Blending rebetiko with blues, jazz, and rock: intercultural songwriting and analysis

Abstract

This research explores shared characteristics in approach and conception between two distinct musical styles – Greek rebetiko and Afro-American blues – with the aim of conceiving a creative method for generating intercultural music and lyrics. These traditions both emerged in the late nineteenth century among marginalised communities: blues in the Deep South of the USA; and rebetiko in Greek ports. The study establishes a new language, a palette of rhythms, and instrumentation by identifying tools from the mixture of rebetiko and blues, as well as jazz and rock, leading to experimental cross-genre musical forms, by blending them in new original songs. Jazz has evolved from blues through the adaptation of modality, polyrhythms, complex harmonic structures of jazz, and other melodic elements from Western contemporary music, akin to rebetiko’s diverse vocabulary of modal scales and rhythms. Employing an autoethnographic methodology, this research captures the experimental aspects of creative practice, supported by song transcription, analysis, artist collaboration, interviews, and observation. Elements from established artists, who attempted to fuse rebetiko and blues, namely Pavlos Sidiropoulos and Georges Pilali, and the fingerstyle rebetiko guitar technique (tsibití), that was disentombed by Dimitris Mystakidis, are integrated into my songwriting practice, seen in the accompanying portfolio of eighteen songs. Rebetiko modes (drómoi) are collected, collated, and re-imagined from eighteen sources. The songs combine rebetiko drómoi with blues scales and jazz modes, alternating time signatures, employing slang-infused common lyrical themes, and juxtaposing instruments typical of rebetiko, blues and jazz. Unconventional songwriting techniques are mostly used to shape forms, rhythmical structures, and instrumentation with unorthodox playing. In my roles as songwriter, vocalist, multi-instrumentalist, arranger, engineer, and producer, I have developed a model for blending these genres. The exegesis delves into the underlying thematic elements, acknowledges their different qualities and limitations, and weaves a rich tapestry of connections through this compositional journey.

Αυτή η έρευνα εξερευνά τα κοινά χαρακτηριστικά προσέγγισης και σύλληψης μεταξύ δύο ξεχωριστών μουσικών ειδών – του Ελληνικού ρεμπέτικου και της Αφροαμερικανικής μπλουζ – με στόχο τη σύλληψη μιας δημιουργικής μεθόδου για τη δημιουργία διαπολιτισμικής μουσικής και στίχων. Και οι δύο αυτές παραδόσεις εμφανίστηκαν στα τέλη του δεκάτου ενάτου αιώνα μεταξύ των περιθωριοποιημένων κοινοτήτων: η μπλουζ στο Βαθύ Νότο των ΗΠΑ· και το ρεμπέτικο σε ελληνικά λιμάνια. Η μελέτη καθιερώνει μία νέα γλώσσα, μία παλέτα ρυθμών, και ενορχήστρωση εντοπίζοντας εργαλεία από τη μίξη του ρεμπέτικου με την μπλουζ, καθώς και τις τζαζ και ροκ, οδηγώντας σε πειραματικές μουσικές φόρμες μεταξύ των ειδών, αναμειγνύοντας τες σε νέα πρωτότυπα τραγούδια. Η τζαζ εξελίχθηκε από την μπλουζ μέσω της προσαρμογής της τροπικότητας, των πολυρυθμιών, των πολύπλοκων αρμονικών δομών της τζαζ, και άλλων μελωδικών στοιχείων από τη Δυτική σύγχρονη μουσική, παρόμοια με το πολυποίκιλο λεξιλόγιο τροπικών κλιμάκων και ρυθμών του ρεμπέτικου. Χρησιμοποιώντας μία αυτοεθνολογική μεθοδολογία, αυτή η έρευνα καταγράφει τις πειραματικές πτυχές της δημιουργικής πράξης, υποστηριζόμενη από μεταγραφή τραγουδιών, ανάλυση, συνεργασία με καλλιτέχνες, συνεντεύξεις και παρατήρηση. Στοιχεία καταξιωμένων μουσικών που αποπειράθηκαν να συνδυάσουν το ρεμπέτικο με την μπλουζ, ήτοι ο Παύλος Σιδηρόπουλος και ο Ζωρζ Πιλαλί, και η τεχνική ρεμπέτικης κιθάρας με τα δάχτυλα (τσιμπιτή), που ξέθαψε ο Δημήτρης Μυστακίδης, ενσωματώνονται στην συνθετική μου πράξη, όπως φαίνεται στο συνοδευτικό πορτφόλιο των δεκαοχτώ τραγουδιών. Οι ρεμπέτικοι τρόποι (δρόμοι) συλλέγονται, αντιπαραβάλλονται, και επαναπροσδιορίζονται από δεκαοκτώ πηγές. Τα τραγούδια συνδυάζουν τους ρεμπέτικους δρόμους με τις μπλουζ κλίμακες και τους τρόπους της τζαζ, εναλλασσόμενους χρόνους, χρησιμοποιώντας κοινά στιχουργικά θέματα εμπλουτισμένα με αργκό, και αντιπαραθέτοντας μουσικά όργανα που είναι τυπικά στο ρεμπέτικο, την μπλουζ και την τζαζ. Αντισυμβατικές τεχνικές τραγουδοποιΐας χρησιμοποιούνται κυρίως για τη διαμόρφωση φορμών, ρυθμικών δομών, και ενοργάνωσης με ανορθόδοξο παίξιμο. Στους ρόλους μου ως τραγουδοποιός, τραγουδιστής, πολυοργανίστας, ενορχηστρωτής, μηχανικός ήχου και παραγωγός, έχω αναπτύξει ένα μοντέλο για την ανάμειξη αυτών των ειδών. Η κριτική ερμηνεία εμβαθύνει στα υποκείμενα θεματικά στοιχεία, αναγνωρίζει τις διαφορετικές ποιότητες και τους περιορισμούς τους, και υφαίνει μια πλούσια ταπετσαρία συνδέσεων μέσα από αυτό το συνθετικό ταξίδι.