ΣΥΜΒΟΛΗ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΗΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ 16Ο ΑΙΩΝΑ. ΟΙ ΜΟΝΕΣ ΑΓΙΟΥ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ (ΔΟΥΣΙΚΟ) ΚΑΙ Ο...

Abstract

ΓΕΝΙΚΑ. Η ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΡΕΥΝΑ ΤΩΝ ΔΥΟ ΠΡΩΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ ΤΗΣ ΟΘΩΜΑΝΙΚΗΣ ΚΑΤΟΧΗΣ, ΔΗΛΑΔΗ ΤΟΥ 15ΟΥ ΚΑΙ 16ΟΥ, ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΚΕΝΑ ΜΕ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΑΥΤΗΣ ΝΑ ΕΧΕΙ ΙΔΙΑΙΤΕΡΩΣ ΥΠΟΤΙΜΗΘΕΙ. ΤΟ ΙΔΙΟ ΚΑΙ ΣΕ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΜΑΛΙΣΤΑ ΒΑΘΜΟ ΙΣΧΥΕΙ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ. ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ, ΟΠΟΥ ΤΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΑΥΤΗΣ ΕΙΝΑΙ ΠΟΛΛΑ ΚΑΙ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ, ΜΟΝΟ ΣΠΟΡΑΔΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ ΥΠΑΡΧΟΥΝ. ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ ΣΗΜΑΝΤΙΚΟΥ ΑΥΤΟΥ ΚΕΝΟΥ ΣΤΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΠΡΟΣΠΑΘΕΙ ΝΑ ΚΑΛΥΨΕΙ ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΠΟΝΗΜΑ, ΠΟΥ ΑΣΧΟΛΕΙΤΑΙΜΕ ΔΥΟ ΑΞΙΟΛΟΓΑ ΜΝΗΜΕΙΑ ΤΟΥ 16ΟΥ ΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΕΛΛΑΔΑ: ΤΗ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΒΗΣΣΑΡΙΩΝΟΣ (ΔΟΥΣΙΚΟ) ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΠΥΛΗ ΤΡΙΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΤΗ ΜΟΝΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΑΝΟΡΟΣ (ΖΑΒΟΡΔΑ) ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΩΝ ΓΡΕΒΕΝΩΝ. ΣΚΟΠΟΣ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΗΤΑΝ ΝΑ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΤΕΙ ΚΑΤ'ΑΡΧΗΝ ΜΙΑ ΑΡΤΙΑ ΕΙΚΟΝΑ ΑΥΤΩΝ ΤΩΝ ΔΥΟ ΣΗΜΑΝΤΙΚΩΝ ΜΟΝΩΝ ΤΟΥ 16ΟΥ ΑΙΩΝΑ ΚΑΙΝΑ ΕΞΕΤΑΣΤΟΥΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΑ ΟΛΕΣ ΟΙ ΠΤΥΧΕΣ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΤΗΣ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗΣ ΤΟΥΣ. Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΖΑΒΟΡΔΑΣ ΕΓΚΕΙΤΑΙ ΣΤΟ Ο,ΤΙ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΓΙΑ ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΑ ΧΡΟΝΟΛΟΓΗΜΕΝΑ ΚΑΘΟΛΙΚΑ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑΣ, ΚΑΙ ΣΤΟ ΟΠΟΙΟ, ΓΙΑ ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ, ΔΟΚΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ ΠΑΝΩ ΣΕ ΔΙΑΦΟΡΑ ΘΕΜΑΤΑ, ΑΛΛΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΟΠΟΙΕΣ ΘΑ ΕΦΑΡΜΟΣΤΟΥΝ ΚΑΤΑ ΚΟΡΟΝ ΚΑΙ ΣΕ ΜΕΤΑΓΕΝΕΣΤΕΡΑ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ, ΕΝΩ ΑΛΛΕΣ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΣΠΑΝΙΕΣ Η ΚΑΙ ΜΟΝΑΔΙΚΕΣ ΠΕΡΙΠΤΩΣΕΙΣ. ΤΟ ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΤΟΥ ΔΟΥΣΙΚΟΥ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΝΑ ΛΑΜΠΡΟ ΚΤΗΡΙΟ, ΚΕΝΤΡΟΒΑΡΙΚΑ ΤΟΠΟΘΕΤΗΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ, ΤΟ ΟΠΟΙΟ ΛΟΓΩ ΤΗΣ ΜΟΡΦΗΣ ΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΘΕΣΗΣ ΤΟΥ ΕΠΗΡΕΑΣΕ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΛΑΣΣΟΝΩΝ ΜΟΝΩΝ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΠΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΥΜΕ. (ΠΕΡΙΚΟΠΗ ΠΕΡΙΛΗΨΗΣ)

HISTORICAL RESEARCH OF THE TWO FIRST CENTURIES OF OTTOMAN OCCUPATION, THAT IS THE 15TH AND THE 16TH, APPEARS TO BE FULL OF GAPS, HAVING AS A RESULT THE UNDERESTIMATION OF THE IMPORTANCE OF THIS ERA FOR THE HISTORY OF CHURCH ARCHITECTURE. ESPECIALLY FOR CENTRAL GREECE, WHERE THERE ARE ALOT OF IMPORTANT MONUMENTS, ONLY SCATTERED STUDIES EXIST. THE FOLLOWING THESIS ATTEMPTS TO FILL PART OF THIS GAP BY ADDING TWO IMPORTANT MONUMENTS TO THE SHORT EXISTING BIBLIOGRAPHY.THE MONASTERY OF HOLY BESSARION (DOUSIKON) NEAR PYLI OF THE PREFECTURE OF TRIKALA AND THE MONASTERY OF HOLY NICANOR (ZABORDA) NEAR GREBENA. ONE OF THE BASIC AIMS WAS TO PRESENT THE PUBLIC WITH A COMPLETE PICTURE OF THE TWO IMPORTANT MONASTERIES OF THE 16TH CENTURY, AND SCRUTINISE EVERY ASPECT OF THE HISTORY OFTHEIR ARCHITECTURE. THE SIGNIFICANCE OF ZABORDA CONSISTS IN THE FACT THAT IT IS ONE OF THE OLDEST DATED MONASTERIES OF THE PERIOD OF THE TURKISH OCCUPATION, WHERE IMPORTANT ARCHITECTURAL SOLUTIONS ARE TESTED FOR THE FIRST TIME. SOME OF THEM WILL BE USED REPEATEDLY IN LATER DATE BUILDINGS, WHILE OTHERS REMAIN RARE OR UNIQUE CASES. THE CATHOLICON OF THE MONASTERY OF DOUSIKON IS A FINE BUILDING, THAT, BECAUSE OF ITS FORM AND POSITION, HAS INFLUENCED THE DEVELOPMENTOF CHURCHES OF ITS ERA OF LESSER IMPORTANCE. THE AIM WAS NOT SIMPLY TO DESCRIBE IN DETAIL TWO MORE ARCHITECTURAL MONUMENTS, BUT TO PINPOINT THE EFFECT THAT, IMPORTANT PERSONALITIES OF THE 16TH CENTURY ACTING DURING FAVOURABLE HISTORICAL CONDITIONS, HAD ON THE DEVELOPMENT OF THE BUILT ENVIRONMENT OF THEIR ERA. (ABSTRACT TRUNCATED)