Nuance and tension: a study of Bergson's idea of intensity

Abstract

The thesis examines the theory of intensity and affectivity which is presented in Bergson’s first work, Time and Free Will: An Essay on the Immediate Data of Consciousness, in conjunction with the major topics and problems that arise from Bergson’s study of sensibility and mark the transition from his first to his second major work, Matter and Memory. The main problems that are examined comprise the critique of the measurement of sensations, the relationship between intensity and multiplicity, the problem of nuance and degree, the relationship between psychic tension and effort in the experience of freedom and finally the relationship between representative and affective sensation. The thesis aims to provide an account of the transition between Time and Free Will and Matter and Memory through a thorough study of the problem of intensity. This aim is pursued in a twofold direction: the conceptual transformation that led to the genesis of the concept of tension and the emergence of the psycho-physiological problem out of the investigation of the intensity of psychic states.

Η διδακτορική διατριβή εξετάζει το πρόβλημα της έντασης και της αισθητικότητας, όπως παρουσιάζεται στο πρώτο μείζον έργο του Μπερξόν, Τα άμεσα δεδομένα της συνείδησης, σε συνάρτηση με τα κύρια προβλήματα που αναδύονται μέσα από την μπερξονική μελέτη της συνείδησης και της αισθητικότητας, προβλήματα που σηματοδοτούν την στροφή στην διερεύνηση του πεδίου της αίσθησης και της συνείδησης στο δεύτερο μείζον έργο του φιλοσόφου, Ύλη και Μνήμη. Τα κύρια προβλήματα που αναλύονται είναι η κριτική της ψυχοφυσικής και της μέτρησης των αισθήσεων, η σχέση μεταξύ έντασης, ποιότητας και πολλαπλότητας, η σχέση απόχρωσης (ποιοτικής διαφοράς) και βαθμού, η σχέση της ψυχικής έντασης και του αισθήματος της προσπάθειας στην εμπειρία της ελευθερίας και η σχέση των αναπαραστατικών και των παθητικών αισθήσεων. Βασικός στόχος της διατριβής είναι να δείξει τον τρόπο με τον οποίο η μελέτη της έννοιας της έντασης δύναται να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ της δυϊστικής αντίληψης συνείδησης και κόσμου που αναπτύσσεται στα Άμεσα δεδομένα της συνείδησης και του επαναπροσδιορισμού του προβλήματος του δυϊσμού, καθώς και της σχέσης συνείδησης και ασυνειδήτου, πνεύματος και ύλης, που σηματοδοτούν τη μετάβαση από το πρώτο στο δεύτερο μείζον έργο του Μπερξόν.