Φαρμακευτική αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας: συγκριτική μελέτη των αναστολέων φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 (PDE-5 inhibitors)

Abstract

OBJECTIVES: To investigate the efficacy, the tolerability and the side effects of the three known oral PDE5 inhibitors (Sildnafil, vardenafil HCL, tadalafil) and if these parameters are influenced by specific patients’ characteristics. PATIENTS AND METHODS: 187 patients with ED were participated in the study. All of them completed the IIEF questionnaire following by a detailed medical and psychological history. Baseline variables examined were age, body mass index, alcohol consumption, smoking status, physical activity, ED aetiology/duration, comorbidities in medical history, medication intake, psychological status and baseline scores for the IIEF domains. After a 4 weeks screening period, they received all three PDE5 inhibitors with incidental sequence. The maximum dose was used (Sildenafil 100mg, Vardenafil 20mg, Tadalafil 20mg) for at least 4 attempts for intercourse with each one of them (4 pills from each drug) during a 4-weeks period. In every follow up visit, the Sexual encounter Profile (SEP) diary were selected and the IIEF questionnaire was completed. A week wash out period was followed after each of the 3 treatment period. General linear model repeated measures ANOVA controlled were used to determine if any baseline characteristics were associated with the efficacy, tolerability and patients’ preference. Post-baseline variables examined were differences in IIEF domains, SEP scores and the presence of side-effects. RESULTS: 102 patients completed the three treatments period and included in the analysis. Participants' IIEF scores were significantly lower at the baseline compared to the other 3 visits irrespective of the drug taken. Only for the ED-subscale there was a significant difference (p<0.01) between sildenafil use and tadalafil use, as the study sample had slightly lower IIEF score using sildelafil compared to the treatment period using tadalafil. All the baseline variables influenced the behaviour of PDE5 inhibitors at least at one of the subscales of the IIEF questionnaire. In addition, there were differences between two PDE5 inhibitors in the same patient depending on special conditions, such as alcohol consumption or ED duration. SEP scores confirmed the IIEF answers by each patient showing preference to the substance which improved more the hardness, the duration and the number of sexual attempts. CONCLUSION: We identified that baseline characteristics can influence the efficacy, tolerability and patient’s satisfaction. Tadalafil seems to give better results and fewer side effects than sildenafil. Despite their similarity in way of acting, the three PDE5 inhibitors have differences and patient can distinguish these and prefer one or the other depending on his ‘profit’.

