Συμβολή στη διερεύνηση της συμπεριφοράς των οδηγών μοτοσικλέτας σε καμπύλα τμήματα οδών

Abstract

The objective of this Ph.D. dissertation is to contribute to the enquiry of motorcycle riders’ be¬havior at curved sections of roads. Originally extensive literature review is quoted with regards to the international use of motorcycles as well as to the factors that contribute to motorcycle accidents. Subsequently, special reference is quoted to single vehicle accidents, while efforts were made to un¬derstand the risk taking behavior of motorcycle riders. Within the context of the research, field measurements were conducted, with the participa¬tion of two riders and the use of proper equipment that records velocities. The design of the field measurements was based on the primer on experimental procedures of project FESTA, which includes the total experimental design of field operational tests, in order to ensure experimental rigour and scientific quality. The measurements were conducted taking into account the various factors which might influence the riders’ behavior. Such factors are: • The different light conditions. For that purpose the measurements were carried out during the day as well as during the night light. • The difference on the experience level. For that purpose the chosen riders had different riding frequency. • The familiarity of the riders with the roads. For that purpose each one of the participants was requested to ride each one of the routes, for six times. • The presence of pillion which affect firstly the total weight of the system rider/motorcycle and secondly it increases the feeling of responsibility of the rider for that pillion’s safety. • The different road environments, such as width/condition of the road pavement, roadside land use, right/left hand curves etc. The ultimate aim of the dissertation was the determination of the optimum transition curve between the curve radius’ and the corresponding velocities. Two methods were used in order to ap¬proach this aim. The first one was the least square method and the second one was the fuzzy logic method. Apart from the field measurements, the riders filled out a special questionnaire, in order to determine their psychological features and define how these features are related to their riding beha¬vior. The research showed among others, that the transition curves could be used as a curve classi¬fication mean. Moreover, a significant variation was detected on the riders’ behavior when carrying a pillion related to their different levels of experience.

Στόχος της παρούσας διδακτορικής διατριβής είναι να συμβάλλει στη διερεύνηση της συμπε¬ριφοράς των οδηγών μοτοσικλέτας σε καμπύλα τμήματα οδών. Αρχικά παρατίθεται εκτενής βιβλιο¬γραφική ανασκόπηση σχετική με τη χρήση των μοτοσικλετών αλλά και τους παράγοντες που ευνοούν τα μοτοσικλετιστικά ατυχήματα. Ακολούθως γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα ατυχήματα μεμονωμένου ατυχήματος (single vehicle accidents) ενώ προσπάθεια καταβλήθηκε και στην κατανό¬ηση της ιδιαιτερότητας της συμπεριφοράς των οδηγών μοτοσικλέτας. Στα πλαίσια της έρευνας διενεργήθηκαν μετρήσεις πεδίου με χρήση κατάλληλου εξοπλισμού καταγραφής ταχυτήτων. Ο σχεδιασμός των μετρήσεων πεδίου βασίστηκε στο εγχειρίδιο πειραματικών διαδικασιών της FESTA που αφορά το συνολικό πειραματικό σχεδιασμό των F.O.T. (Field Operational Test) με σκοπό την εξασφάλιση πειραματικής πειθαρχίας και επιστημονικής ποιότητας. Οι μετρήσεις αυτές εκτελέστηκαν λαμβάνο¬ντας υπόψη τις διάφορες παραμέτρους που δύνανται να επηρεάσουν τη συμπεριφορά των αναβα¬τών. Τέτοιες παράμετροι είναι: • Οι διαφορετικές συνθήκες φωτισμού. Προς τούτο εκτελέστηκαν μετρήσεις τόσο κατά τη διάρ¬κεια της ημέρας όσο και κατά τη διάρκεια της νύχτας • Η διαφορά στο επίπεδο εμπειρίας. Για το λόγο αυτό οι αναβάτες που επιλέχθηκαν παρουσίαζαν διαφορετική συχνότητα οδήγησης. • Η εξοικείωση των αναβατών με τις οδούς. Για το σκοπό αυτό ο κάθε οδηγός κλήθηκε να διανύσει την κάθε διαδρομή έξι φορές. • Η παρουσία συνεπιβάτη, που επηρεάζει αφενός μεν το συνολικό βάρος του συστήματος αναβά¬της/μοτοσικλέτα αφετέρου δε αυξάνει το συναίσθημα ευθύνης για την ασφάλεια αυτού. • Το διαφορετικό οδικό περιβάλλον, όπως πλάτος/κατάσταση οδοστρώματος, σήμανση, παρόδιες χρήσεις γης, δεξιόστροφες/αριστερόστροφες καμπύλες κλπ. Απώτερος στόχος ήταν ο προσδιορισμός της καλύτερης καμπύλης προσαρμογής μεταξύ της ακτίνας καμπυλότητας και της ταχύτητας κίνησης. Η προσέγγιση σε αυτόν έγινε με δύο με¬θόδους. Τη μέθοδο ελαχίστων τετραγώνων καθώς και τη μέθοδο της ασαφούς λογικής (fuzzy logic). Τέλος πέρα από τις μετρήσεις πεδίου οι οδηγοί κλήθηκαν να συμπληρώσουν ειδικό ερωτηματολόγιο, προσδιορίζοντας έτσι μετά από κατάλληλη επεξεργασία τα ψυχολογικά τους χαρακτηριστικά και το πώς αυτά σχετίζονται με την οδηγική τους συμπεριφορά. Η έρευνα κατέδειξε μεταξύ άλλων πως οι καμπύλες ταχύτητας-ακτίνας θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σαν ένα μέσο ταξινόμησης καμπυλών. Παράλληλα σημαντική διαφορά εντοπίστηκε στη συμπεριφορά των αναβατών όταν κινούνται με παρουσία συνεπιβάτη σε σχέση με τα επίπεδα εμπειρίας τους.