Βιονομική μελέτη της γαρίδας Atyaephyra desmarestii (Millet, 1831) s.l. (Decapoda, Crustacea) με έμφαση στη δυναμική πληθυσμών του είδους

Abstract

Atyaephyra demarestii (Millet, 1831) s.l. demonstrates a wide geographical distribution to the inland freshwaters of Europe, circum-Meditteranean countries and Middle East. This fact along with the confusing taxonomic status and it’s high adaptability to new environments makes its study very interesting. Till now, the available information on the species biology and ecology is little and scattered. The karyotypical analysis was studied for the first time on the A. desmarestii s.l. population from Louros River. The protocol was applied on larval tissues and the microscopic inspection was based on the observation of 42 metaphasic nuclei. This study revealed the presence of 32 chromosomes. According to the relevant literature, it is the smallest number of chromosomes which have been recorded till now, in Atyids. In the framework of the study of species reproduction and fertility, the monthly alterations of gonads were studied through gonadosomatic index (GSI). Throughout a year monitoring, the GSI demonstrates its maximum values at the end of spring (May). Absolute fertility was studied at 105 ovigerous females and the mean number of eggs per female specimen was calculated to be 926 eggs. During the year, the species population demonstrates the maximum value of the percentage of female ovigerous in January. The complete series of anameric development of A. desmarestii s.l. from Louros River, under laboratory conditions, revealed the presence of six zoeal stages and one megalopal stage, which are described in detail. The durations of the larval stages were as follows: three days for 1st stage, three to four days for 2nd stage, six to eight days for 3rd stage, seven to nine days for 4th stage, nine to ten days for 5th, 6th and megalopal stages. Thus, the duration of the complete larval development till the first juvenile stage lasts 46 -54 days. For the monitoring of population dynamics, five stations were selected in Louros River. Size frequency distribution of A. desmarestii s.l. showed that males are dominated at carapace sizes ranging from 3.9 mm to 5.5 mm; ovigerous females for carapace length more than 5.7 mm, while juvenile specimens’ carapace ranges from 0.2 mm to 3.3 mm. All stations are represented by significant number of juveniles except Station 5. The demographic process of the species demonstrates that smaller individuals are arisen in February till May, where their representativeness at samples is strong. Comparing to the data from reproduction study, species populations have high percentages of ovigerous females during April, June and the higher in January. After one month and a half, the newly hatched individuals reach the juvenile size, so they are present at May, July and February samples...

