Προσέγγιση αναψυχικής φέρουσας ικανότητας της περιοχής των εκβολών του Νέστου: επιλογή δεικτών ποιότητας

Abstract

The main aim of this present work is an initial approach at the term of Carrying Capacity (C. C.) in the surroundings of both the riparian as well as the mouth area of Nestos river. The most crucial and furthermore the most essential tool in order not only to evaluate but also to deal with its framework, is considered to be the marking of quality indicators and variables. The procedure in question takes place on one hand by writing down the visitors’ opinions in combination with the configuration of a clear aspect concerning their demographic profile and the investigation of appearance of specific visitor groups in the area of Nestos. The wider region is considered-according to RAMSAR treaty-one of the 11 water biotopes of international importance, while simultaneously has been also included in the European Programs "Network Nature-2000" (NATURA), E.P.ENV.-Metre 8.3 and Program LIFE III - NATURE, which consist a joint-venture between the co-responsible Ministries of Agriculture and Environment. During the treatment and the correlation of elements through the proposed procedure, various specific findings turned up. These findings have to do with a series of crucial and important parameters, such as: a) the responsiveness and evaluation of the most basic social, managerial and resource indicators of the riparian forest of Nestos, according to the visitors’ point of view b) the significance as well as the effect which the most important-for the management body-characteristics and indicators set on their recreation quality and c) the visitors’ cluster profile (typology), through which it may turn up a number of possible specificities or even different approaches among visitors of various clusters and nationalities. Further to that procedure the most suitable indicators of quality for the surrounding area are going to be chosen and established. The procedure in question is expected to form in the long run to most completed managerial tool in the managers’ hands in their efforts to set up at first “standards” of quality. Once that step will be completed, they may move forward by safely defining the most sound type and kind of carrying capacity for the area. The terms mentioned above are considered as parameters, which combine the survey’s in question framework. In the end a series of proposals are presented, for the implementation of suitable management techniques, targeting at the area’s sustainable recreational development, based on the quality indicators which turned up for the specific visitor clusters (groups), always in accordance with the protective measures which are in force, on behalf of the European and international conventions and directives as well as with the principles fostered by all the up to date carrying capacity frameworks for areas under protection. The countryside task (questionnaire completion) took place in the visitor centre for the riparian forest of Nestos (area of Nea Karia, municipality of Keramoti), from 21-6-2007 to 20-9-2007, in other words for a calendar quarter (season). In order to gather the necessary data, the census method of questionnaire completion was used. A number of 320 forms was complemented, while 39 questionnaires were returned unanswered. During data analysis it was realised that the visitors’ sample is mainly comprised of solitary individuals (i.e. people who are not enlisted to a specific group), who belong chiefly to the 31-45 years old spectrum rather than to the 19-30 one, males seem to exceed females and their educational background is considered to be high. With regards to their profession, the majority belongs to the civil servants’ class with a medium, annual income of 21.000-40.000 €. Concerning their family status, they are either married without children or with under age kids and adults. Greeks slightly exceed foreigners and come mainly form the two biggest city centres of Greece as well as the nearby provinces, while thw majority of the foreign visitors are form E. U. countries. The two member visit’s group size prevails which has to do basically with the term family. Nonetheless, there were not significant differences between this one and the rest. The second visitor season (21/7 - 20/8) was considered to be the most preferable and more to that visitors chose week days. They finally expressed their preference for combined recreational activities. ...............................................................................................................

