Σκιαγράφηση της εξελικτικής διαμόρφωσης του δικαίου των εντύπων και οπτικοακουστικών μέσων μαζικής ενημέρωσης στην Κυπριακή Δημοκρατία

Abstract

Η παρούσα εργασία αποπειράται να παρουσιάσει την πορεία της διαμόρφωσης του νομικού πλαισίου του δικαίου των εντύπων και οπτικοακουστικών μέσων μαζικής επικοινωνίας στην Κυπριακή Δημοκρατία καθώς και τη θεσμοθέτηση του ισχύοντος νομικού καθεστώτος, που τα διέπει. Αυτή η παρουσίαση αρχίζει με την ανασκόπηση του θεσμικού πλαισίου, που ίσχυε κατά την εμφάνιση των πρώτων κυπριακών εντύπων το τελευταίο τέταρτο του 19ου αιώνα, και καταλήγει στα ισχύοντα στις απαρχές του 21ου αιώνα. Ένα νομικό πλαίσιο διαμορφώνεται μέσα σε μια δεδομένη κοινωνία με συγκεκριμένη ιστορία. Διαπίστωση αυτονόητη που διαπερνά όχι μόνο τα σχετικά κεφάλαια αλλά, ρητά και υπαινικτικά, ολόκληρο το έργο. Διαπίστωση επίσης που γεννά περαιτέρω προβληματισμούς: ούτε η κοινωνία, ούτε η ιστορία είναι δεδομένες. Εδώ έχουμε μια πολύ συγκεκριμένη κοινωνία - δεν είναι ίδια με άλλες ευρωπαϊκές - αφού τους δύο προηγούμενους αιώνες υπήρξε ένας, εν εξελίξει, κατεχόμενος χώρος και αποικία. Επομένως, επιβάλλεται ιδιαίτερη περίσκεψη και φειδώ στη χρήση θεωρητικών εργαλείων. Αναπόφευκτα διερευνάται και ο χαρακτήρας της επικοινωνιακής διαμεσολάβησης, αφού περιγράφεται και η μετεξέλιξη του κανονιστικού πλαισίου των MME σε συνάρτηση με το βαθμό πολιτικής κουλτούρας, που καλλιεργήθηκε σε μια ποικιλοτρόπως δεινοπαθούσα κοινωνία, καθ’ όλη την πορεία της νεότερης ιστορίας της - όπως αυτό θα παρουσιασθεί κατωτέρω. Επειδή όμως, κάθε κλάδος ενός δικαιϊκού συστήματος εκφράζει και μια συγκεκριμένη αντίληψη για την κοινωνία του συγκεκριμένου τόπου, όπου δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε, κρίθηκε απαραίτητο να παρουσιασθούν εκείνα τα βασικά στοιχεία, που συνθέτουν τον ευρύτερο πολιτικό, οικονομικό και κοινωνικό περίγυρό του. Η σχετικά εκτενής αναδρομή στην ιστορία του γραπτού και οπτικοακουστικού τύπου της Κύπρου, και σε άμεση σχέση με την διαχρονική εξέλιξη του δημοσιογραφικού επαγγέλματος, κρίθηκε απαραίτητη για την κατανόηση της σύγχρονης προβληματικής στην διαμόρφωση του ισχύοντος δικαίου των MME στην Κυπριακή Δημοκρατία. Ωστόσο, το κέντρο βάρους της εργασίας βρίσκεται στις επιρροές, που δέχθηκε η διαμόρφωση του νομικού πλαισίου του κυπριακού δικαίου των MME, αποτελώντας μια ιστορικό-νομική πραγματεία, πλαισιωμένη από τα πολιτικοκοινωνικά χαρακτηριστικά της. […]