Το είδος Atyaephyra desmarestii (Millet, 1831) s.l., εμφανίζει ευρεία κατανομή στα εσωτερικά ύδατα της Ευρώπης, των παραμεσογειακών περιοχών και της Μέσης Ανατολής. Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την συγκεχυμένη ταξινομική του κατάσταση και με την υψηλή προσαρμοστικότητά του σε νέα περιβάλλοντα, το καθιστά ως είδος εξαιρετικά ενδιαφέρον προς μελέτη. Η καρυοτυπική μελέτη του είδους έγινε για πρώτη φορά, σε πληθυσμό από τον Ποταμό Λούρο και έδειξε την ύπαρξη 32 χρωμοσωμάτων. Ο αριθμός αυτός είναι ο μικρότερος που έχει καταγραφεί στις γαρίδες των εσωτερικών υδάτων της οικογένειας Atyidae. Για τη μελέτη της αναπαραγωγής και γονιμότητάς του, υπολογίστηκε η μηνιαία μεταβολή των γονάδων δια μέσου του μέσου μηνιαίου γοναδοσωματικού δείκτη και για τα δύο φύλα. Από τις μετρήσεις προκύπτει πως ο γοναδοσωματικός δείκτης εμφανίζει μέγιστη τιμή το Μάιο. Σε ό,τι αφορά την απόλυτη γονιμότητα, σε σύνολο 105 ωοφόρων θηλυκών ατόμων που εξετάστηκαν, ο μέσος αριθμός των αβγών ανά άτομο υπολογίστηκε και βρέθηκε να είναι 926 αβγά. Ο πληθυσμός του είδους εμφανίζει μέγιστη τιμή στα ωοφόρα θηλυκά άτομα το μήνα Ιανουάριο. H μελέτη της αναμερικής ανάπτυξης του A. desmarestii από τον Ποταμό Λούρο, σε εργαστηριακές συνθήκες, αποκάλυψε την ύπαρξη έξι σταδίων ζωής (zoea) και ενός σταδίου μεγαλώπης (megalopa), τα οποία περιγράφονται λεπτομερώς. Η χρονική διάρκεια για καθένα στάδιο ανάπτυξης βρέθηκε να είναι 3 ημέρες για το πρώτο στάδιο ζωής, 3-4 ημέρες για το δεύτερο, 6-8 ημέρες για το τρίτο, 7-9 ημέρες για το τέταρτο, 9-10 ημέρες για το πέμπτο, 9-10 ημέρες για το έκτο και 9-10 ημέρες ανάπτυξης για το έβδομο στάδιο, αυτό της μεγαλώπης, μετά το οποίο προκύπτει το πρώτο νεαρό στάδιο. Επομένως, η λαρβική ανάπτυξη ατόμων του είδους από τη χρονική στιγμή της εκκόλαψης μέχρι το πρώτο νεαρό στάδιο ανάπτυξης, διαρκεί συνολικά 46 -54 ημέρες. Για τη μελέτη της δυναμικής πληθυσμών του είδους επιλέχτηκαν πέντε σταθμοί δειγματοληψίας κατά μήκος του Ποταμού Λούρου. Η κατά μήκος σύνθεση του είδους A. desmarestii έδειξε πως για μήκη κεφαλοθώρακα από 3,9 mm μέχρι και 5,5 mm επικρατούν τα αρσενικά άτομα, τα οποία εμφανίζουν μια κλάση μήκους, ενώ στα θηλυκά άτομα διακρίνονται 2 κλάσεις μηκών. Τα ωοφόρα θηλυκά, επικρατούν για μήκη κεφαλοθώρακα πάνω από 5,7 mm, ενώ στον αντίποδα βρίσκονται τα ανήλικα άτομα, των οποίων τα μήκη του κεφαλοθώρακα κυμαίνονται από 0,2 mm μέχρι και 3,3 mm. Η δημογραφική πορεία του είδους δείχνει ότι τα μικρότερα σε μήκος άτομα εμφανίζονται στον πληθυσμό το μήνα Φεβρουάριο, με αυξητική τάση μέχρι και το μήνα Μάιο, κατά τον οποίο η ποσοτική αντιπροσώπευσή τους στα δείγματα είναι ισχυρή. Ο πληθυσμός του είδους εκδηλώνει υψηλά ποσοστά ωοφόρων θηλυκών ατόμων κατά τους μήνες Απρίλιο, Ιούνιο και μέγιστο τον Ιανουάριο. Η συνολική αναλογία φύλων βρέθηκε να είναι 1,18:1, παρουσιάζοντας ελαφρά υπεροχή των θηλυκών ατόμων έναντι των αρσενικών (χ2 = 80,2, P<0,001). Το ποσοστό των θηλυκών εμφάνισε την υψηλότερη τιμή του το μήνα Μάιο (70,1%) και τη χαμηλότερη το μήνα Ιανουάριο (34,5%). Σχετικά με τη συμβολή των νεαρών ατόμων στους πληθυσμούς του είδους ανά σταθμό, το μεγαλύτερο ποσοστό τους βρέθηκε στους σταθμούς 2 και 3 (29% και 14,5%, αντιστοίχως), ενώ οι υπόλοιποι σταθμοί δειγματοληψίας εμφανίζουν χαμηλά εκατοστιαία ποσοστά. Σε εποχική βάση, τα νεαρά άτομα των γαρίδων εμφάνισαν το χαμηλότερο ποσοστό τους το μήνα Αύγουστο (0,8%) και το υψηλότερο ποσοστό τους το μήνα Μάιο (75%).