Συσχέτιση λιποπρωτεΐνης (a) [Lp(a)] με τα λοιπά λιπιδαιμικά κλάσματα

Abstract

OBJECTIVE: Lipoprotein (a) Lp(a) can be defined as a lipoprotein particle having as a protein moiety apolipoprotein B-100 disulfide-linked to apolipoprotein (a), the distinctive glycoprotein of Lp(a) that is holologus to plasminogen. Plasma levels of Lp(a) vary between persons and between ethnic groups and appear to be in great part genetically determined. Elevated levels of Lp(a) have been correlated with an increased risk for atherothrombic cardiovascular disease in several populations. We studied the association between Lp(a) and the other lipidemic factors in a random sample of Athenian adults. METHODS: This study is a part of the long term prospective investigation of risk factors of cardiovascular diseases in a stratified random sample of the adult population of Athens. The 10 years ongoing reexamination of 5500 adults included a complete medical history based on a World Health Organisation. After a 12-h fasting period a blood sample was taken for the determination of hematocrit, glycose, uric acid, urea, creatinine,calcium, phosphorus,cholesterol and triglycerides. The serum level of Lp(a) was also determined by an Elisa method(Tink Elize Biopool). RESULTS: Data from 976 participants 20-90 years old are presented. In this population 433 men and 543 women (mean age 51,4±16,6) the mean value of Lp(a) was 35,2±27,8 mg/dl(x±SD), the median value 28 mg/dl, the minimal value 1,0 mg/dl and the maximum 150 mg/dl for men and the mean value of Lp(a) was 33,2±30,2 mg/dl(x±SD), the median value 21 mg/dl, the minimal value 1,0 mg/dl and the maximum 270 mg/dl for women. The age-adjusted value of Lp(a) was 27,7±23,0 mg/dl for men and 23,7±22,0 for female. No difference was found in Lp(a) serum levels between gender. There was no significant correlation between serum Lp(a) levels and age (r=0,11) serum total clolesterol(r=0,14), triglycerides (r=0,03), LDL(r=0,16). There was no difference in the lipid composition in persons with planar xanthoma. CONCLUSIONS: These data suggest that there is no correlation between Lp(a) and the other lipoprotein levels nor between Lp(a) and sex and age(r2<0,05).

Εισαγωγή: Η λιποπρωτείνη α είναι λιποπρωτείνη η οποία αποτελείται από 2 πολυπεπτιδικές αλυσίδες και το κύριο αποπρωτεινικό ήμισυ της είναι το ίδιο όπως στη χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτείνη. Τα επίπεδα της επηρεάζονται κληρονομικά κατά τον επικρατούντα χαρακτήρα, ενώ έχει δειχθεί ότι υψηλά επίπεδα Lp(a) παρατηρούνται σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο. Σκοπός της εργασίας είναι η παρουσίαση των επιδημιολογικών χαρακτηριστικών της Lp(a) σε δείγμα ενηλίκων Αθηναίων και η συσχέτιση της με τα λοιπά λιπιδαιμικά κλάσματα. Μέθοδοι: Η επανεξέταση (10 ετών) του αντιπροσωπευτικού δείγματος 976 ενηλίκων Αθηναίων της ¨Μελέτης των Αθηνών¨ (433 άνδρες και 543 Γυναίκες) ηλικίας 20 έως 90 ετών, περιελάμβανε λήψη ιστορικού, αντικειμενική εξέταση, και αιμοληψία για βιοχημικό έλεγχο, προσδιορισμό των λιπιδίων και της λιποπρωτείνης Lp(a) με την ανοσοενζυμική μέθοδοv(Elisa). Αποτελέσματα: Η επί της εκατό κατανομή των επιπέδων της Lp(a) σε αντίθεση με τα άλλα λιπίδια δεν είναι ομαλή(Gaussian) αλλά έχει σημαντική μετατόπιση προς τα αριστερά (στις μικρότερες τιμές) ενώ έχει ένα μακρύ σκέλος δεξιά. Για την Lp(a) στους άνδρες η ελάχιστη τιμή ήταν 1,0 mg/dl, η μέση τιμή 35,2 ± 27,8, η διάμεση 28 mg/dl και η μεγίστη 150 mg/dl ενώ στις γυναίκες οι αντίστοιχες τιμές ήταν 1,0 mg/dl, 33,2 ± 30,2, 21,0 mg/dl και 270 mg/dl. Η κατ’ ηλικία προτυπωμένη τιμή ήταν για τους άνδρες 27,7 ± 23,0 και 23,7 ± 22,0 για τις γυναίκες. Με την μέθοδο των απλών συντελεστών συσχετίσεως έγινε συσχέτιση της Lp(a) με την ηλικία, τα λοιπά λιπίδια και το δείκτη μάζας σώματος. Βρέθηκαν οι ακόλουθοι συντελεστές συσχετίσεως: με την ηλικία r=0,112, με το δείκτη μάζας σώματος r=0,008, την ολική χοληστερίνη r=0,143, με την LDL-χοληστερίνη r=0,156 και τα τριγλυκερίδια r=0,035. Επίσης η ύπαρξη ξανθελασμάτων δεν σχετίζεται με αυξημένες τιμές των ανωτέρω λιπιδιμικών παραμέτρων. Συμπέρασμα: Ο επιπολασμός υψηλών επιπέδων Lp(a) ευρέθη 20,1% για τις γυναίκες και 27,8% για τους άνδρες δεν διαφέρει κατά φύλο, ούτε κατά ηλικία ενώ η συσχέτιση με άλλους παράγοντες κινδύνους και άλλα λιπιδαιμικά κλάσματα δεν είναι σημαντική.(r2<0,05). Επίσης η ύπαρξη ξανθελασμάτων δεν σχετίζεται με αυξημένες τιμές των ανωτέρω παραμέτρων.