Σκοπός: Να συγκριθεί η αποτελεσματικότητα, η ασφάλεια χορήγησης και οι ανεπιθύμητες ενέργειες των τριών αναστολέων φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 και να συσχετιστεί η δράση τους με τα δημογραφικά χαρακτηριστικά, το ιστορικό, τις συνοδές παθήσεις και τα συγχορηγούμενα φάρμακα των ασθενών με στυτική δυσλειτουργία σε μία τυχαιοποιημένη, ανοιχτή, διασταυρούμενη με τρεις κατηγορίες φαρμάκων μελέτη. Γίνεται προσπάθεια απάντησης στα ερωτήματα τι και με ποιο τρόπο επηρεάζει την αποτελεσματικότητα ενός αναστολέα φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 σε συγκεκριμένο ασθενή με στυτική δυσλειτουργία, ποιο είναι το καταλληλότερο φάρμακο και με ποια κριτήρια αυτό επιλέγεται, αν έχει σχέση η επιλογή της φαρμακευτικής ουσίας με συγκεκριμένες παραμέτρους και ποιες είναι αυτές. Υλικό και μέθοδος: Ο αριθμός των ασθενών που πήραν μέρος στη μελέτη ήταν 197. Οι 102 από αυτούς κατάφεραν να ολοκληρώσουν τις διαδοχικές επισκέψεις και να δοκιμάσουν και τους τρεις αναστολείς της φωσφοδιεστεράσης τύπου 5 (PDE 5) σε χρονικό διάστημα 43 μηνών. Η διακοπή της παρακολούθησης οφείλονταν σε αίτημα του ασθενούς προφασιζόμενος διάφορους λόγους και ποτέ σε ύπαρξη κάποιας επιπλοκής από την αγωγή. Τα κριτήρια αποκλεισμού από τη μελέτη αφορούσαν συνύπαρξη παραγόντων ανατομικών, ορμονικών, νευρολογικών που προκαλούσαν στυτική δυσλειτουργία και με άρση αυτών θα μπορούσε αυτή να διορθωθεί, καθώς επίσης η ταυτόχρονη λήψη νιτρωδών και το πρόσφατο έμφραγμα του μυοκαρδίου ή το ΑΕΕ. Στην πρώτη επίσκεψη καταγραφόταν το ιστορικό και οι προσωπικές συνήθειες των ασθενών, συμπληρωνόταν το ερωτηματολόγιο IIEF-15, συνταγογραφόταν το πρώτο σκεύασμα με τυχαία σειρά και δινόταν στον ασθενή το προσωπικό του ημερολόγιο (SEP). Προϋπόθεση για τη δεύτερη επίσκεψη ήταν η λήψη τουλάχιστον 4 δισκίων σε 4 διαφορετικές προσπάθειες για επίτευξη κολπικής διείσδυσης. Οι ασθενείς προτρεπόταν να δοκιμάσουν σεξουαλική επαφή με το ίδιο χάπι εντός 24 ωρών. Στη δεύτερη επίσκεψη συμπληρωνόταν το ερωτηματολόγιο IIEF-15 και αξιολογούνταν οι ερωτήσεις του SEP. Αναφέρονταν οι ανεπιθύμητες ενέργειες και συνταγογαφόταν το δεύτερο σε τυχαία σειρά σκεύασμα. Η λήψη του δεύτερου φαρμάκου έπρεπε να απέχει από το πρώτο τουλάχιστον 1 εβδομάδα. Οι οδηγίες ήταν οι ίδιες και ο ασθενής εξερχόταν του πρωτοκόλλου αφού ολοκλήρωνε τη λήψη των τριών αναστολέων φωσφοδιεστεράσης και συμπλήρωνε τα ερωτηματολόγιά του. Με το σύστημα General Linear Model Repeated Measures ANOVA αξιολογήθηκε η δράση και οι ανεπιθύμητες ενέργειες των τριών υπό μελέτη ουσιών (Σιλδεναφίλης 100mg, Βαρδεναφίλης 20mg, Ταδαλαφίλης 20mg) σε σχέση με τα ατομικά χαρακτηριστικά των ασθενών και ορίστηκε το κατάλληλο για τον καθένα σκεύασμα. Αποτελέσματα: Η χορήγηση των τριών αναστολέων βελτίωσε την απόδοση των ασθενών αυξάνοντας συγχρόνως την επιθυμία και τον οργασμό τους. Η βαθμολογία σε όλες τις υποομάδες του ερωτηματολογίου IIEF (στυτική λειτουργία, οργασμός, σεξουαλική επιθυμία και ικανοποίηση από τη σεξουαλική επαφή) διέφερε στατιστικώς σημαντικά μετά τη λήψη και των τριών σκευασμάτων από την αρχική κατάσταση του ασθενούς (baseline). Οι ασθενείς που έλαβαν σιλδεναφίλη (Viagra 100mg) είχαν χαμηλότερο score στη βαθμολογία του ED και της συνολικής ικανοποίησης απ’ ότι είχαν μετά τη λήψη ταδαλαφίλης (Cialis 20mg), (p<0,05). Η δράση των φαρμάκων δεν επηρεάστηκε από τις ηλικιακές ομάδες των ασθενών, ούτε από τις συνήθειες καπνίσματος ή τη δίαιτα που ακολουθούσαν. Το κάπνισμα και ο δείκτης μάζας σώματος επέδρασαν σαν κρυφές μεταβλητές στην απάντηση των ασθενών στη χορήγηση των αναστολέων της φωσφοδιεστεράσης. Οι μη καπνιστές που είχαν φυσιολογικό δείκτη μάζας σώματος ανταποκρίθηκαν καλύτερα μετά τη λήψη βαρδεναφίλης και ταδαλαφίλης. Η ανταπόκριση μετά τη λήψη σιλδεναφίλης ήταν περίπου ίδια για τους καπνιστές και μη καπνιστές. Αντίθετα οι πρώην καπνιστές φαίνεται ότι ανταποκρίθηκαν λιγότερο μετά τη χορήγηση και των τριών σκευασμάτων (μικρότερη βαθμολογία στις ερωτήσεις του IIEF 1-5 και 15). Στους υπέρβαρους, οι μη καπνιστές είχαν καλύτερη ανταπόκριση μετά από οποιοδήποτε σκεύασμα αναστολέα φωσφοδιεστεράσης τύπου 5. Οι παχύσαρκοι ασθενείς ανεξαρτήτως αν κάπνιζαν ή όχι, ανταποκρίθηκαν κατά μέσο όρο καλύτερα μετά τη λήψη βαρδεναφίλης. Οι τρεις ομάδες καπνίσματος ανταποκρίθηκαν θετικά σχεδόν το ίδιο στα τρία σκευάσματα μεμονωμένα.. Υπήρχε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των ανεπιθύμητων ενεργειών ύστερα από τη λήψη σιλδεναφίλης 100mg και ταδαλαφίλης 20mg με αυτές της σιλδεναφίλης να υπερτερούν. Η αλληλεπίδρασή τους με άλλα φάρμακα ήταν ήπια και δεν προκάλεσαν μείζονες επιπλοκές ώστε να χρειαστεί να διακοπεί η θεραπεία. Συμπεράσματα: Παρά τις μικροδιαφορές οι τρεις αναστολείς έδωσαν παρόμοια αποτελέσματα και προκάλεσαν περίπου το ίδιο ποσοστό ανεπιθύμητων ενεργειών σε όλες τις υποομάδες των ασθενών. Ο κάθε ασθενής κατέληξε στο καλύτερο γι’ αυτόν σκεύασμα με μικρή υπεροχή της ταδαλαφίλης έναντι της σιλδεναφίλης.