Εκτίμηση της έντασης του μετεγχειρητικού πόνου σε στειρωμένους και ακέραιους σκύλους, ύστερα από χειρουργική επέμβαση σε ρήξη πρόσθιου χιαστού συνδέσμου ή εξάρθρημα επιγονατίδας

Abstract

The purpose of this study is to investigate if gonadectomy in dogs results in a population more prone to pain. Several clinical studies carried out in humans and rodents have shown that gender influences pain stimulus modulation and pain perception, with substantial differences in pain perception between males and females. In the nervous system, steroid hormones like estrogen, induce many effects including modulation of neurotransmitters in the brain, spinal cord and peripheral nerves, alteration of the excitability of specific regions of the brain, and influence on receptors such as opiate and serotonin receptors. Sixty-nine client-owned healthy dogs presented for orthopedic stifle surgery. Dogs were divided into four groups: female/neutered, female/intact (F/I), male/neutered (M/N) and male/intact (M/I). Pain was measured using the University of Melbourne Pain Scale (UMPS) and an algometer (mechanical pain threshold). The measurements were performed preoperatively and then upon arrival to the recovery room and 1, 2, 4, 6, 9 and 21 hours later. Algometer measurements were performed on: the incision site, parallel to the incision site and the contralateral healthy limb. Preoperative pain measurements (UMPS score and algometer values) revealed no significant differences among the groups. Postoperatively, F/N had lower pain thresholds and higher UMPS scores than F/I. Similarly, M/N was found to have lower pain thresholds and higher UMPS scores than M/I. Gonadectomy has an effect on pain sensitivity in dogs undergoing stifle orthopedic surgery. Gonadectomized female and male dogs demonstrate a more intense response to specific nociceptive stimuli than intact female and male respectively. The neutering status should be taken into consideration when planning individualized anesthetic/analgesic protocols.

Σκοπός της παρούσας διατριβής ήταν η εκτίμηση του πόνου σε ακέραιους και γοναδεκτομημένους σκύλους μετά από οξύ χειρουργικό ερέθισμα σε επεμβάσεις της άρθρωσης του γόνατος. Σε κλινικές μελέτες της διεθνούς βιβλιογραφίας τόσο σε ανθρώπους όσο και σε ζώα (αρουραίοι, ποντίκια) έχουν παρατηρηθεί διαφορές στην ανταπόκριση στον πόνο σε σχέση με το φύλο και το στάδιο του οιστρικού κύκλου. Η στείρωση των μικρών ζώων πιθανώς να έχει τόσο άμεση όσο και όψιμη επίδραση στην ανταπόκριση των ζώων αυτών σε επώδυνα ερεθίσματα. Έχει αποδειχθεί ότι τόσο η τεστοστερόνη όσο και τα οιστρογόνα και η προγεστερόνη τροποποιούν τους μηχανισμούς αγωγής των επώδυνων ερεθισμάτων. Τα σεξοτρόπα στεροειδή επηρεάζουν τη νευρική οδό με ποικίλους τρόπους: επηρεάζουν τη μεταβίβαση της νευρικής ώσης, μεταβάλλουν ανάλογα το στάδιο του οιστρικού κύκλου την πυκνότητα των υποδοχέων οιστρογόνων, ρυθμίσουν τη δράση και την έκφραση πολλών νευροδιαβιβαστών, συμμετέχουν, ακόμη, στη γονιδιακή ρύθμιση της έκφρασης ενδογενών οπιοειδών πεπτιδίων καθώς και στην απελευθέρωση οπιοειδών νευροδιαβιβαστών, και επιφέρουν αλλαγές στο κανάλι ιόντων και στους υποδοχείς νευροδιαβιβαστών. Η υπόθεση της εργασίας ήταν ότι θα υπάρχει διαφοροποίηση στην ευαισθησία στον πόνο μεταξύ ακέραιων και στειρωμένων σκύλων μετά από δεδομένο χειρουργικό τραύμα. Συμπεριλήφθησαν 69 υγιείς σκύλοι όπου χωρίστηκαν σε 4 ομάδες, θηλυκά ακέραια, θηλυκά γοναδεκτομημένα, αρσενικά ακέραια και αρσενικά γοναδεκτομημένα. Σε όλα τα ζώα χορηγήθηκε το ίδιο αναισθητικό και αναλγητικό πρωτόκολλο. Οι μετρήσεις πόνου έγιναν με τη βοήθεια της κλίμακας πόνου UMPS και ενός αλγόμετρου (μηχανικός ουδός αλγαισθησίας) προεγχειρητικά και 0,1,2,4,9 και 21 ώρες μετεγχειρητικά. Η μέτρηση ουδού αντίδρασης με το αλγόμετρο έγινε: στο κνημιαίο κύρτωμα του άκρου που υποβλήθηκε σε χειρουργική επέμβαση, σε «υγιή» περιοχή του προσβεβλημένου άκρου που να απέχει όσο το δυνατόν λιγότερο από την κυρίως επώδυνη περιοχή και την περιοχή της τομής και στο κνημιαίο κύρτωμα του ετερόπλευρου (υγιούς) άκρου. Προεγχειρητικά δε βρέθηκαν διαφορές μεταξύ των ομάδων. Μετεγχειρητικά τα θηλυκά γοναδεκτομημένα σκυλιά εμφάνισαν στατιστικά μεγαλύτερη ευαισθησία στο δεδομένο χειρουργικό ερέθισμα τόσο βάση της βαθμολογίας από την κλίμακα UMPS όσο και από τις μετρήσεις του αλγόμετρου σε σχέση με τα ακέραια θηλυκά. Παρομοίως, τα αρσενικά γοναδεκτομημένα σκυλιά εμφάνισαν μεγαλύτερη ευαισθησία στο πόνο από την κλίμακα UMPS όσο και από τις μετρήσεις του αλγόμετρου σε σχέση τα αρσενικά ακέραια. Βάσει των αποτελεσμάτων της παρούσας διατριβής ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι με τη γοναδεκτομή των σκύλων, πιθανώς δημιουργείται ένας πληθυσμός πιο ευαίσθητος σε δεδομένα επώδυνα ερεθίσματα. Συνεπώς, κατά την επιλογή του αναισθητικού και αναλγητικού πρωτοκόλλου, θα πρέπει να δίνεται προσοχή στην προηγούμενη διενέργεια γοναδεκτομής.