Διαδίκτυο, οπτικοακουστικό περιεχόμενο και νέα μέσα: τηλεόραση και συνήθειες θέασης της γενιάς Ζ

Abstract

Nowadays, television is in a dynamic process of evolution, which happened when audiovisual content started to be distributed over the internet and the medium progressively converged with the semantic web. The traditional small screen is no longer the focus of the television experience. The audiovisual content is spread across various screens – platforms and is now the product of a rich, wireless user experience, without geographical and time limits. The viewer is gaining increased control over the video content, whereas recommendation systems emerge as an important factor to the television landscape. While worrying about the end of television, some are concerned that young people are moving away from traditional television. The aim of this thesis is to examine the viewing habits of members of Generation Z, aged 18-25, in the contemporary age, to map the screen culture of a demographic defined as early adopters and heavy consumers of streaming television and draw conclusions about the future of the medium. In this context, the term TV 3.0 is introduced to describe the TV of this transitional period, which is perceived as a new medium with innovative features resulting from convergence with the emerging Web 3.0. and telecommunications while at the same time the traditional viewing habits remain strong. Six specific research objectives have been set to provide a guide about: a) The viewing habits of Generation Z in the age of television 3.0, b) The relationship between GenZers and traditional television and the differences observed in relation to previous generations, c) The social demographic criteria that are likely to influence the development of viewing habits, d) Generation G preferences in news and/or entertainment content viewing and the role of interactivity, f) the effect of algorithms and recommendation systems on Generation Z viewing behavior. To achieve the research objectives, Generation Z audiovisual culture has been monitored for six years, through a mixed method of qualitative and quantitative study (sequential exploratory design). Seven focus groups were conducted, followed by two surveys with questionnaires.This dissertation is a significant original contribution to knowledge since it is one of the first research in academia that systematically explores the viewing habits of GenZers, not only on traditional television but also on four other screens. Finally, it seeks to contribute to the development of existing knowledge of the television audience to provide a starting point for understanding the TV culture of young audiences in the streaming era.

Η τηλεόραση βρίσκεται αυτήν την περίοδο σε μια δυναμική διαδικασία εξέλιξης, η οποία ξεκίνησε από τη στιγμή που το μέσο άρχισε να συγκλίνει με τον σημασιολογικό ιστό και δόθηκε η δυνατότητα μετάδοσης οπτικοακουστικού περιεχομένου μέσω διαδικτύου. Πλέον, η παραδοσιακή οθόνη δεν είναι πλέον το επίκεντρο της τηλεοπτικής εμπειρίας. Το οπτικοακουστικό περιεχόμενο διαχέεται σε διάφορες οθόνες και γίνεται πλέον προϊόν μιας διαδραστικής, φορητής εμπειρίας, χωρίς γεωγραφικούς και χρονικούς περιορισμούς. Το περιεχόμενο πολλαπλασιάζεται αναδεικνύοντας την ανάγκη για συστήματα προτάσεων εξατομίκευσης και ο θεατής αποκτά ολοένα και αυξανόμενη δυνατότητα ελέγχου. Πολλοί μιλούν για επανάσταση, άλλοι για το τέλος της τηλεόρασης όπως τη ξέραμε ενώ επικρατεί η αίσθηση ότι «οι νέοι έχουν εγκαταλείψει την τηλεόραση». Η βασική συνεισφορά της διατριβής είναι ότι αποτελεί μία συστηματική και μακροχρόνια μελέτη για τη συμπεριφορά του τηλεοπτικού κοινού στην Ελλάδα, και πιο συγκεκριμένα των νεανικών κοινών της γενιάς Ζ, ηλικίας 18-25 ετών. Πρόκειται μάλιστα για μία από τις πρώτες έρευνες που μελετά με συστηματικό τρόπο τις συνήθειες θέασης των νέων στην Ελλάδα, όχι μόνο στην παραδοσιακή τηλεόραση αλλά και σε άλλες τέσσερις οθόνες. Σε αυτό το πλαίσιο, εισάγεται ο όρος τηλεόραση 3.0 για να περιγράψει την τηλεόραση αυτής της μεταβατικής περιόδου, η οποία γίνεται αντιληπτή ως ένα νέο μέσο με καινοτόμα χαρακτηριστικά που προκύπτουν από τη σύγκλιση με το διαφαινόμενο Web 3.0. και τις τηλεπικοινωνίες. Ταυτόχρονα, ισχυρές παραμένουν και οι παραδοσιακές συνήθειες θέασης. Σκοπός αυτής της διατριβής είναι να διερευνηθούν οι συνήθειες θέασης της γενιάς Ζ στο σύγχρονο τηλεοπτικό οικοσύστημα, έτσι ώστε να χαρτογραφηθεί η τηλεοπτική συμπεριφορά των πρώιμων χρηστών και να εξαχθούν συμπεράσματα για την πορεία του μέσου. Για τον σκοπό αυτό μελετώνται έξι ερευνητικοί στόχοι. Ειδικότερα, αναζητούνται: α) Οι γενικές συνήθειες θέασης οπτικοακουστικού περιεχομένου της γενιάς Ζ, β) Η σχέση που έχουν οι νέοι με την παραδοσιακή τηλεόραση και οι διαφορές που παρατηρούνται σε σχέση με τις προηγούμενες γενιές, γ) Τα κοινωνικά-δημογραφικά κριτήρια που πιθανώς επηρεάζουν την ανάπτυξη των συνηθειών θέασης, δ) Οι προτιμήσεις της γενιάς Ζ στη θέαση ενημερωτικού και ψυχαγωγικού περιεχομένου και ο ρόλος της διάδρασης, ε) Τα μοτίβα που παρατηρούνται σχετικά με τη θέαση-χρήση ελεύθερης τηλεόρασης τοπικών ή/και διεθνών συνδρομητικών πλατφορμών, στ) η επίδραση των συστημάτων προτάσεων εξατομικευμένου περιεχομένου στις προτιμήσεις θέασης της γενιάς Ζ. Στην κατεύθυνση απάντησης των ερευνητικών στόχων, η έρευνα παρακολουθεί την τηλεοπτική συμπεριφορά της γενιάς Ζ για έξι χρόνια, συνδυάζοντας ποιοτικές και ποσοτικές έρευνες, μέσω διερευνητικής διαδοχικής σχεδίασης. Αρχικά διεξάγονται επτά ομάδες εστίασης και ακολουθούν δυο έρευνες με ανάπτυξη ερωτηματολογίων. Η διατριβή επιδιώκει να συμβάλλει στην εξέλιξη της υπάρχουσας γνώσης που αφορά στο κοινό της τηλεόρασης έτσι ώστε να προσφέρει ένα πολύτιμο σημείο εκκίνησης για την ανάπτυξη μιας σταθερής σχέσης με το νεανικό κοινό, μέσω της κατανόησης της συμπεριφοράς τους στο ψηφιακό περιβάλλον.