Μελέτη παραγόντων υποτροπής σε ομάδα σχιζοφρενών

Abstract

The aim of our research was to investigate probable relapse factors in a group of patients during their first hospitalization with a diagnosis of “acute psychotic episode” or “schizophrenia” in conformity with the criteria of D.S.M.-IV-tr. Our study was longitudinal and it observed the natural course of the first psychotic episode. We regarded relapse as the second hospitalization of the patient. In our sample, the most frequent diagnosis was ‘paranoid type schizophrenia’ and the most frequent cause of hospitalization was ‘agitation state’. The comparison of the patients that relapsed in the first year with the patient without relapse, points out the connection between relapse and short-term hospitalization fewer than thirty days. The patients with short-term hospitalization showed more negative symptoms at admission and these symptoms showed no improve in the first six months after hospitalization. We presume that short-term hospitalization is not adequate to improve other important relapse factors such as negative symptoms, in spite of positive symptoms’ improvement and agitation’s control. In our sample, negative symptoms seem to be connected with relapse. In the total sample, the score in PANSS Total Scale ameliorates during the first six months and the first year but negative symptoms are so intense that the PANSS Combined Scale score increases with statistical significance from the admission to the first six months and from the first six months to the first year. This find shows that negative symptoms, already present at the admission, gradually aggravate during the first year after hospitalization. Consequently, we suppose that the presence of negative symptoms from the onset of first psychotic episode and their small improvement’s degree during the first year may be a prognostic factor of the illness course. Moreover, the examination in the relapse patients’ group of the eight key PANSS items that are considered suggestive signs for remission, showed a low improvement mainly in the items of Negative Scale (item N1 Blunded Affect, item N4 Social Withdrawal and item N6 Lack of Spontaneity) that remain up to an average score. Obstetric complications are some of perinatal complications and in our sample appear as relapse factors. In summary, dealing with schizophrenia’s first psychotic episode we consider the first six months after hospitalization a critical point. Even though the improvement of psychopathology in positive symptoms is remarkable, it seems to be inadequate to avoid relapse particularly if it coexists with negative symptoms worsening during the first six months and the first year. Negative symptoms probably in combination with aggravating factors such as hereditary, history of perinatal complications and low functional state may be risk factors for relapse or a cause of therapy’s resistance.

Σκοπός της έρευνας μας ήταν η διερεύνηση πιθανών παραγόντων υποτροπής σε ομάδα ασθενών που νοσηλεύθηκαν για πρώτη φορά με διάγνωση «οξύ ψυχωτικό επεισόδιο» ή «σχιζοφρένεια» σύμφωνα με τα κριτήρια του D.S.M.-IV-TR. Η μελέτη μας ήταν προοπτική και ακολούθησε την φυσιολογική εξέλιξη του πρώτου ψυχωτικού επεισοδίου. Ως υποτροπή θεωρήσαμε τη δεύτερη νοσηλεία των ασθενών. Η συχνότερη διάγνωση στο δείγμα μας είχε ήταν παρανοϊκού τύπου σχιζοφρένειας και η συχνότερη αιτία νοσηλείας η διέγερση. Η σύγκριση των ασθενών που υποτροπίασαν κατά το πρώτο έτος με τους ασθενείς που δεν παρουσίασαν υποτροπή, έδειξε ότι η υποτροπή συνδέεται με μικρή διάρκεια νοσηλείας δηλαδή μικρότερη των τριάντα ημερών. Οι ασθενείς με μικρή διάρκεια νοσηλείας παρουσίαζαν περισσότερα αρνητικά συμπτώματα ήδη κατά την εισαγωγή τους τα οποία δεν βελτιώθηκαν κατά το πρώτο εξάμηνο μετά την νοσηλεία τους. Θεωρούμε ότι παρά την βελτίωση των θετικών συμπτωμάτων και τον έλεγχο της διέγερσης στην νοσηλεία, η μικρή διάρκειά της δεν επαρκούσε για την βελτίωση και άλλων σημαντικών παραγόντων της ψυχοπαθολογίας, όπως η αρνητική συμπτωματολογία. Η αρνητική συμπτωματολογία στο δείγμα μας φαίνεται να συνδέεται με την υποτροπή. Συνολικά στο δείγμα μας η βαθμολογία της Συνολικής Κλίμακας PANSS βελτιώνεται στο πρώτο εξάμηνο και στο έτος, αλλά η Αρνητική συμπτωματολογία είναι τόσο έντονη που η μέση τιμή της Σύνθετης Κλίμακας PANSS αυξάνεται στατιστικά σημαντικά από την εισαγωγή στο εξάμηνο και από το εξάμηνο στο έτος. Το εύρημα αυτό δείχνει ότι τα αρνητικά συμπτώματα που ήταν ήδη παρόντα κατά την εισαγωγή επιδεινώνονται σταδιακά κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους μετά τη νοσηλεία. Μπορούμε λοιπόν να υποθέσουμε ότι η παρουσία αρνητικών συμπτωμάτων, από την αρχή της εκδήλωσης του πρώτου ψυχωτικού επεισοδίου και η μικρή βελτίωσή τους κατά τη διάρκεια του πρώτου έτους, μπορεί να αποτελούν έναν προγνωστικό δείκτη της πορείας της νόσου. Εξάλλου εξετάζοντας τα οχτώ λήμματα της κλίμακας PANSS που θεωρούνται ενδεικτικά για την ύφεση στους ασθενείς που υποτροπίασαν εντός του έτους, διαπιστώνεται μικρότερη βελτίωση κυρίως στα λήμματα της αρνητικής υποκλίμακας ( λήμμα Α1 Αμβλύ Συναίσθημα, λήμμα Α4 Παθητική/Απαθής Απόσυρση και στο Α6 Έλλειψη Αυθορμητισμού και Ροή στην Ομιλία) που παραμένουν σε βαθμολογίες πάνω από το μέτριο. Η δυστοκία είναι μια περιγεννητική επιπλοκή και εμφανίζεται στο δείγμα μας ως παράγοντα υποτροπής. Συνοψίζοντας θεωρούμε το πρώτο εξάμηνο μετά τη νοσηλεία για πρώτο ψυχωτικό επεισόδιο κριτικό σημείο στην αντιμετώπιση της σχιζοφρένειας. Αν και η βελτίωση της ψυχοπαθολογίας στα θετικά συμπτώματα είναι αξιοσημείωτη φαίνεται ότι δεν επαρκεί για την αποφυγή μιας υποτροπής ιδίως αν συνυπάρχουν αρνητικά συμπτώματα που επιδεινώνονται κατά τη διάρκεια του πρώτου εξαμήνου και έτους. Τα αρνητικά συμπτώματα σε συνδυασμό πιθανώς και με άλλους επιβαρυντικούς παράγοντες όπως η κληρονομικότητα, το ιστορικό περιγεννητικών προβλημάτων και η χαμηλή λειτουργικότητα μπορεί να αποτελούν παράγοντες κινδύνου για υποτροπή ή κάποια μορφή ανθεκτικότητας στη θεραπεία.