Η συμβολή του διαδικαστικού δράματος στην ενίσχυση των δεξιοτήτων κριτικής σκέψης των μαθητών του δημοτικού σχολείου

Abstract

The present doctoral dissertation focuses on an innovative study based on the philosophy and techniques of process drama aiming to cultivate the critical thinking skills of primary school students. The quasi-experiment was conducted in 2021 utilizing a combination of various methodologies and resulting in both quantitative and qualitative data intended to develop five of the critical thinking skills. The novelty of the experiment lies in its implementation in the primary school’s schedule since the sample group was within the primary education level and the Analytic Hierarchy Process method was additionally applied alongside innovative practices of process drama in order to cultivate critical thinking skills. A random sampling method was carried out for the selection of ten primary schools in Argolis Prefecture and seven in Ioannina Prefecture. Initially, a pilot study was conducted, followed by the main research, which included fifteen interventions based on process drama techniques. The experimental group in the main research consisted of 154 students aged 8-10 years, and the control group comprised 160 students of the same age. The research tools that have been used were carefully chosen, and the study concluded with the triangulation of the collected quantitative and qualitative data. The research results demonstrated that a targeted intervention program based on the innovative practices of process drama can develop the critical thinking skills of primary school students.

Η παρούσα διδακτορική διατριβή εστιάζει σε μια πρωτότυπη μελέτη, η οποία βασίστηκε στη φιλοσοφία του διαδικαστικού δράματος και των τεχνικών αυτού και στόχο είχε την καλλιέργεια των δεξιοτήτων της κριτικής σκέψης των μαθητών/-τριών του δημοτικού σχολείου. Το οιονεί πείραμα εφαρμόστηκε το 2021 και ακολούθησε έναν συνδυασμό μεθοδολογιών, όπου προέκυψαν ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα, με σκοπό την ανάπτυξη πέντε εκ των δεξιοτήτων της κριτικής σκέψης. Η πρωτοτυπία έγκειται στο γεγονός ότι υλοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του ωρολογίου προγράμματος του δημοτικού σχολείου, η ηλικιακή ομάδα του δείγματος ανήκε στη βαθμίδα της Πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, εφαρμόστηκε, συμπληρωματικά, η μέθοδος της Διαδικασίας Αναλυτικής Ιεράρχησης και αξιοποιήθηκαν οι καινοτόμες πρακτικές του διαδικαστικού δράματος για την καλλιέργεια της κριτικής σκέψης. Η επιλογή των δέκα δημοτικών σχολείων του Νομού Αργολίδας και των επτά του Νομού Ιωαννίνων έγινε με τυχαία δειγματοληψία. Πραγματοποιήθηκε, αρχικά, η πιλοτική έρευνα και ακολούθησε η κυρίως έρευνα, όπου και υλοποιήθηκαν δεκαπέντε παρεμβάσεις βασισμένες στις τεχνικές του διαδικαστικού δράματος. Η πειραματική ομάδα της κυρίως έρευνας αποτελείτο από 154 μαθητές/-τριες ηλικίας 8-10 ετών και η ομάδα ελέγχου από 160 μαθητές/-τριες της ίδιας ηλικίας. Επιλέχθηκαν προσεκτικά τα ερευνητικά εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν και η μελέτη ολοκληρώθηκε με την τριγωνοποίηση των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων που συλλέχθηκαν. Τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι ένα στοχευμένο πρόγραμμα παρέμβασης βασισμένο στις καινοτόμες πρακτικές του διαδικαστικού δράματος δύναται να αναπτύξει τις δεξιότητες της κριτικής σκέψης των μαθητών/-τριών του δημοτικού σχολείου.