Η διοίκηση-διαχείριση γνώσης στα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα

Abstract

Ο Τραπεζικός κλάδος αποτελεί έναν από τους εργασιακούς κλάδους που χαρακτηρίζονται ως υψηλής εντάσεως γνώσης, καθώς αυτό που διαφοροποιεί την προσφερόμενη χρηματοοικονομική υπηρεσία είναι η αρτιότητα γνώσης και ετοιμότητα του υπαλλήλου - χρηματοοικονομικού συμβούλου. Κάθε υπάλληλος έρχεται καθημερινά αντιμέτωπος με ένα τεράστιο όγκο πληροφοριών για τον κλάδο, τον ανταγωνισμό, τους πελάτες, τους κανόνες λειτουργίας, την πολυπλοκότητα των προϊόντων, τους τρόπους πώλησής τους. Οι πληροφορίες αυτές είναι συνήθως διάσπαρτες μέσα στα πλαίσια ενός πληροφοριακού συστήματος και ενός συστήματος εκπαίδευσης που κάθε τράπεζα εφαρμόζει. Ταυτόχρονα με τη συνεχή πρόσληψη πληροφοριών, η γνώση γεννάται καθημερινά στα πλαίσια της εργασιακής ροής, της επίλυσης προβλημάτων και της επαφής με την πελατεία. Η παρούσα διατριβή προσεγγίζει το θέμα της διαχείρισης γνώσης αρχικά θεωρητικά κάνοντας ανασκόπηση στο έργο συγγραφέων και ερευνητών που μελετούν πολύπλευρα διάφορες παραμέτρους της. Μέσα από τη βιβλιογραφική ανασκόπηση προκύπτει η αναγκαιότητα περαιτέρω μελέτης της παρούσας κατάστασης της διαχείρισης γνώσης στον ελληνικό τραπεζικό κλάδο, εξετάζοντάς την τόσο από την πλευρά της διοίκησης όσο και του προσωπικού. Επιπλέον η συγκεκριμένη διατριβή «ρίχνει» «φως» στην ανθρωποκεντρική πτυχή της διαχείρισης της γνώσης αναδεικνύοντας τους παράγοντες που επηρεάζουν τη στάση του προσωπικού απέναντι στις πολιτικές που εφαρμόζονται από τη διοίκηση της κάθε Τράπεζας σε κάθε στάδιο του κύκλου ζωής της οργανωσιακής γνώσης. Κάτω από τον άξονα που καθορίζουν τα διαδοχικά στάδια του κύκλου ζωής απευθύνουμε ερωτήσεις, τόσο σε διοικητικά στελέχη των έξι μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών όσο και σε 176 υπαλλήλους των 14 μεγαλύτερων ελληνικών τραπεζών, που αφορούν τις πρακτικές δημιουργίας, αποθήκευσης, διαμοιρασμού και χρήσης της γνώσης. Πέρα από την περιγραφή της σημερινής πραγματικότητας της διαχείρισης γνώσης, πραγματοποιούμε στατιστική ανάλυση των στοιχείων της δειγματοληψίας με τη χρήση των στατιστικών εφαρμογών SPSS, έκδοσης 15.0 και Eviews έκδοσης 4.1. Μέσα από τους ελέγχους των υποθέσεων της διατριβής με chi-square tests και ανάλυση παλινδρομήσεων καταλήγουμε στη διαπίστωση πως υπάρχει μία σειρά παραγόντων που επηρεάζουν τη στάση του προσωπικού απέναντι στις πρακτικές δημιουργίας, αποθήκευσης, διαμοιρασμού και αξιοποίησης της γνώσης. Καταλήγουμε σε ασφαλή συμπεράσματα για την άποψη των υπαλλήλων απέναντι σε συγκεκριμένα εργαλεία γνώσης, τα οποία είναι χρήσιμο να ληφθούν υπόψη κατά τη δημιουργία ενός συστήματος διαχείρισης γνώσης για να ευνοηθεί η επικοινωνία και η μετάδοση χρήσιμης γνώσης. Επιπλέον αναδεικνύουμε συγκεκριμένες συνθήκες που αφορούν το εργασιακό περιβάλλον, την πολιτική εκπαίδευσης και επικοινωνίας, την οργανωτική δομή, τον ανθρώπινο παράγοντα και το μηχανισμό επιβράβευσης που ενισχύουν το διαμοιρασμό γνώσης.