Ο κύριος σκοπός της παρούσας εργασίας είναι μια πρώτη προσέγγιση του όρου Φέρουσα Ικανότητα (Φ. Ι.) ή Χωρητικότητα (Φ. Χ.) στην ευρύτερη περιοχή του Παραποτάμιου Δάσους (Π. Δ.) και των εκβολών του Νέστου. Ως βασικότερο αλλά και πλέον απαραίτητο εργαλείο εκτίμησης και χειρισμού του μεγέθους της θεωρείται η ανάδειξη δεικτών ποιότητας και ποιοτικών μεταβλητών. Η διαδικασία υλοποιείται μέσα από την καταγραφή των απόψεων των επισκεπτών της περιοχής, σε συνδυασμό με τη διαμόρφωση σαφούς εικόνας για το δημογραφικό τους προφίλ και τη διερεύνηση εμφάνισης συγκεκριμένων ομάδων στο χώρο. Η ευρύτερη περιοχή θεωρείται-με βάση τη συνθήκη RAMSAR- ένας από τους 11 υγροβιότοπους διεθνούς σημασίας της χώρας μας, ενώ ταυτόχρονα έχει ενταχθεί και στα Ευρωπαϊκά Προγράμματα «Δίκτυο ΦΥΣΙΣ-2000» (NATURA), Ε.Π.ΠΕΡ.-Μέτρο 8.3 και Πρόγραμμα LIFE III-ΦΥΣΗ των συναρμοδίων Υ. ΠΕ. ΧΩ. Δ. Ε. και ΥΠ. ΓΕ.. Κατά την επεξεργασία και τους συσχετισμούς των ευρημάτων μέσα από την προτεινόμενη διαδικασία, προέκυψαν συγκεκριμένα στοιχεία, σχετικά με μια σειρά από βασικές και ουσιώδεις για το Φ. Δ. παραμέτρους, όπως: α) η από μέρους των επισκεπτών ανταπόκριση και αξιολόγηση των κύριων προτεινόμενων Διαχειριστικών, Κοινωνικών αλλά και δεικτών του Πόρου, ως μεταβλητές χειρισμού της Φ. Ι. (ή Φ. Χ.) του χώρου β) η σημασία αλλά και επίδραση βασικών-κατά την άποψη των υπευθύνων του Φ. Δ.-χαρακτηριστικών ή δεικτών επί της αναψυχικής τους γενικά εμπειρίας και γ) η τυπολογία (προφίλ) των επισκεπτών του χώρου, μέσω της οποίας ενδέχεται να προκύψουν πιθανές ιδιαιτερότητες ή και διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ των διαφορετικού τύπου και εθνικότητας επισκεπτών, ώστε στη συνέχεια να επιλεγούν οριστικά και καταρτιστούν οι καταλληλότεροι δείκτες ποιότητας (indicators of quality) για το χώρο. Η παραπάνω διαδικασία αναμένεται να αποτελέσει μελλοντικά το πληρέστερο διαχειριστικό εργαλείο στην προσπάθεια του Φ. Δ. για καθορισμό αρχικά «σταθερών», οδηγώντας εν συνεχεία με ασφάλεια στον προσδιορισμό του κατάλληλου τύπου και είδους Φέρουσας Χωρητικότητας ή Ικανότητας για την περιοχή. Οι παραπάνω όροι αποτελούν παραμέτρους, οι οποίες συνθέτουν και το πλαίσιο έρευνας. Στο τέλος γίνονται προτάσεις για την εφαρμογή κατάλληλων διαχειριστικών μέτρων, προς την κατεύθυνση μιας ορθολογικής αναψυχικής αξιοποίησης της περιοχής με βάση τους δείκτες ποιότητας που προέκυψαν για τις συγκεκριμένες κατηγορίες επισκεπτών, στα πλαίσια πάντοτε των ισχυόντων μέτρων προστασίας, των Ευρωπαϊκών και διεθνών συμβάσεων και οδηγιών αλλά και των αρχών που υιοθετούν όλα τα σύγχρονα συστήματα ή μοντέλα καθορισμού της Φ. Χ. (ή Φ. Ι.) μιας προστατευόμενης περιοχής. Οι εργασίες υπαίθρου πραγματοποιήθηκαν στο Κέντρο υποδοχής επισκεπτών Νέστου (περιοχής Ν. Καριάς), κατά το χρονικό διάστημα από 21-6-2007 μέχρι 20-9-2007 (θερινό ημερολογιακό τρίμηνο). Για τη συλλογή των στοιχείων χρησιμοποιήθηκε η απογραφική μέθοδος της συμπλήρωσης ερωτηματολογίων στο χώρο υποδοχής επισκεπτών του Κέντρου. Συνολικά συμπληρώθηκαν 320 ερωτηματολόγια, ενώ 39 τέτοια έμειναν αναπάντητα. Από την ανάλυση των στοιχείων διαπιστώθηκε ότι ο πληθυσμός των επισκεπτών αποτελείται κυρίως από «μεμονωμένους επισκέπτες», ανήκοντες κυρίως στην ηλικιακή κλάση 31-45 και λιγότερο σ’ αυτήν των 19-30 ετών, με τους άνδρες μάλλον να υπερέχουν έναντι των γυναικών. Πρόκειται για άτομα με υψηλό μορφωτικό επίπεδο, κυρίως Δ. ΥΠ. κατ’ επάγγελμα, με ετήσιο εισόδημα της τάξης των 24.001-40.000 €. Ως προς την οικογενειακή κατάσταση είναι είτε έγγαμοι χωρίς παιδιά, είτε με ανήλικά ή ενήλικα τέκνα. Οι Έλληνες υπερισχύουν ελαφρά μόνο έναντι των ξένων και προέρχονται από τα 2 μεγάλα αστικά κέντρα της χώρας και όμορους νομούς, ενώ η πλειονότητα των ξένων από κράτη της Ε. Ε.. Το μέγεθος της ομάδας επίσκεψης ήταν κυρίως αυτό των 2 ατόμων και σχετίζονταν βασικά με την οικογένεια, χωρίς πάντως να υστερούν σημαντικά και οι υπόλοιπες επιλογές σύνθεσης. Ως πιο δημοφιλής θεωρήθηκε η 2η περίοδος επίσκεψης (21/7-20/8) και μάλιστα σε ημέρες καθημερινές, ενώ οι επισκέπτες εξέφρασαν την προτίμησή τους για βίωση συνδυασμένων δραστηριοτήτων. ............................................................................................................