Παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση περιοδοντικής νόσου και τερηδόνας σε παιδιά και έφηβους με σακχαρώδη διαβήτη

Abstract

Introduction: Diabetes Mellitus is one of the most common endocrine disorders. It is a multifactorial and multigenic disease caused by the dysfunction of the b-cells of the pancreatic islets of Langerhans. The disease has been classified into two main categories: Type 1DM, which is insulin-dependent and affects mostly children and adolescents, and Type2 DM, which affects adults. Dental Caries and Periodontal Disease, have always been an aspect of diabetes research in children, especially after the fact that periodontal disease has been referred as one of the complications of diabetes in adults. Aim of the study: The aim of this study was to determine any existing correlation between dental caries and periodontal disease with diabetes’factors such as the ‘duration’ of the disease, the metabolic control and the ‘age’ of the young diabetics. Materials and Methods: 365 children and adolescents (3-17 years) were examined. 123 were young patients with diabetes and 242 were normal controls. For the study group the dental examination took place at the same time with their regular visit to the diabetes clinic. Specific indices were used to describe dental caries(dmft/DMFT), gingival bleeding (BI), dental plaque (DI), as well as the diabetes’ factors (i.e HbA1c to describe the metabolic control). All the results have been classified into three age groups (3-5, 6-11 & 12-17 years) and analyzed using the statistical program of the STATGRAPHICS. Results:1. Gingival bleeding depends only on the presence of the dental plaque, 2. The ‘duration’ of T1DM as well as the ‘age’ of the young diabetics is not an influential factor for dental caries and periodontal disease, 3. The ‘well-controlled’ groups of the young patients did not present any correlation of the dental caries and the periodontal disease with the ‘duration’ of the T1DM, the ‘age’ of the children or the presence of the dental plaque. Conclusions: 1. The level of the diabetes metabolic control is indicating only the patient’s compliance in self-control of their disease and their oral status, 2. The educational role of the diabetes nurse is determinant for the maintenance of the oral health of the young diabetics, 3. The participation of the paediatric dentist in the ‘diabetes team’ is of a great importance, in order to further the patient’s ‘good -control’ and ‘well-being’ in general.

Εισαγωγή: Ο Σακχαρώδης Διαβήτης (ΣΔ) είναι η πιο κοινή νόσος των ενδοκρινών αδένων, η οποία ανήκει στην κατηγορία των πολυπαραγοντικών / πολυγονιδιακών νοσημάτων και διακρίνεται κυρίως στον Τύπο 1 και Τύπο 2. Συγκεκριμένα , ο Τύπος 1 ΣΔ είναι το αποτέλεσμα της αδυναμίας του παγκρέατος να παράγει ινσουλίνη, λόγω της μερικής ή ολικής καταστροφής των β-κυττάρων των παγκρεατικών νησιδίων του Langerhans. Σύμφωνα με την βιβλιογραφία, η περιοδοντική νόσος αποτελεί μία εκ των επιπλοκών του Τύπου 2 ΣΔ, δεν ισχύει όμως το ίδιο για την περίπτωση των νεαρών ασθενών κάτω των 17 χρόνων. Σκοπός: Ο σκοπός της παρούσας μελέτης, είναι η διερεύνηση και καθιέρωση της συσχέτισης μεταξύ ποικίλων παραγόντων, όπως ο ‘μεταβολικός έλεγχος’ του ΣΔ, η ‘διάρκεια’ της νόσου και η ‘ηλικία’ του ασθενούς, με την εμφάνιση της περιοδοντικής νόσου και της τερηδόνας, στα παιδιά και τους εφήβους με Τύπο 1 ΣΔ. Υλικά και Μέθοδοι: Για τους σκοπούς αυτής της έρευνας, εξετάσθηκαν 365 παιδιά και έφηβοι (3-17 χρόνων), εκ των οποίων τα 123 εμφανίζουν Τύπο 1 ΣΔ, ενώ τα 242 ήταν υγιείς μάρτυρες. Και οι δύο κατηγορίες εξετάσθηκαν ως προς την επίπτωση της τερηδόνας, της οδοντικής πλάκας και της ουλικής αιμορραγίας, χρησιμοποιώντας τους αντίστοιχους δείκτες (για την τερηδόνα νεογιλών δοντιών dmft/μονίμων DMFT, την οδοντική πλάκα DI , την ουλική αιμορραγία BI). Για την κατηγορία των παιδιών με Τ1ΣΔ μετρήθηκε επιπροσθέτως η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη (HbA1c), για να υπολογισθεί το επίπεδο ρύθμισης του ΣΔ και κατεγράφει ο χρόνος διάγνωσης του ΣΔ, για να υπολογισθεί η διάρκεια της νόσου. Η ανάλυση των αποτελεσμάτων της έρευνας, έγινε ανά ηλικιακή ομάδα (3-5, 6-11 & 12-17 χρόνων), τόσο για το δείγμα μελέτης όσο και για το δείγμα ελέγχου. Όλη η επεξεργασία των αποτελεσμάτων που προέκυψαν έγινε με την χρήση του στατιστικού πακέτου STATGRAPHICS. Αποτελέσματα: 1. Η εμφάνιση της ουλικής αιμορραγίας εξαρτάται μόνον από την ύπαρξη οδοντικής πλάκας. 2. Η ‘διάρκεια’ της νόσου και η ‘ηλικία’ του δείγματος δεν αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την εμφάνιση της περιοδοντικής νόσου και της τερηδόνας στα παιδιά-εφήβους με Τ1ΣΔ. 4. Στα παιδιά και εφήβους με ‘καλή ρύθμιση’ του Τ1ΣΔ, η εμφάνιση της τερηδόνας δεν επηρεάζεται από την ‘διάρκεια’ της νόσου, την οδοντική πλάκα ή την ‘ηλικία’ του δείγματος. Συμπεράσματα: 1. Το επίπεδο της ρύθμισης του ΣΔ αποτελεί κριτήριο του βαθμού αυτοεκτίμησης και κατά συνέπεια της αυτάρκειας ως προς την αντιμετώπιση των αναγκών της νόσου, αλλά και την φροντίδα της στοματικής υγείας. 2. Ο ρόλος του νοσηλευτή/τριας, εκπαιδευτή για τον ΣΔ, είναι σημαντικός την προαγωγή του επιπέδου στοματικής υγείας των παιδιών και εφήβων με Τ1ΣΔ. 3. Η συμμετοχή του ειδικού παιδοδοντιάτρου είναι απαραίτητη στην συγκρότηση ης ‘διαβητολογικής ομάδας’, με σκοπό την πληρέστερη φροντίδα του νεαρού ασθενούς.