Αρχιτεκτονική και μνημειακή ζωγραφική στην Κύπρο κατά την περίοδο των αραβικών επιδρομών (649-965)

Abstract

Η διατριβή έχει ως πρωταρχικό σκοπό τη συγκέντρωση όλων των μνημείων της πρωτοβυζαντινής περιόδου στην Κύπρο, της περιόδου 649-965¹, σε ένα corpus, ώστε μέσα από την ανάλυση των δεδομένων και τη σύνθεση των αποτελεσμάτων να εξαχθούν συμπεράσματα, τα οποία να ρίξουν περισσότερο φως στα ίδια τα μνημεία αλλά και στην ιστορία της Κύπρου τη συγκεκριμένη περίοδο. Κατά το τέλος σχεδόν της έρευνας και αφού λήφθηκαν υπόψη τα στοιχεία που συγκεντρώσαμε, φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι ορισμένα σημαντικά μνημεία, όπως ο Άγιος Προκόπιος στη Σύγκραση, ο Απόστολος Βαρνάβας στη Σαλαμίνα και Άγιος Λάζαρος στο Κίτιο/Λάρνακα έπρεπε να καταταχθούν στην περίοδο αμέσως μετά το 965. Γι’ αυτό το λόγο τοποθετήσαμε τους ναούς αυτούς σε επίμετρο κατά επαρχία, ώστε να μη διαταραχθούν η συνοχή και τα χρονικά όρια της εργασίας. Μερικά από τα ερωτήματα που έπρεπε να απαντηθούν σχετίζονται με τις συνέπειες που είχαν για τη ζωή της Κύπρου οι αραβικές επιδρομές, αλλά και η συμφωνία μεταξύ της αυτοκρατορίας και του χαλιφάτου του 688. Πιο συγκεκριμένα, εξετάστηκαν τα εξής: πως αποτυπώθηκαν τα εν λόγω ιστορικά γεγονότα στη διαμόρφωση των μνημείων και στην όποια καλλιτεχνική παραγωγή· ποιοι τύποι ναών επιλέγονται κατά την περίοδο αυτή και γιατί· από πού δεχόταν επιρροές το νησί την εποχή αυτή; Στην προσπάθειά μας να σταθεροποιήσουμε τη χρονολόγηση σημαντικών μνημείων, οφείλαμε να τα εντάξουμε στο ιστορικό και πολιτιστικό πλαίσιο της εποχής. […]