Το γνωστικό στιλ ως παράγοντας διαφοροποίησης της επίδοσης και της βεβαιότητας σε δοκιμασίες κλειστού τύπου

Abstract

The driving force behind this research was the hypothesis that there may be factors beyond actual knowledge responsible for divergence of scores in language tests. It thus became the aim of this study to attempt examine whether language test performance and test taker confidence is associated with inherent characteristics of the individual such as his/her cognitive style, i.e. whether the cognitive style of the test taker is affecting his/her performance and confidence in a test, also depended on the specific type of test items. In addition, it was also examined any possible relationship between confidence and accuracy. As any academic study, this research is divided in two main sections: a) the first, called in academic terms a secondary research, involved the scrutiny of the relevant bibliography (views of other scholars on the matter) in the areas the researcher felt that may be of relevance to the topic, i.e. language assessment, learning and cognitive style, and confidence, b) the second part involved an empirical, partially experimental, research in pursue of the formulated hypotheses (primary research). The initial hypothesis has only partially been confirmed by the data collected and the analysis that followed, i.e. the cognitive style was not found to be a significant factor of test scores or test taker confidence. Tendencies were identified but not up to the level of statistical significance in all cases. Task typology appears to maintain an impact on the performance level rather that of confidence, while confidence seems to be influenced principally by overall test performance and accuracy of response in each individual item. Results of this study may add to a better understanding of the criterion of ‘fairness’ by ensuring that the specific task types do not favor certain individuals or specific cognitive styles. Another possible application may be found in the design of language tests. The researcher believes that today’s technology (electronic adaptive tests) could attempt to proceed in that direction and it is to this objective that these findings may be dedicated.

Βασικό κίνητρο για τη διεξαγωγή της παρούσας έρευνας αποτέλεσε η άποψη, ότι παράγοντες άλλοι πέρα από την γλωσσική επάρκεια/ικανότητα μπορεί να ευθύνονται για την όποια συστηματική διαφοροποίηση στην επίδοση στο γλωσσικό τεστ. Στόχος της παρούσας μελέτης ήταν να εξετάσει εάν η επίδοση/η ορθότητα των απαντήσεων σε ένα τεστ αλλά και η βεβαιότητα των υποψηφίων για τις σωστές τους απαντήσεις σχετίζονται με σταθερά προσωπικά χαρακτηριστικά των υποψηφίων όπως το γνωστικό στιλ. Ειδικότερα μελετήθηκε αν το γνωστικό στιλ των υποψηφίων αποτελεί έναν παράγοντα που μπορεί να επηρεάσει την επίδοση και τη δηλωμένη βεβαιότητα των υποκειμένων σε γλωσσικές δοκιμασίες κλειστού τύπου. Επίσης εξετάστηκε αν υπάρχει σχέση ανάμεσα στη βεβαιότητα και την ορθότητα των απαντήσεων και κατά πόσο η τυπολογία των δοκιμασιών μπορεί να επηρεάσει μεμονωμένα την κάθε εξαρτημένη μεταβλητή αλλά και τη μεταξύ τους σχέση. Η μελέτη οργανώνεται σε δύο βασικά μέρη. Το πρώτο μέρος της εργασίας περιλαμβάνει την ανασκόπηση της σχετικής βιβλιογραφίας που αποτέλεσε το θεωρητικό πλαίσιο στο οποίο βασίστηκε η παρούσα έρευνα. Οι θεωρητικές αυτές προσεγγίσεις τοποθετούνται σε τρεις ερευνητικές περιοχές: Την γλωσσική αξιολόγηση, τα στιλ μάθησης/ το γνωστικό στιλ, και την βεβαιότητα. Το δεύτερο μέρος περιλαμβάνει την εμπειρική έρευνα, τη μέθοδο και τα αποτελέσματα. Η παρούσα έρευνα φάνηκε να επιβεβαιώνει εν μέρει τις ερευνητικές υποθέσεις που είχαν τεθεί. Το γνωστικό στιλ δεν αποδείχτηκε σημαντικός παράγοντας διαφοροποίησης της επίδοσης και της βεβαιότητας. Καταγράφηκαν κάποιες τάσεις, οι οποίες δεν ενισχύονταν σε επίπεδο στατιστικής σημαντικότητας σε όλες τις περιπτώσεις, αλλά χρήζουν περαιτέρω έρευνας. Η τυπολογία των δοκιμασιών φάνηκε να επιδρά περισσότερο πάνω στην επίδοση ενώ στην περίπτωση της βεβαιότητας λιγότερο, καθώς η βεβαιότητα φαίνεται να επηρεάζεται κυρίως από την επίδοση και την ορθότητα των απαντήσεων. Η συγκεκριμένη μελέτη βρίσκει άμεση εφαρμογή στη διαφύλαξη του κριτηρίου της «δικαιότητας» διασφαλίζοντας ότι οι χρησιμοποιούμενες γλωσσικές δοκιμασίες δεν ευνοούν συγκεκριμένες ομάδες υποκειμένων και συγκεκριμένα γνωστικά στιλ. Μια εφαρμογή της παρούσας μελέτης θα μπορούσε να είναι η ενσωμάτωση των παραπάνω μεταβλητών στο σχεδιασμό ενός γλωσσικού τεστ. Η ενσωμάτωση αυτή θα μπορούσε να υλοποιηθεί μόνο μέσα από τη χρήση ηλεκτρονικών τεστ και μάλιστα προσαρμοστικών, πεδίο στο οποίο επεκτείνεται η προτεινόμενη περαιτέρω έρευνα. Η παρούσα διατριβή, πέρα από την όποια χρησιμότητα για τα πορίσματα που περιλαμβάνει, παρουσιάζει και ενδιαφέρον όσον αφορά τη μελέτη των υπό εξέταση μεταβλητών στην ελληνική πραγματικότητα αλλά και όσον αφορά την ποικιλία των προεκτάσεων που μπορεί να λάβει η σχετική περαιτέρω έρευνα.