Η Ελλάδα και η Κίνα: προδιαθέσεις και πολιτικές: 1946-1966

Abstract

This dissertation studies the Greek attitudes towards China, and the political relations between these two sides from 1946 to 1966. Using the method of content analysis and discourse analysis, this dissertation examined the representations of China in the Greek newspapers during the periods of the Chinese Civil War and of the Korean War (1946-1953), the experience and viewpoints of the Greek travelers in communist China (1956-1966) in the travel literature, the policy of the Greek Ministry of Foreign Affairs towards both the Republic of China and the People’s Republic of China, and the relation between the Communist Party of Greece and the Communist Party of China. This research finds out that the political stance strongly influences the attitudes of the Greek newspapers and the Greek travelers towards China. The pro-KMT and anticommunist standpoint is most intense in the right wing Greek newspaper Kathimerini, less intense in the centrist Vima and Eleutheria, while the left wing Augi is completely pro communist China. This difference also exists between the liberal/centrist/right-centrist and the left/left-centrist Greek travelers. On the official level, the Greek governments insist on tough foreign policy towards PRC while being an ally to the Republic of China; the Greek Communist Party, on the other hand, seeks the support of CPC to win the Media war against the Greek governments. Hence this research shows a multifaceted Greek attitudes and politics towards China with the Cold War as the historical background. It reveals how the ideology overshadows the objectivity when China is represented to the Greek people, either by the Media, the elite, or the State.

Η παρούσα εργασία μελετάει τις ελληνικές προδιαθέσεις απέναντι στην Κίνα, και τις πολιτικές σχέσεις της Ελλάδας με την Εθνικιστική και την κομμουνιστική Κίνα κατά την περίοδο 1946-1966. Χρησιμοποιώντας τις μεθόδους των μελετών των μαζικών επικοινωνιών, την «content analysis» και την «discourse analysis», η παρούσα εργασία εξέτασε την εικόνα της Κίνας στον ελληνικό Τύπο κατά τον εμφύλιο πόλεμο της Κίνας και τον Πόλεμο της Κορέας (1946-1953), τις εμπειρίες και προδιαθέσεις των Ελλήνων περιηγητών στην κομμουνιστική Κίνα στην ελληνική ταξιδιωτική λογοτεχνία (1956-1966), την πολιτική του Υπουργείου Εξωτερικών της Ελλάδας απέναντι στην Εθνικιστική Κίνα και στην Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας, και τέλος, τις σχέσεις μεταξύ του ΚΚΕ και του ΚΚ της Κίνας. Η έρευνα ανακάλυψε ότι οι ελληνικές προδιαθέσεις και πολιτικές απέναντι στην Κίνα διαφέρουν ανάλογα με τις πολιτικές προτιμήσεις των ελληνικών εφημερίδων και των Ελλήνων ταξιδιωτών. Η δεξιά Καθημερινή ήταν πιο φιλική προς την εθνικιστική Κίνα και πιο επιθετική προς την κομμουνιστική Κίνα, ενώ αυτή η τάση δεν ήταν τόσο έντονη στο κεντρώο Βήμα και στην κεντροαριστερή Ελευθερία. Από την άλλη πλευρά, η αριστερή Αυγή πρόσεφερε την πλήρη επιδοκιμασία προς την κομμουνιστική Κίνα. Αυτή η διάφορα υπάρχει επίσης ανάμεσα στους φιλελεύθερους/κεντρώους/κεντροδεξιούς Έλληνες περιηγητές και τους αριστερούς/κεντροαριστερούς περιηγητές. Στο επίσημο επίπεδο, οι ελληνικές κυβερνήσεις κρατούσαν αρνητικές και σκληρές στάσεις για την κομμουνιστική Κίνα ενώ παράμεινε σύμμαχος της Εθνικιστικής Κίνας. Από την άλλη πλευρά, το ΚΚΕ αναζητούσε από το ΚΚ της Κίνας για τις υποστηρίξεις του δεύτερου. Επομένως η παρούσα εργασία έδειξε τις ελληνικές προδιαθέσεις και πολιτικές απέναντι στην Κίνα με το ιστορικό φόντο του Ψυχρού Πολέμου. Αποκαλύφτηκε το πώς η ιδεολογική μεροληψία επισκιάζει την αντικειμενικότητα όταν η Κίνα παρουσιάστηκε στον ελληνικό λαό, είτε από τον Τύπο, είτε από την ελίτ, είτε από το κράτος.