Η ποιότητα των κερδών στις οικονομικές καταστάσεις των ευρωπαϊκών εταιρειών: εμπειρική διερεύνηση της ασύμμετρης συμπεριφοράς του κόστους

Abstract

The study of cost behaviour has been of utmost relevance for cost accounting and many types of compliance reporting. With the advent of the concept of cost asymmetry, which has been studied primarily in the context of listed firms in various national settings, such as the U.S. (e.g., Anderson et al., 2003), Brazil (e.g., de Medeiros and de Souza Costa, 2004), Japan (e.g., He et al., 2010), U.K., France, and Germany (e.g., Calleja, et al., 2006), the relevant research has acquired a great deal of significance. The purpose of the current doctoral research is to investigate the manifestation of the asymmetric cost behaviour of operating expenses among non-listed companies within the setting of the EU-28. Existing limited empirical evidence (Dalla and Perego, 2013; Cheng et al., 2016; Ozkaya et al., 2020) indicates that, on average, non-listed firms exhibit cost anti-stickiness (with the exception of Turkish non-listed firms, which exhibit cost stickiness), whereas listed firms tend to exhibit cost stickiness (e.g., Anderson et al., 2003; Chen, Lu, & Sougiannis, 2012; Balakrishnan, & Gruca, 2008; Banker, & Byzalov, 2014).We employ a data sample of 4,177,625 firm years observations from Amadeus Database for the period 2009-2017 to explore the asymmetric cost behaviour phenomenon at the EU-28 countries pool and country level. Based on the standard log linear and linear econometric approaches for testing the presence of asymmetric cost behaviour, we find that operating expenses tend to exhibit anti-sticky cost behaviour on average. We postulate that the behavioural grounds of the conscious resource commitment decisions and their association with the level of adjustment costs are the causes for the varied pattern of asymmetric cost behaviour across the organisational settings of listed and non-listed firms. Focusing on the context of listed firms within which managers have central role on the formal or informal organizational decision-making processes for managing the available entrepreneurial economic resources, the deliberate resource commitment decisions are attributed to managers (Banker and Byzalov, 2014). However, in the case of non-listed firms, the available entrepreneurial economic resources are relatively low, and the presence of entrepreneur might reduce the ability of managers to direct resource allocation decisions. Lower resource availability and more intense intra-organizational conflict for the resource allocation decisions (i.e., between owners and managers or other stakeholders) increases the intensity of cost anti-stickiness. Moreover, the direction and intensity of the asymmetric cost behaviour show increased variability across different national settings. We employ various econometric specifications to examine the presence of asymmetric cost behaviour at the EU-28 pool and country level. In a number of instances throughout the European landscape, operating expenses exhibit lack of asymmetric cost behaviour. Based on the linear model which accounts for a firm's cost structure, operating expenses exhibit cost anti-stickiness in 42% of the 84 country level estimations, cost stickiness behaviour in 6%, and symmetric cost behaviour in 52%.Seeking for additional empirical evidence concerning the intensity and the direction of cost asymmetry, we also examined the impact of a number of environmental, institutional, and managerial factors. It appears that the association between cost anti-stickiness of operating expenses and a number of underlying factors is more variable in the case of non-listed firms, and in many cases diametrically opposed to that of listed firms, mainly due to idiosyncratic characteristics of non-listed firms. Specifically, in terms of environmental