6 and TNF-α were increased in the aortic position. That means they can be produced from the myocardium of the left ventricle, and potentially, these cytokines can enter the coronary artery vessels and exert proinflammatory effects in their wall. In all patients, the levels of TNF-a, the IFN-c and IL-6, were also increased in the aortic position, possibly derived from the myocardium of the left ventricle and thus the elevation of those cytokines, may be associated with the genesis of ventricular arrhythmias.

Οι δείκτες φλεγμονής σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο διαδραματίζουν ενεργό ρόλο τόσο στην παθογένεια όσο και στην εξέλιξη της αθηροσκληρωτικής νόσου των στεφανιαίων αγγείων. Η παραγωγή τους φαίνεται να είναι συστηματική αλλά και πιθανώς τοπική από τις αθηρωματικές πλάκες των στεφανιαίων αγγείων. Παραμένει όμως ακόμη ασαφές σε ποιες περιπτώσεις έχουμε τοπική ή συστηματική παραγωγή αυτών των δεικτών και δε γνωρίζουμε ακριβώς τους μηχανισμούς και τη θέση παραγωγής τους.Σκοπός της μελέτης: Σκοπός της παρούσης διδακτορικής διατριβής είναι να διερευνηθεί η ύπαρξη φλεγμονώδους διαδικασίας σε ασθενείς με χρόνια ασυμπτωματική στεφανιαία νόσο και επίσης αν η φλεγμονώδης διαδικασία είναι συστηματική μόνον ή/και τοπικό φαινόμενο και, στην τελευταία περίπτωση, εάν προέρχεται από τις στεφανιαίες αρτηρίες ή και το μυοκάρδιο τής αριστερής κοιλίας.Υλικό: 40 ασθενείς που υπεβλήθησαν σε εμφύτευση αυτόματου απινιδωτή για σοβαρές κοιλιακές αρρυθμίες. Οι 22 από αυτούς είχαν στεφανιαία νόσο και από αυτούς οι 12 είχαν υποβληθεί στο παρελθόν σε αορτοστεφανιαία παράκαμψη. Από το σύνολο των 40 ασθενών οι 22 είχαν κλάσμα εξώθησης ≤40%, ενώ 6 ασθενείς δεν είχαν στεφανιαία νόσο, είχαν κλάσμα εξώθησης >40% και αποτελούσαν την ομάδα ελέγχου για όλες τις υπόλοιπες κατηγορίες ασθενών.Μέθοδοι: Κατά τη διάρκεια εμφύτευσης του απινιδωτή έγινε ταυτόχρονη λήψη δειγμάτων αίματος από την αριστερή υποκλείδια φλέβα, τη ρίζα της αορτής και το στεφανιαίο κόλπο και προσδιορίστηκαν οι συγκεντρώσεις των κυτταροκινών IL-1β, IL-6, TNF-α, IFN-γ και hs-CRP.Αποτελέσματα: Στούς ασθενείς με στεφανιαία νόσο δεν παρατηρήθηκαν διαφορές στα επίπεδα όλων των κυτταροκινών ανάμεσα σε όλες τις θέσεις αιμοληψίας. Οι ασθενείς με στεφανιαία νόσο χωρίς αορτοστεφανιαία παράκαμψη είχαν υψηλότερα επίπεδα IL-6 στη θέση του στεφανιαίου κόλπου σε σχέση με τους ασθενείς με αορτοστεφανιαία παράκαμψη. Όταν οι ασθενείς διαχωρίστηκαν σε αυτούς με στεφανιαία νόσο και κλάσμα εξώθησης >40%, σε αυτούς με στεφανιαία νόσο και κλάσμα εξώθησης ≤40%, σε αυτούς χωρίς στεφανιαία νόσο και κλάσμα εξώθησης ≤40% και στην ομάδα ελέγχου, διαπιστώθηκε ότι σχεδόν στο σύνολο των υπό μελέτη κυτταροκινών όλες οι ομάδες είχαν υψηλότερες τιμές στη θέση της αορτής σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Η hs-CRP στους ασθενείς με στεφανιαία νόσο και κλάσμα εξώθησης >40% ήταν αυξημένη σε όλες τις θέσεις σε σχέση με την ομάδα ελέγχου. Όταν η σύγκριση έγινε ανάμεσα στους ασθενείς με κλάσμα εξώθησης >40% και σε αυτούς με ≤40%, οι ασθενείς της δεύτερης ομάδας είχαν στη θέση της αορτής υψηλότερα επίπεδα IL-6 και TNF-α. Στο σύνολο των ασθενών της μελέτης τα επίπεδα του TNF-α και IFN-γ ήταν υψηλότερα στις θέσεις της αορτής και του στεφανιαίου κόλπου σε σχέση με την υποκλείδια φλέβα. Τέλος, όταν από το σύνολο των ασθενών αφαιρέθηκε η ομάδα ελέγχου, η IL-6, ο TNF-α και η IFN-γ ήταν επίσης αυξημένοι στα επίπεδα της αορτής και του στεφανιαίου κόλπου σε σχέση με την υποκλείδια φλέβα.Συμπεράσματα: Σε ασθενείς με χρόνια ασυμπτωματική σταθερή στεφανιαία νόσο δε φαίνεται να υπάρχει διαφορά στις συγκεντρώσεις των υπό μελέτη κυτταροκινών σε διαφορετικές θέσεις του καρδιαγγειακού δικτύου και ως εκ τούτου δε φαίνεται να υπάρχει τοπική παραγωγή στο επίπεδο των στεφανιαίων αρτηριών, εκτός ίσως από την IL-6 που είναι πιθανό να παράγεται σε πολύ μικρή ποσότητα σ’ αυτήν τη θέση. Στους ασθενείς αυτούς, επίσης, φαίνεται να υπάρχει αυξημένη φλεγμονώδης δραστηριότητα σε σχέση με την ομάδα ελέγχου.Σε ασθενείς με καρδιακή ανεπάρκεια (κλάσμα εξώθησης ≤ 40%) ισχαιμικής ή μη αιτιολογίας τα επίπεδα της IL-6 και του TNF-α ήταν αυξημένα στο επίπεδο της αορτής. Επομένως, μπορεί να παράγονται από το μυοκάρδιο της αριστερής κοιλίας και δυνητικά οι κυτταροκίνες αυτές μπορεί να εισέρχονται από τη ρίζα της αορτής στα στεφανιαία αγγεία και να ασκούν προφλεγμονώδη δράση στο τοίχωμά τους.Στο σύνολο των ασθενών τα επίπεδα του TNF-α, της IFN-γ και της IL-6 ήταν επίσης αυξημένα στη θέση της αορτής, προερχόμενα πιθανά πιθανώς από το μυοκάρδιο της αριστερής κοιλίας. Επομένως, μπορεί να συσχετίζονται με τη γένεση κοιλιακών αρρυθμιών.