Η αποτελεσματικότητα της χρήσης γραπτού και προφορικού προοργανωτή κατά τη διδασκαλία οικονομικών εννοιών στο λύκειο

Abstract

Η έρευνα βασίστηκε στη θεωρία αφομοίωσης του Ausubel και στο παράγωγό της τους προοργανωτές, με τους οποίους διευκολύνεται η απόκτηση και η διατήρηση των γνώσεων. Μελετήθηκαν οι ερευνητικές υποθέσεις που προέκυψαν μετά την ανασκόπηση της βιβλιογραφίας και αφορούν την αποτελεσματικότητα των γραπτών και προφορικών προοργανωτών στην προσπάθεια των μαθητών να μάθουν νοηματικά και να διατηρήσουν τις οικονομικές έννοιες που διδάσκονται στην Γ΄ Λυκείου. Στο πείραμα συμμετείχαν 239 μαθητές τριών σχολείων της Θεσσαλονίκης που επέλεξαν το μάθημα "Αρχές Οικονομικής Θεωρίας". Πριν από τη διδασκαλία της ενότητας, δόθηκε στους μαθητές στην τύχη ένας γραπτός, ένας προφορικός και ένας εικονικός ή πλασματικός προοργανωτής. Για τη διδασκαλία της ενότητας απαιτήθηκαν πέντε διδακτικές ώρες. Δύο τεστ των 18 ερωτήσεων διεξήχθησαν, το πρώτο αμέσως μετά το τέλος των παραδόσεων και το δεύτερο δεκατέσσερις εβδομάδες αργότερα. Για την ανάλυση των δεδομένων χρησιμοποιήθηκε η περιγραφική στατιστική, η ανάλυση διακύμανσης κατά ένα παράγοντα σε συνδυασμό με την τεχνική των πολλαπλών συγκρίσεων post hoc, κατά Dunnett και Duncan. Επιπλέον χρησιμοποιήθηκε πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση για τη διερεύνηση της συνδυασμένης επίδρασης των στατιστικά σημαντικών ανεξάρτητων μεταβλητών στις εξαρτημένες μεταβλητές. Τα ευρήματα από τη στατιστική ανάλυση έδειξαν ότι μόνο ο γραπτός οργανωτής επέδρασε ευεργετικά στις επιδόσεις στο άμεσο τεστ μάθησης. Βοήθησε επίσης σημαντικά τους μαθητές σε νέες συνθήκες μάθησης ή επίλυσης προβλημάτων (μεταφορά γνώσεων) και ιδιαίτερα ωφέλησε τους αδύνατους μαθητές. Στο μεταγενέστερο τεστ που διεξήχθη μετά από δεκατέσσερις εβδομάδες δεν προέκυψε θετικό αποτέλεσμα με τη χρήση γραπτού και προφορικού οργανωτή. Η ποσοστιαία μεταβολή των επιδόσεων ανάμεσα στα δύο τεστ έδειξε ότι ο γραπτός οργανωτής βοήθησε τους μαθητές να απολέσουν λιγότερες γνώσεις σε σχέση με τις άλλες μεταχειρίσεις. Ο γραπτός και ο προφορικός οργανωτής δεν επέδρασαν διαφορετικά από τον εικονικό στη μεταβίβαση των γνώσεων στο μεταγενέστερο τεστ. Οι παράγοντες που έδειξαν να επηρεάζουν τις επιδόσεις στο άμεσο και στο μεταγενέστερο τεστ είναι ο βαθμός σχολικής επίδοσης, οι προγενέστερες γνώσεις, και από τους προοργανωτές ο γραπτός προοργανωτής.