determinants of cost asymmetry, demand uncertainty increases the intensity of cost anti-stickiness in non-listed firms (lack of cost asymmetry in smaller non-listed firms), whereas in the case of listed firms, demand uncertainty either increases cost stickiness or results in lack of cost asymmetry. In addition, judicial efficiency, competition, regulatory intervention, and shareholder protection legislation do not generate cost asymmetry in non-listed firms, whereas they either enhance or lessen cost stickiness in listed firms. In addition, economic crisis, population, and employment protection legislation increase the cost anti-stickiness of non-listed firms; for listed firms, economic crisis tends to reduce their cost stickiness, population increases their cost asymmetry, and employment protection legislation increases their cost stickiness. Regarding the degree of macroeconomic activity, it lessens the intensity of cost anti-stickiness for non-listed firms (increase the intensity of cost stickiness for listed firms). Also, the availability of skilled staff, community social capital, unemployment rate, per capita income, and legal origin (common vs code law system) either cause lack of asymmetry or decrease cost anti-stickiness for non-listed firms, depending on the size of the firm, whereas for listed firms, these factors decrease cost stickiness, cause lack of asymmetry, and intensify cost stickiness. In terms of the industry-specific effects, non-listed firms tend to exhibit increased cost anti-stickiness or a lack of cost asymmetry, whereas these characteristics either increase or decrease cost stickiness for listed firms. With regards to the institutional determinants of cost asymmetry examined in the current doctoral research, non-listed firms with higher employee and asset intensity face higher adjustment costs and committed resources respectively and consequently both variables decrease the intensity of cost anti-stickiness, similar to listed firms. In addition, non-listed firms with high organizational capital intensity and access to capital demonstrate enhanced cost anti-stickiness (lack of cost asymmetry in smaller non-listed firms), whilst in the case of listed firms these variables increase cost stickiness. Moreover, non-listed firms with a high level of ownership independence are more likely to show increased intra-organizational conflict and, as a result, cost anti-stickiness. As regards the examined managerial determinants of cost asymmetry, empire building behaviour seems to be associated with lack of cost asymmetry in non-listed firms, but it tends to increase cost stickiness in listed firms. Furthermore, pessimistic managerial expectations for future sales increase the intensity of cost anti-stickiness (or decrease it in larger non-listed firms) as in the case of listed firms. This study offers additional international empirical evidence for the asymmetric cost behaviour of operating costs in the context of European non-listed firms, filling the literature gap in the research of the asymmetric cost behaviour of non-listed firms. Due to the paucity of research on cost asymmetry of non-listed firms, the current doctoral research may serve as a foundation for future research and aid the business community in better assessing budgets, evaluating financial statements, making investment decisions, and conducting performance evaluations.

