Μοριακή επιδημιολογία της HIV-1 λοίμωξης στην Ελλάδα

Abstract

The study of the HIV-1 molecular epidemiology in Greece revealed that the HIV-1 epidemic is extremely heterogeneous consisting at least of 7 different subtypes, as well as of several intersubtype recombinant viruses with distinct pattern of mosaicism. Subtype Β was the most commonly found subtype and is mainly associated with the HIV-1 epidemic among homosexuals, haemophiliacs, and intravenous drug users (IDUs), whereas non-B isolates were mainly found in heterosexuals. Phylogenetic analyses of the HIV-1 sequences isolated from seropositives living in Greece revealed, first that the HIV-1 epidemic was introduced by multiple sources, and second that sequences isolated from IDUs were separated from those obtained from other groups such as homosexuals, haemophiliacs, and heterosexuals. The previous finding suggests that the epidemic spreads among the different groups except from the IDUs where multiple infections occur between them. The finding that the origin of the HIV-1 infection in a significant proportion of the individuals found to be infected with non-B subtypes was in Greece indicates that several heterogeneous virus have been introduced possibly from Africa and circulate among the Greek population. Analysis of the full-length genomic sequence of 3 differenent mosaics revealed: 1) that at present, Cyprus and Greece are the only geographical areas where the complex recombinant form CRF04_cpx exists in a detectable fraction of the HIV-1 infected population and it was probably introduced in the early 80's from Africa, 2) the possible identification of parental subtype E in genomic regions where it has never been previously described and 3) the identification of an additional HIV-1 subtype based on the phylogenetic analysis of the C2-V3 region of env, indicating thus that the degree of the genetic heterogeneity of HIV-1 is underestimated.

Η μελέτη της μοριακής επιδημιολογίας του HIV-1 σε αντιπροσωπευτικό δείγμα οροθετικών στην Ελλάδα έδειξε ότι η επιδημία είναι εξαιρετικά ετερογενής αποτελούμενη από 7 υπότυπους καθώς και ανασυνδυασμένους ιούς με διαφορετικό πρότυπο μωσαϊκισμού. Επικρατέστερος μεταξύ αυτών βρέθηκε να είναι ο υπότυπος Β που κυριαρχεί μεταξύ των ομοφυλοφίλων, αιμορροφιλικών και χρηστών ενδοφλεβίων ναρκωτικών, σε αντίθεση με τους μη-Β υπότυπους που ταυτοποιήθηκαν κυρίως σε ετεροφυλόφιλους. Από φυλογενετική ανάλυση των αλληλουχιών HIV-1 προέκυψε πρώτον ότι η εισαγωγή της επιδημίας έχει πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα από πολλαπλές πηγές, και δεύτερον ότι η μετάδοση της επιδημίας δε συμβαίνει αποκλειστικά μεταξύ συγκεκριμένων ομάδων, όπως οι ομοφυλόφιλοι, οι ετεροφυλόφιλοι ή οι αιμορροφιλικοί. Εξαίρεση αποτελούν οι χρήστες ενδοφλεβίων ναρκωτικών που η διασπορά της HIV-1 λοίμωξης φαίνεται ότι πραγματοποιείται μεταξύ τους. Το εύρημα ότι η προέλευση της λοίμωξης για σημαντικό ποσοστό των μη-Β υπότυπων ήταν η Ελλάδα, υποδεικνύει ότι διαφορετικοί υπότυποι έχουν εισαχθεί στο παρελθόν πιθανόν από χώρες υψηλού επιπολασμού όπως η Αφρική, και έχουν παραμείνει στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια. Από την ανάλυση της αλληλουχίας ολόκληρου του γονιδιώματος τριών διαφορετικών μωσαϊκών αλληλουχιών HIV-1 επίσης, προέκυψε: 1) ότι η Ελλάδα και η Κύπρος αποτελούν τις μοναδικές γεωγραφικές περιοχές που έως σήμερα έχει ταυτοποιηθεί ο πολλαπλά ανασυνδυασμένος υπότυπος CRF04_cpx (A/G/H/K/?) που πιθανόν προέκυψε από την Αφρική στις αρχές της επιδημίας του ADDS στην Ελλάδα , 2) η ταυτοποίηση της "αρχικής" αλληλουχίας Ε σε περιοχές του γονιδιώματος του HIV-1 που έως σήμερα δεν είχε βρεθεί, και 3) η εύρεση ενός νέου υπότυπου βάσει ανάλυσης του τμήματος C2-V3 της περιοχής env, υποδεικνύοντας έτσι ότι το εύρος της γενετικής ετερογένειας του HIV-1 είχε αρχικά υποεκτιμηθεί.