Διερεύνηση προγνωστικών παραγόντων και καρκινικών δεικτών στον καρκίνο του παγκρέατος

Abstract

The majority of patients with pancreatic adenocarcinoma present with locally advanced or metastatic disease at the time of diagnosis with only 15-20% presenting with a resectable tumor. Furthermore, a large percentage does not respond well to treatment and this is evident from the poor overall 5-year survival rates, which rarely exceed 5% The aim of the present study was to identify prognostic factors that are significantly related to survival in patients with pancreatic adenocarcinoma in order to select and categorize patients into groups that might benefit from chemotherapy compared to best supportive care. In this retrospective study we analyzed the data from the history files of 215 patients from the oncology units of the participating hospitals. A series of 23 variables were analyzed statistically by regression analysis to identify factors that correlated with overall survival. The overall median survival time was 25 weeks (mean survival 29,0±17,6 weeks ,range 3 to 92 weeks). The 3 year survival was calculated at 21,9%±2,8%. Among the 23 potential prognostic variables investigated initially at univariate analysis , 18 variables were identified as factors significantly associated with survival time. In multivariate analysis, using the Cox regression model, 9 variables demonstrated a significant effect on survival and were noted as independent prognostic factors. These included: tumor localization to the tail of the pancreas, multiple metastases, weight loss, performance status, jaundice, increased CRP levels, increased CEA levels, chemotherapy and surgery. We conclude that the evaluation of the prognostic significance of basic clinical, biochemical and therapeutic parameters may be a useful tool in the selection and categorization of patients who may benefit from chemotherapy and generally in the determination of appropriate treatment strategies as well as a rationale to design future therapeutic trials of systemic chemotherapy for pancreatic cancer

Οι περισσότεροι ασθενείς με καρκίνο του παγκρέατος κατά τη στιγμή της διάγνωσης έχουν τοπικά προχωρημένη ή μεταστατική νόσο και είναι ανεγχείρητοι. Μόνο το 15-20% έχουν χειρουργικά εξαιρέσιμο όγκο. Επί πλέον ένα μεγάλο ποσοστό δεν ανταποκρίνεται στη θεραπεία όπως αποδεικνύεται από τη κακή πρόγνωση και το ποσοστό της ολικής πενταετούς επιβίωσης που σπάνια υπερβαίνει το 5%. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης ήταν να εντοπίσουμε και να προσδιορίσουμε τους προγνωστικούς παράγοντες που συσχετίζονται σημαντικά με την επιβίωση σε ασθενείς με ανεγχείρητο καρκίνο του παγκρέατος ώστε να είναι δυνατή η επιλογή και κατάταξη σε υποομάδες αυτών των ασθενών που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από χημειοθεραπεία σε σχέση με αυτούς που θα αντιμετωπίζονται με την καλύτερη δυνατή παρηγορική αγωγή. Στην παρούσα μελέτη που είναι αναδρομική σε υλικό αρχείου των ογκολογικών μονάδων των συμμετεχόντων νοσοκομείων , σε ένα σύνολο 215 ασθενών μελετήθηκαν 23 παράμετροι με τη μέθοδο της στατιστικής παλινδρόμησης προκειμένου να εντοπισθούν οι προγνωστικοί παράγοντες που σχετίζονται με την ολική επιβίωση. Η διάμεση επιβίωση ήταν 25 εβδομάδες (μέση επιβίωση 29,0±17,6 εβδομάδες –min-max 3-92 εβδομάδες). Η τριετής επιβίωση εκτιμήθηκε στο 21,9%±2,8%. Από τους 23 παράγοντες που μελετήθηκαν αρχικά κατά την μονοπαραγοντική στατιστική ανάλυση βρέθηκαν 18 που είχαν σημαντική συσχέτιση με το χρόνο επιβίωσης. Κατά την πολυπαραγοντική ανάλυση εφαρμόζοντας το στατιστικό μοντέλο Cox παλινδρόμησης εντοπίσθηκαν 9 παράμετροι που αποτελούσαν ανεξάρτητους προγνωστικούς παράγοντες με πολύ σημαντική επίδραση στην επιβίωση. Ήτοι: Εντόπιση του όγκου στην ουρά του παγκρέατος, πολλαπλές μεταστάσεις, απώλεια βάρους, μειωμένο performance status ,ίκτερος , αύξηση της C-αντιδρώσας πρωτεΐνης (CRP), αύξηση του CEA, η χημειοθεραπεία και η εγχείρηση. Κρίνουμε ότι η αξιολόγηση της προγνωστικής αξίας απλών κλινικών ,εργαστηριακών και θεραπευτικών παραμέτρων θα μπορούσε να αποδειχθεί χρήσιμη τόσο για την επιλογή των ασθενών που θα ωφεληθούν από την χημειοθεραπεία όσο και γενικότερα για τον καθορισμό της θεραπευτικής στρατηγικής και το σχεδιασμό μελλοντικών κλινικών δοκιμών συστηματικής χημειοθεραπείας στον ανεγχείρητο καρκίνο του παγκρέατος.