Η μελέτη της συμπεριφοράς κόστους είναι εξαιρετικά σημαντική για τη λογιστική κόστους και πολλούς τύπους αναφοράς συμμόρφωσης. Με την έλευση της έννοιας της ασυμμετρίας κόστους, η οποία έχει μελετηθεί κυρίως στο πλαίσιο εισηγμένων εταιρειών σε διάφορα εθνικά περιβάλλοντα, όπως οι ΗΠΑ (π.χ. Anderson et al., 2003), η Βραζιλία (π.χ. de Medeiros and de Souza Costa, 2004), η Ιαπωνία (π.χ. He et al., 2010), το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία και η Γερμανία (π.χ. Calleja, et al., 2006), η σχετική έρευνα έχει αποκτήσει μεγάλη σημασία. Σκοπός της τρέχουσας διδακτορικής έρευνας είναι να διερευνήσει την εκδήλωση της ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους των λειτουργικών εξόδων μεταξύ μη εισηγμένων εταιρειών στο πλαίσιο των ΕΕ-28 χωρών. Τα υπάρχοντα περιορισμένα εμπειρικά στοιχεία (Dalla and Perego, 2013; Cheng et al., 2016; Ozkaya et al., 2020) δείχνουν ότι, κατά μέσο όρο, οι μη εισηγμένες εταιρείες παρουσιάζουν Αρνητική ασυμμετρία (με εξαίρεση τις τουρκικές μη εισηγμένες εταιρείες, οι οποίες παρουσιάζουν Θετική ασυμμετρία), ενώ οι εισηγμένες εταιρείες τείνουν να εμφανίζουν Θετική ασυμμετρία (π.χ. Anderson et al., 2003; Chen, Lu, & Sougiannis, 2012; Balakrishnan, & Gruca, 2008; Banker, & Byzalov, 2014). Χρησιμοποιούμε ένα δείγμα 4.177.625 παρατηρήσεων από τη βάση δεδομένων Amadeus για την περίοδο 2009-2017 προκειμένου να διερευνήσουμε το φαινόμενο της ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους σε συνολικό επίπεδο ΕΕ-28 χωρών αλλά και σε επίπεδο χώρας. Με βάση τις τυπικές λογαριθμικές γραμμικές και γραμμικές οικονομετρικές προσεγγίσεις για τον έλεγχο της παρουσίας ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους, διαπιστώνουμε ότι τα λειτουργικά έξοδα τείνουν να παρουσιάζουν Αρνητική ασυμμετρία κατά μέσο όρο. Υποθέτουμε ότι οι λόγοι συμπεριφοράς των αποφάσεων συνειδητής δέσμευσης πόρων και η συσχέτισή τους με το επίπεδο του κόστους προσαρμογής είναι οι αιτίες για το ποικίλο μοτίβο ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους στο πλαίσιο των εισηγμένων και μη εισηγμένων εταιρειών. Εστιάζοντας στο πλαίσιο των εισηγμένων εταιρειών εντός των οποίων τα διευθυντικά στελέχη έχουν κεντρικό ρόλο στις επίσημες ή ανεπίσημες διαδικασίες λήψης αποφάσεων για τη διαχείριση των διαθέσιμων επιχειρηματικών οικονομικών πόρων, οι αποφάσεις δέσμευσης πόρων αποδίδονται στους διευθυντές (Banker and Byzalov, 2014). Ωστόσο, στην περίπτωση των μη εισηγμένων εταιρειών, οι διαθέσιμοι επιχειρηματικοί οικονομικοί πόροι είναι σχετικά περιορισμένοι και η παρουσία του επιχειρηματία μπορεί να μειώσει την ικανότητα των διευθυντών να κατευθύνουν τις αποφάσεις κατανομής πόρων. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα πόρων και η πιο έντονη ενδο-οργανωσιακή σύγκρουση για τις αποφάσεις κατανομής πόρων (δηλαδή μεταξύ ιδιοκτητών και διευθυντών ή άλλων ενδιαφερόμενων μερών) αυξάνει την ένταση της Αρνητικής ασυμμετρίας. Επιπλέον, η κατεύθυνση και η ένταση της ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους δείχνουν αυξημένη μεταβλητότητα μεταξύ διαφορετικών εθνικών πλαισίων. Χρησιμοποιούμε διάφορες οικονομετρικές προδιαγραφές για να εξετάσουμε την παρουσία ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους σε συνολικό επίπεδο ΕΕ-28 χωρών αλλά και σε επίπεδο χώρας. Σε ορισμένες περιπτώσεις σε ολόκληρο το ευρωπαϊκό τοπίο, τα λειτουργικά έξοδα παρουσιάζουν έλλειψη ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους. Με βάση το γραμμικό μοντέλο που αντιπροσωπεύει τη δομή κόστους μιας επιχείρησης, τα λειτουργικά έξοδα παρουσιάζουν Αρνητική ασυμμετρία στο 42% των εκτιμήσεων σε επίπεδο χώρας, Θετική Ασυμμετρία στο 6% και έλλειψη ασύμμετρης συμπεριφορά κόστους στο 52%. Αναζητώντας πρόσθετα εμπειρικά στοιχεία σχετικά με την ένταση και την κατεύθυνση της ασυμμετρίας κόστους, εξετάσαμε επίσης τον αντίκτυπο μιας σειράς περιβαλλοντικών, θεσμικών και διαχειριστικών παραγόντων. Φαίνεται ότι η συσχέτιση μεταξύ της Αρνητικής ασυμμετρίας των λειτουργικών εξόδων και ορισμένων παραγόντων είναι πιο μεταβλητή στην περίπτωση των μη εισηγμένων εταιρειών και σε πολλές περιπτώσεις διαμετρικά αντίθετη από αυτή των εισηγμένων εταιρειών, κυρίως λόγω των ιδιότυπων χαρακτηριστικών των μη εισηγμένων εταιρειών.