Διερεύνηση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων σε διαφορετικά στάδια της σχιζοφρένειας

Abstract

Descriptions of varied clinical manifestations of schizophrenia and the acknowledgement of its heterogeneity prevail in the literature parallel to a continuous debate on whether schizophrenia constitutes a distinct nosological entity with unique aetiology and pathophysiology or a clinical syndrome (the schizophrenia spectrum) where different diseases with different aetiologies and pathophysiologies are manifested. Studies over the last years have focused on the identification of the dimensions of the psychopathology of schizophrenia and the symptom complexes which constitute them, demonstrating the depressive symptoms as an integral part of the illness. High prevalence of depressive symptoms in schizophrenia is interpreted by researchers as an indication of the relationship between schizophrenic and bipolar spectrum in the context of the conceptualization of a unitary model for major psychiatric disorders. During the last years depressive symptoms in schizophrenia have been in the centre of epidemiological, clinical and psychopharmacological studies, as their significance and their frequent emergence in all phases of the disorder have been acknowledged. Factors that could be related to the appearance of depressive symptoms in schizophrenia are explored from a genetic, pathophysiological, neuropsychological and psychosocial perspective. In addition, the secondary emergence of depression in relation to medical illnesses and the need for differential diagnosis from negative and extrapyramidal symptoms are pointed out. Specific research tools for the assessment of depressive symptoms in schizophrenia, like the Calgary Depression Scale for Schizophrenia, have been developed, in order to achieve better recognition and description of the depressive syndrome, and also its distinction from negative and extrapyramidal symptoms. The present study explored the relationship between depressive symptoms in schizophrenia, in different phases of the illness, and other psychopathological symptoms of the illness, medication side-effects, and socio-demographic and clinical characteristics of the patients. Depressive symptoms were assessed by Calgary Depression Scale for Schizophrenia and the subscale PANSS-D of the Positive and Negative Symptom Scale (PANSS). […]

Οι περιγραφές των διαφορετικών κλινικών εκδηλώσεων της σχιζοφρένειας και η αποδοχή της ετερογένειάς της κυριαρχούν στη βιβλιογραφία παράλληλα με τη συζήτηση σχετικά με το αν πρόκειται για μια διακριτή νοσολογική οντότητα με μοναδική αιτιολογία και παθοφυσιολογία, ή για ένα κλινικό σύνδρομο, το σχιζοφρενικό φάσμα, όπου εμφανίζονται διαφορετικές νόσοι με διαφορετικές αιτιολογίες και παθοφυσιολογίες. Μελέτες των τελευταίων χρόνων εστιάζονται στην ταυτοποίηση των διαστάσεων της σχιζοφρενικής ψυχοπαθολογίας και των συμπλεγμάτων συμπτωμάτων που τις συγκροτούν καταδεικνύοντας και τα καταθλιπτικά συμπτώματα ως ένα διακριτό κομμάτι της ψυχοπαθολογίας της σχιζοφρένειας. Ο αυξημένος επιπολασμός των καταθλιπτικών συμπτωμάτων στη σχιζοφρένεια ερμηνεύεται από μελετητές ως ένδειξη της σχέσης του σχιζοφρενικού φάσματος με το διπολικό φάσμα, στο πλαίσιο της θεώρησης του ενοποιητικού (unitary) μοντέλου για τις μείζονες ψυχιατρικές διαταραχές. Τα καταθλιπτικά συμπτώματα στη σχιζοφρένεια είναι τα τελευταία χρόνια στο επίκεντρο μελετών επιδημιολογικών, κλινικών και ψυχοφαρμακολογικών, καθώς αναγνωρίζεται η συχνή παρουσία τους σε όλα τα στάδια της νόσου και η σημασία τους. Οι παράγοντες που μπορεί να σχετίζονται με την εμφάνιση καταθλιπτικών συμπτωμάτων στη σχιζοφρένεια διερευνώνται σε επίπεδο γενετικό, παθοφυσιολογικό, νευροψυχολογικό και ψυχοκοινωνικό. Επιπρόσθετα, επισημαίνεται η εμφάνιση κατάθλιψης δευτερογενώς στα πλαίσια σωματικών νόσων και η ανάγκη διαφοροδιάγνωσής της από τα αρνητικά και εξωπυραμιδικά συμπτώματα. Για την καλύτερη μελέτη των καταθλιπτικών συμπτωμάτων στη σχιζοφρένεια έχουν αναπτυχθεί ειδικά ερευνητικά εργαλεία εκτίμησής τους, όπως η Κλίμακα Κατάθλιψης του Calgary για Σχιζοφρενικούς ασθενείς (Calgary Depression Scale for Schizophrenia), με στόχο την καλύτερη αναγνώριση και περιγραφή του καταθλιπτικού συνδρόμου, αλλά και τη διάκρισή του από τα αρνητικά και εξωπυραμιδικά συμπτώματα. Η παρούσα μελέτη εστιάσθηκε στη διερεύνηση των σχέσεων των καταθλιπτικών συμπτωμάτων στη σχιζοφρένεια σε διαφορετικά στάδια της νόσου με άλλα ψυχοπαθολογικά συμπτώματα, με τις παρενέργειες της φαρμακευτικής αγωγής και τα κοινωνικο-δημογραφικά και κλινικά χαρακτηριστικά του ασθενούς. Τα καταθλιπτικά συμπτώματα εκτιμήθηκαν με την Κλίμακα Κατάθλιψης του Calgary για Σχιζοφρενικούς ασθενείς (Calgary Depression Scale for Schizophrenia) και με την υποκλίμακα PANSS-D της Κλίμακας Θετικού και Αρνητικού Συνδρόμου. […]