The theatre of the director-auteur: text, form and authorship

Abstract

Τhis doctoral dissertation aspires to creating a theoretical context in which to examineand accommodate the director-auteur’s contribution in the theatre, and acknowledges thattext in the theatre can take as many numbers of forms as there are combinations of scenicidioms (of image, technology, sound, time and body as language).Influenced by the vision of early twentieth-century experimentalists (like Jarry, Craig,Appia, Meyerhold, Brecht), as well as by Artaud’s emphasis on physical forms ofexpression and Beckett’s integration of performance issues into dramatic writing,contemporary auteurs in the West have in the past four decades created fascinatingamalgams of theatre, manufacturing text out of sounds, gestures and images, dethroningthe verbal and rewarding the visual. Τhrough an eclectic (historical-theoretical, as well asperformance-oriented) methodological approach, the dissertation examines someprominent examples of established auteur work, also foregrounding the dangers of emptyFormalism. Furthermore, it addresses the issue of authorship, discussing the battle ofsupremacy and ownership of the text, which regularly defines the relationship betweenplaywright and director; Similarly, it brings to the fore the Post-Structuralists’ views onthe open text, and the authorial contribution of the spectator. In addition, it examines theemergence of a performance-informed new dramaturgy. On that account, it opens up thediscussion on the viability of a text-less stage, proposing the reconsideration of verbaltext as a necessary partner in performance.

Η διδακτορική αυτή διατριβή επιχειρεί να δημιουργήσει ένα θεωρητικό πλαίσιο, μέσαστο οποίο να εξεταστεί η συνεισφορά του σκηνοθέτη-δημιουργού στο θέατρο καιπαράλληλα αναγνωρίζει ότι η έννοια του «κειμένου» στο θέατρο μπορεί να πάρει τόσεςμορφές, όσοι είναι και οι συνδυασμοί των σκηνικών ιδιωμάτων (εικόνα, τεχνολογία,ήχος, χρόνος και σώμα ως γλώσσα) που συνυπάρχουν στη σκηνή.Όπως αναλύεται στην διατριβή, επηρεασμένοι από το όραμα πρωτοπόρων καλλιτεχνώντων αρχών του 20ου αιώνα (όπως ο Jarry, ο Craig, ο Appia, ο Meyerhold, ο Brecht, κ.α.),καθώς και από την έμφαση του Αρτώ σε σωματικές μορφές έκφρασης και από τηνενσωμάτωση από τον Μπέκετ παραστασιολογικών παραμέτρων στη δραματική γραφή,σύγχρονοι δημιουργοί στη Δύση, τις τελευταίες τέσσερις δεκαετίες παρουσιάζουνσυναρπαστικά θεατρικά «αμαλγάματα», δημιουργώντας κείμενο από ήχους, χειρονομίεςκαι εικόνες, και παράλληλα, εκθρονίζοντας το γλωσσικό και επιβραβεύοντας το οπτικόστοιχείο. Μέσα από μία εκλεκτική (ιστορική-θεωρητική αλλά και παραστασιολογική) μεθοδολογική προσέγγιση, η διατριβή εξετάζει σημαντικά δείγματα «γραφής»καθιερωμένων δημιουργών, και καταδεικνύει τους κινδύνους του στείρου φορμαλισμού..Επιπλέον, στρέφεται και στην έννοια της ιδιοκτησίας του κειμένου, συζητώντας τησύγκρουση για την κειμενική κυριαρχία, που κατά κανόνα διαπερνά την σχέση τουθεατρικού συγγραφέα και του σκηνοθέτη. Επίσης, τονίζει τις απόψεις των μεταδομιστώνπάνω στο «ανοιχτό» κείμενο, καθώς και τη δημιουργική συνεισφορά του θεατή. Τέλος,παρουσιάζει την ανάδυση μίας νέας δραματουργίας, παραστασιολογικούπροσανατολισμού, ό,τι η μελέτη αυτή αποκαλεί «νέο-δραματική γραφή», ανοίγoνταςπεραιτέρω τη συζήτηση πάνω στη βιωσιμότητα μιας α-κείμενης σκηνής και προτείνονταςτον επαναπροσδιορισμό του γλωσσικού κειμένου ως απαραίτητο συντελεστή τηςπαράστασης.