Παράγοντες επηρεασμού και διαμόρφωσης της επιλογής μεταφορικού μέσου στις χερσαίες εμπορευματικές μεταφορές στην Ελλάδα

Abstract

The basic aim of the current thesis dissertation is the analysis and investigation of the process as well as of the criteria for freight modal choice in Greece. In particular, the thesis presents the current freight transport performance by transport mode in Europe and in Greece (only for road and rail transport) based on statistics and figures that will help in understanding the process of mode selection. Furthermore, the analysis of modal split is focusing on describing: o the “actors” and decision makers who affect the choice of transport mode, o the basic criteria/requirements that determine this choice, and o the requirements of specific supply chains and their effects in modal split. In order to examine the situation for Greece, the thesis collected data from statistical sources as well as from special survey questionnaire with sample size approximately of 100, covering different transport organizations (shippers, freight forwarders, logistic service providers, etc). The results of the survey were data that can be used to determine the choice of transport mode for freight transportation in Greece but also to develop mathematical models, using simple regression and logistic regression analysis. Due to lack of sufficient data, this mathematical analysis was limited to define the relationship between road and rail transport (choice between truck and train). Based on the outcomes of this study, useful conclusions are described and future plans are proposed for further survey and analysis on the subject as well as exploitation and utilization of the results in order to formulate transport policies and measures.

Βασικός στόχος της διδακτορικής αυτής διατριβής είναι η ανάλυση και διερεύνηση της διαδικασίας και των κριτηρίων με βάση τα οποία γίνεται η επιλογή μεταφορικού μέσου στις εμπορευματικές μεταφορές στην Ελλάδα. Ειδικότερα, η εργασία παρουσιάζει καταρχήν τη σημερινή κατανομή του μεταφορικού έργου στα διάφορα μέσα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα (για τις χερσαίες μεταφορές) επικεντρώνοντας στα στατιστικά στοιχεία και εικόνες που βοηθούν στην κατανόηση του φαινομένου της επιλογής μέσου. Στη συνέχεια, γίνεται μια ανάλυση της διαδικασίας επιλογής μεταφορικού μέσου, όπου περιγράφονται αναλυτικά: o οι φορείς, λήπτες αποφάσεων που επηρεάζουν την επιλογή μέσου, o τα βασικότερα κριτήρια με τα οποία φαίνεται να γίνεται η επιλογή αυτή σήμερα, και o τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά σε συγκεκριμένες εφοδιαστικές αλυσίδες μεταφοράς και πώς αυτά επηρεάζουν την επιλογή μεταφορικού μέσου. Ειδικά για την Ελλάδα, η εργασία συγκέντρωσε στοιχεία από διάφορες στατιστικές πηγές (όπου αυτό ήταν δυνατόν) αλλά και από ειδική έρευνα ερωτηματολογίου την οποία σχεδίασε και εκπόνησε σε 100 περίπου εταιρείες. Από την έρευνα αυτή προέκυψαν στοιχεία τόσο όσον αφορά γενικά τη συμπεριφορά της επιλογής μεταφορικού μέσου στην Ελλάδα όσο και για τη διαμόρφωση συγκεκριμένων σχέσεων και μοντέλων που εκφράζουν τη συμπεριφορά αυτή. Διαμορφώθηκαν έτσι, συγκεκριμένα μοντέλα τόσο γραμμικής παλινδρόμησης όσο και logit από τα οποία μπορεί κανείς να εξάγει πολύτιμα συμπεράσματα σχετικά με τη βαρύτητα των διαφόρων κριτηρίων, τη σχέση τους με την πιθανότητα επιλογής μέσου, κλπ. Λόγω έλλειψης επαρκών στοιχείων η μαθηματική ανάλυση περιορίστηκε στη σχέση φορτηγού / τρένου. Με βάση τα αποτελέσματα που συγκεντρώθηκαν εξάγονται χρήσιμα συμπεράσματα και γίνονται στο τέλος προτάσεις για περαιτέρω έρευνα αλλά και αξιοποίηση των αποτελεσμάτων στη διαμόρφωση πολιτικής και λήψης μέτρων από τους φορείς παροχής υπηρεσιών μεταφορών ώστε να επηρεάσουν υπέρ αυτών την επιλογή.