Bank profitability in the euro area: the effects of common supervision

Abstract

The current thesis explores the way in which bank profitability was influenced by the introduction of the Single Supervisory Mechanism (SSM), the first pillar of the European Banking Union. On the one hand, increased transparency and credibility were expected to improve profitability, while, on the other, adjusting to a burdensome supervisory regime was thought to hinder it. Focusing on a sample of directly supervised banks by the SSM and a sample of banks still supervised by the National Competent Authorities, over the period 2011-2017, this thesis examines the net effect of the SSM introduction on the evolution of bank profitability indices, and in particular the Return on Assets (ROA) and the Return on Equity (ROE). Chapter 1 briefly describes the emergence of Banking Union within the EU financial sector and its interconnectedness with bank profitability. Chapter 2 examines whether the establishment of the SSM influenced the profitability of the directly supervised banks in a different way, contrasted to the influence on the profitability of the rest of the European banks. The difference-in-differences methodology is employed and the main results indicate a positive effect of the SSM on bank profitability. In Chapter 3 this positive effect is further analyzed, using unconditional quantile regression analysis, in order to test for asymmetrical effects throughout the bank profitability distribution. Chapter 4 examines whether and to what extent the implementation of the SSM led to profitability convergence of the euro area banks, using the Phillips and Sul (2007) panel convergence methodology. In addition, the tests for β- and σ- convergence are conducted as an alternative approach. Chapter 5 summarizes the main findings which suggest a positive effect of the SSM on the bank profitability and the strengthening of profit convergence in the EU financial sector.

Η παρούσα εργασία ερευνά τον τρόπο με τον οποίο επηρεάστηκε η τραπεζική κερδοφορία από την εισαγωγή του Ενιαίου Μηχανισμού Εποπτείας των τραπεζών (SSM), του πρώτου πυλώνα της Ευρωπαϊκής Ενιαίας Τραπεζικής Αγοράς. Από τη μία πλευρά, η αυξημένη διαφάνεια και αξιοπιστία, αναμενόταν να βελτιώσει την κερδοφορία, ενώ από την άλλη η προσαρμογή σε ένα απαιτητικό εποπτικό καθεστώς αναμενόταν να την εμποδίσει. Εστιάζοντας σε ένα δείγμα άμεσα εποπτευόμενων τραπεζών από τον SSM και τραπεζών εποπτευόμενων από τις εθνικές εποπτικές αρχές, κατά την περίοδο 2011-2017, αυτή η μελέτη εξετάζει την καθαρή επίπτωση του SSM στην εξέλιξη των δεικτών τραπεζικής κερδοφορίας και συγκεκριμένα την απόδοση επί του ενεργητικού (ROA) και την απόδοση επί των ιδίων κεφαλαίων (ROE). Το Κεφάλαιο 1 παρουσιάζει συνοπτικά τη δημιουργία της Ενιαίας Τραπεζικής Αγοράς εντός του Ευρωπαϊκού χρηματοοικονομικού τομέα και τη σχέση της με την κερδοφορία των τραπεζών. Το Κεφάλαιο 2 εξετάζει εάν η εισαγωγή του SSM επηρέασε την κερδοφορία των άμεσα εποπτευόμενων τραπεζών με διαφορετικό τρόπο σε σχέση με τις υπόλοιπες Ευρωπαϊκές τράπεζες. Μέσω της μεθοδολογίας difference-in-differences τα βασικά αποτελέσματα ανέδειξαν θετικές επιπτώσεις του SSM στην τραπεζική κερδοφορία. Στο Κεφάλαιο 3 αυτές οι θετικές επιπτώσεις αναλύονται περαιτέρω, μέσω της unconditional quantile regression μεθοδολογίας, προκειμένου να εξεταστούν ασύμμετρες επιπτώσεις κατά μήκος της κατανομής της τραπεζικής κερδοφορίας. Το Κεφάλαιο 4 εξετάζει εάν και σε ποιο βαθμό η εφαρμογή του SSM οδήγησε σε σύγκλιση της κερδοφορίας των τραπεζών της ευρωζώνης, μέσω της μεθόδου Phillips and Sul (2007) κατάλληλη να εκτιμήσει τη σύγκλιση σε δείγματα panel. Επιπροσθέτως, εφαρμόζεται ο συνδυασμός ελέγχων β- και σ- σύγκλισης ως εναλλακτική μέθοδος. Το Κεφάλαιο 5 συνοψίζει τα κύρια ευρήματα σύμφωνα με τα οποία εντοπίζεται θετική επίπτωση του SSM στην κερδοφορία των τραπεζών, ενώ επίσης αναδεικνύουν και ενίσχυση της σύγκλισης κερδοφορίας στον Ευρωπαϊκό χρηματοοικονομικό τομέα.