Συγκεκριμένα, όσον αφορά τους περιβαλλοντικούς καθοριστικούς παράγοντες της ασυμμετρίας κόστους, η αβεβαιότητα ζήτησης αυξάνει την ένταση της Αρνητικής ασυμμετρίας σε μη εισηγμένες εταιρείες (έλλειψη ασυμμετρίας κόστους σε μικρότερες μη εισηγμένες εταιρείες), ενώ στην περίπτωση των εισηγμένων εταιρειών, η αβεβαιότητα ζήτησης είτε αυξάνει τη Θετική ασυμμετρία ή οδηγεί σε έλλειψη ασυμμετρίας κόστους. Επιπλέον, η δικαστική αποτελεσματικότητα, ο ανταγωνισμός, η ρυθμιστική παρέμβαση και η νομοθεσία για την προστασία των μετόχων δε δημιουργούν ασυμμετρία κόστους σε μη εισηγμένες εταιρείες, ενώ είτε ενισχύουν είτε μειώνουν τη Θετική ασυμμετρία στις εισηγμένες εταιρείες. Επιπροσθέτως, η οικονομική κρίση, ο πληθυσμός και η νομοθεσία για την προστασία της απασχόλησης αυξάνει την Αρνητική ασυμμετρία των μη εισηγμένων εταιρειών. Για τις εισηγμένες εταιρείες, η οικονομική κρίση τείνει να μειώνει τη Θετική ασυμμετρία, ο πληθυσμός αυξάνει την ασυμμετρία κόστους και η νομοθεσία για την προστασία της απασχόλησης αυξάνει τη Θετική ασυμμετρία. Όσον αφορά το βαθμό μακροοικονομικής δραστηριότητας, αυτός μειώνει την ένταση της Αρνητικής ασυμμετρίας για τις μη εισηγμένες (αυξάνει τη Θετική ασυμμετρία στις εισηγμένες εταιρείες). Επίσης, η διαθεσιμότητα ειδικευμένου προσωπικού, το κοινοτικό κοινωνικό κεφάλαιο, το ποσοστό ανεργίας, το κατά κεφαλήν εισόδημα και η προέλευση του νόμου (common vs code law system) είτε προκαλούν έλλειψη ασυμμετρίας είτε μειώνουν την Αρνητική ασυμμετρία για μη εισηγμένες εταιρείες, ανάλογα με το μέγεθος της επιχείρησης, ενώ για τις εισηγμένες οι παράγοντες αυτοί μειώνουν τη Θετική ασυμμετρία, προκαλούν έλλειψη ασυμμετρίας και εντείνουν τη Θετική ασυμμετρία. Όσον αφορά τα ειδικά χαρακτηριστικά του κλάδου, οι μη εισηγμένες εταιρείες τείνουν να παρουσιάζουν αυξημένη Αρνητική ασυμμετρία ή έλλειψη ασυμμετρίας κόστους, ενώ αυτά τα χαρακτηριστικά είτε αυξάνουν είτε μειώνουν τη Θετική ασυμμετρία για τις εισηγμένες εταιρείες. Όσον αφορά τους θεσμικούς καθοριστικούς παράγοντες της ασυμμετρίας κόστους που εξετάστηκαν στην τρέχουσα διδακτορική έρευνα, οι μη εισηγμένες εταιρείες με υψηλότερη ένταση εργαζομένων και περιουσιακών στοιχείων αντιμετωπίζουν υψηλότερα κόστη προσαρμογής και δεσμευμένους πόρους αντίστοιχα και κατά συνέπεια και οι δύο μεταβλητές μειώνουν την ένταση της Αρνητικής ασυμμετρίας, παρόμοια με τις εισηγμένες επιχειρήσεις. Επιπλέον, οι μη εισηγμένες εταιρείες με υψηλό οργανωσιακό κεφάλαιο και πρόσβαση σε πηγές χρηματοδότησης επιδεικνύουν ενισχυμένη Αρνητική ασυμμετρία (έλλειψη ασυμμετρίας κόστους σε μικρότερες μη εισηγμένες εταιρείες), ενώ στην περίπτωση των εισηγμένων εταιρειών αυτές οι μεταβλητές αυξάνουν τη Θετική ασυμμετρία. Επιπλέον, οι μη εισηγμένες εταιρείες με υψηλό επίπεδο ιδιοκτησιακής ανεξαρτησίας είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν αυξημένες ενδο-οργανωτικές συγκρούσεις και, ως εκ τούτου, Αρνητική ασυμμετρία. Όσον αφορά τους εξεταζόμενους διοικητικούς καθοριστικούς παράγοντες της ασυμμετρίας κόστους, η συμπεριφορά δημιουργίας αυτοκρατορίας φαίνεται να σχετίζεται με έλλειψη ασυμμετρίας κόστους στις μη εισηγμένες εταιρείες, αλλά τείνει να αυξάνει τη Θετική ασυμμετρία στις εισηγμένες εταιρείες. Επιπλέον, οι απαισιόδοξες διοικητικές προσδοκίες για μελλοντικές πωλήσεις αυξάνουν την ένταση της Αρνητικής ασυμμετρίας (ή τη μειώνουν σε μεγαλύτερες μη εισηγμένες εταιρείες), όπως στην περίπτωση των εισηγμένων εταιρειών. Αυτή η μελέτη προσφέρει πρόσθετα διεθνή εμπειρικά στοιχεία για την ασύμμετρη συμπεριφορά κόστους των λειτουργικού δαπανών στο πλαίσιο των ευρωπαϊκών μη εισηγμένων επιχειρήσεων, καλύπτοντας το κενό της βιβλιογραφίας στην έρευνα της ασύμμετρης συμπεριφοράς κόστους των μη εισηγμένων εταιρειών. Λόγω της έλλειψης έρευνας για την ασυμμετρία κόστους των μη εισηγμένων εταιρειών, η τρέχουσα διδακτορική έρευνα μπορεί να χρησιμεύσει ως βάση για μελλοντική έρευνα και να βοηθήσει την επιχειρηματική κοινότητα στην καλύτερη αξιολόγηση των προϋπολογισμών, στην αξιολόγηση των οικονομικών καταστάσεων, στη λήψη επενδυτικών αποφάσεων και στη διεξαγωγή αξιολογήσεων απόδοσης.